Page 74 - พท21001
P. 74

68

                                
                         1.4 ใชคําวา  ตน  หรือ  หลวง  ลงทายคํานามหรือกริยา  เชน  เสด็จประพาสตน
                                                                                      
               พระแสงปนตน เครื่องตน รถหลวง เรือหลวง

                         1.5  คําที่กําหนดใหเปนราชาศัพทสามารถจําแนกชนิดตาง ๆ ได เหมือนคําในภาษา

               สามัญ คือ มีทั้งคํานาม สรรพนาม กริยา วิเศษณ และมีคําลักษณะนามใชเปนพิเศษอีกดวย เชน

                       คํานาม
                         พระเศียร  หัว                     พระนลาฏ  หนาผาก


                         พระชนก  พอ                       พระชนนี  แม
                         พระราชสาสน  จดหมาย               พระแสงกรรบิด  มีด

                       คําสรรพนาม

                         ขาพระพุทธเจา  กระหมอม  หมอมฉัน  บุรุษที่ 1

                         ใตฝาละอองธุลีพระบาท  ใตฝาพระบาท  ฝาพระบาท บุรุษที่  2

                         พระองคทาน  พระองค  ทาน  บุรุษที่  3

                       คํากริยา

                       กริยาเปนราชาศัพทอยูแลวไมตองมีคําวา ทรง นําหนา เชน เสด็จ ตรัส เสวย เปนตน นอกนน
                                                                                                        ั้
                                                                            
                                                                                                      ั
               ตองเติมดวยคําวาพระ หรือ ทรงพระราช เพื่อใหเปนคํากริยา เชน ทรงพระอักษร เขียนหนงสือ
               ทรงพระราชนิพนธ แตงหนังสือ

                       คําวิเศษณ

                                                                                  
                                                               
                                                      ื
                       มีแตคําขานรับ ซึ่งแยกตามเพศ คอ หญิงใชคําวา เพคะ ชาย ใชคําวา พระพุทธเจาขอรับ
               พระพุทธเจาขา พะยะคะ
                       คําลักษณะนาม

                                                                                                 
                       ใชคําวา องค กับ พระองค เปนคําที่เกี่ยวกับสวนตาง ๆ ของรางกายและเครื่องใช ของทาน
               เชน พระทนต 2 องค  ฟน 2 ซี่  ปราสาท 2 องค

                         1.6 การใชราชาศัพทแบบแผน วิธีพูดในโอกาสตาง ๆ อีกดวย  เชน

                             การใชคําขอบคุณ
                             ถาเรากลาวแกพระมหากษัตริย  ใชวา “รูสึกขอบพระมหากรุณาธิคุณเปน
                                                                   

                             ลนเกลาฯ”
                             การใชคําขออนุญาต

                             ถาเรากลาวแกพระมหากษัตริย ใชวา “ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต”

                             กลาวเมื่อถวายของ

                             ถาเรากลาวเมื่อถวายของ
   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79