Page 58 - Bir Ölür Bin Doğarız - Kitap
P. 58
mediler. İşlerine, okullarına yürüdüler. Siyahlar buldukları
her özel araçla, belediye otobüsü bilet fiyatına yolcu taşı-
maya başladılar. Bazı beyaz ev kadınları da arabalarıyla des-
tek verdi. Belediye otobüslerini işleten şirket büyük maddi
zarar yaşadı. Bazı otobüsleri adeta çürüdü.
Rosa Parks’ın “artık yeter!” diyerek başlattığı direniş, so-
nunda zafere ulaştı! ABD Yüksek Mahkemesinin 1956 yılı
Aralık ayı başında, benzeri bir başka davada ırk ayrımcılığını
yasaklayan içtihadının zoruyla, Montgomery’deki belediye
otobüslerinde de ayrımcılık kalktı. Montgomeryli siyahlar
otobüs boykotunu 20 Aralık 1956 günü sona erdirdiler. Eylem
başarıya ulaşmıştı.
Tüm bu kazanımları hazmedemeyen egemenler, ırkçı fa-
şist çeteler üzerinden siyahilere yönelik saldırılarını arttırdı-
lar. Ancak bir kez “gayrı yeter” demişti ezilenler, direniş ateşi
bir kez harlanmıştı.
Tüm bu dönemler boyunca Gandhi’yi örnek alan ve ba-
rışçı söylemlerde bulunan Martin Luther King’in aksine si-
yahî bir Müslüman din adamı olan Malcolm-X, sosyalist
söylemli daha radikal görüşler ileri sürüyordu. 1960’ların ba-
şından itibaren silahlı savunma çağrısı yapan ve siyahlara ait
bağımsız bir “Siyah Cumhuriyeti” kurulması düşüncesini sa-
vunan Malcolm-X, milyonlarca siyah tarafından destek
gördü. Siyah hareket, “Bağımsızlık ve Özgürlük” talebiyle
burjuva sınırlarını zorlamaya başlamıştı. Malcolm-X aynı za-
manda sınıfsal ayrımı da ortaya koyuyordu. Malcolm-X
1965’te, Martin Luther King ise 1968’te öldürüldüler. Radi-
kalleşen siyah hareket, Malcolm-X’in öldürülmesinin ardın-
dan güç kaybetse de Kara Panterler hareketiyle birlikte
tekrar toparlanmaya ve güç kazanmaya başladı.
58