Page 67 - Программирование. Python. Для школьников. bizdin.kg

МАССИВДЕРДИ ИШТЕТҮҮ АЛГОРИТМДЕРИ 67

Массивдин элементтерин жылдыруу

Массивдин элементтерин коюуда же өчүрүүдө алардын бардыгын же
бөлүгүн тиги же бул жакка жылдыруу керек болот. Массивди көп учур-
да 1-элементи сол жагында жайгашкандай, таблица түрүндө көрсөтүшөт.
Ошондуктан солго жылдыруу – бул a[1] a[0]дүн ордуна, a[2] a[1]дин орду-
на ж.у.с. бардык элементтерди бир уячага жылдыруу болуп саналат.
0 1 n - 2 n - 1
7 12 5 34 40 23

0 1 n - 2 n - 1
12 5 34 40 23 23

Акыркы элемент өзүнүн ордунда эле калат, б.a. кайталанат, анткени ал
жаңы маанини эч кайдан ала албайт, массивдин элементтери түгөндү.
Алгоритмин жазалы:

a = [16, 29, -5, -11, 23, 14, -7, 23, 18] Көңүл бурсаңар мында мас-
n = len(a) сивдин чегинен чыгып кетпе-
for i in range (n-1): ши, б.а. жок элемент a=[n] ге
a[i] = a[i+1] кайрылбашы үчүн цикл
print(a) a=[n-1] де аяктап жатат.
>>>
[29, -5, -11, 23, 14, -7, 23, 18, 18]
Биз көрүп тургандай, биринчи элемент жок болуп кетти, ал эми акыр-
кы элемент эки жолу кайталанды. Негизи биринчи элементтин мурунку
маанисин акыркынын ордуна жазып койсо деле болот. Мындай жылдыруу
циклдик деп аталат. Ал үчүн алдын ала (цикл башталганга чейин) биринчи
элементти с кошумча өзгөрмөсүнө сактап коюу керек, ал эми цикл аякта-
гандан кийин аны массивдин акыркы уячасына жазып салуу керек:

a = [16, 29, -5, -11, 23, 14, -7, 23, 18]
n = len(a)
c = a[0]
for i in range(n-1):
a[i] = a[i+1]
a[n-1] = c
print(a)
>>>
[29, -5, -11, 23, 14, -7, 23, 18, 16]

www.trk.kg