Page 48 - ศิลปศึกษาทช21003.indd

40

ป

เปนเครื่องดนตรีไทยแท ๆ ทําดวยไมจริง กลึงใหเปนรูปบนหัวบานทาย ตรงกลางปอง

เจาะภายในใหกลวงตลอดเวลา ทางหัวของปเปนชองรูเล็ก สวนทางปลายของปปากรูใหญ

สวนหัวเรียก “ทวนบน” สวนทายเรียก “ทวนลาง” ตอนกลางของปเจาะรูนิ้วสําหรับเปลี่ยน

เสียงลงมาจํานวน 6 รู รูตอนบนเจาะเรียงลงมา 4 รู เจาะรูลางอีก 2 รู ตรงทวนบนใสลิ้นปที่

ทําดวยใบตาลซอนกัน 4 ชั้น ตัดใหกลมแลวนําไปผูกติดกับทอลมเล็ก ๆ ที่เรียกวา “กําพวด”

กําพวดนี้ทําดวยทองเหลือง เงิน นาค หรือโลหะ การผูกใชวิธีผูกที่เรียกวา “ผูกตะกรุดเบ็ด”

ปของไทยจัดไดเปน 3 ชนิด ดังนี้

1. ปนอก มีขนาดเล็ก เปนปที่ใชกันมาแตเดิม

2. ปกลาง มีขนาดกลาง สําหรับเลนประกอบการแสดงหนังใหญ มีสําเนียงเสียงอยู

ระหวางปนอกกับปใน
3. ปใน มีขนาดใหญ เปนปที่พระอภัยมณีใชสําหรับเปาใหนางผีเสื้อสมุทร

วงดนตรีไทย แบงเปนกี่ประเภท อะไรบาง
1. วงเครื่องสาย มี 4 แบบ คือ วงเครื่องสายไทยเครื่องเดี่ยว, วงเครื่องสายไทยเครื่อง

คู, วงเครื่องสายผสม และวงเครื่องสายปชวา

2. วงมโหรี ประกอบดวยเครื่องดนตรีผสม ทั้ง ดีด สี ตี เปา เปนวงดนตรีที่ใชบรรเลง

เพื่อขับกลอม ไมนิยมบรรเลงในการแสดงใด ๆ วงมโหรีมี 5 แบบ คือ 1) วงมโหรีเครื่องสี

2) วงมโหรีเครื่องหก 3) วงมโหรีเครื่องเดี่ยว หรือวงมโหรีเครื่องเล็ก 4) วงมโหรีเครื่องคู

และ 5) วงมโหรีเครื่องใหญ

3. วงปพาทย ประกอบดวยเครื่องดนตรีประเภท ตี เปา และเครื่องประกอบจังหวะ

ใชบรรเลงในงานพระราชพิธี และพิธีตาง ๆ แบงตามขนาดไดดังนี้

3.1 วงปพาทยเครื่องสิบ

3.2 วงปพาทยเครื่องหา แบงเปน 2 ชนิด คือ ปพาทยเครื่องหาอยางหนัก

และปพาทยเครื่องหาอยางเบา

3.3 วงปพาทยเครื่องคู

3.4 วงปพาทยเครื่องใหญ

นอกจากนี้วงปพาทยยังมีอีก 3 ประเภทใหญ ๆ คือ วงปพาทยนางหงส วงปพาทย

มอญ วงปพาทยดึกดําบรรพ

48 ศิลปศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทช21003
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์