Page 63 - Программирование. Python. Для школьников. bizdin.kg

МАССИВДЕРДИ ИШТЕТҮҮ АЛГОРИТМДЕРИ 63

Ал үчүн nx өзгөрмөсү менен циклди колдонобуз, массивдин бардык эле-
менттерин иргейбиз жана керек болгон маани табылса эле циклди аяктай-
быз.

a = [1, 5, 4, 31, 10] #5 элементи бар массив берилген
x = int(input('Введите х: ')) #Изделген х маанисин киргизүү
nx = 0 #nx өзгөрмөсү табылган элементтин номерин сактайт
for item in a: #а массивинин элементтери үчүн
if item == x: #эгерде элемент x ке барабар болсо
nx = item #анда ал nx өзгөрмөсүнө жазылат
break #циклди аяктайт
if nx > = 1: #nx – өзгөрмөсү өзгөрдү
print ('Табылды!') #изделген маани табылды деп чыгарат
else:
print ('Табылган жок')
Циклден чыгуу үчүн break оператору колдонулат, табылган элементтин
номери «nx» өзгөрмөсүндө сакталат. Эгерде анын мааниси 0 боюнча калса
(циклдин аткарылышында өзгөрбөсө), анда массивде х ке барабар элемент
жок.

Бул маселени дагы бир жол менен чыгарса болот. Ал үчүн массивде
х ке барабар биринчи табылган элементтин индексин кайтарган index
функциясын колдонуу керек:
a = [16, 29, -5, -11, 23, 14, -7, 23, 18] #массивдин мисалы
print (a.index (23))
>>>
4
Эгерде массивде изделген элемент жок болсо, программа катаны кайтарат
жана ишти токтотот.

2-маселе. Массивде m өзгөрмөсүнө жазылып кала турган максималдуу
элементти табабыз. Ал үчүн массивдеги бардык элементти биринин ар-
тынан экинчисин карап чыгуу керек. Эгерде массивдин берилген элементи
мурунку максималдуу элементтен чоң болсо (m өзгөрмөсүндө жайгашкан),
анда m өзгөрмөсүндө максималдуу элементтин жаңы маанисин эстеп ка-
лабыз.
Массивдин элементтери бизге белгисиз болгондугуна байланыштуу m ге
нөл же терс санды жазышыбыз керек. Эгерде ал m = a[0] болсо, анда иргөө
цикли экинчи элементтен башталат, башкача айтканда a[1]ден:

www.trk.kg