Page 45 - ศิลปศึกษาทช21003.indd
P. 45
37
ระนาดเอก
วิวัฒนาการมาจากกรับ ลูกระนาดทําดวยไมไผบง หรือไมแกน ระนาดเอกในปจจุบันมี
จํานวน 21 ลูก มีความยาวประมาณ 120 ซม. มีเทารอง รางเปนเทาเดี่ยว รูปคลายกับพาน
แวนฟา
ระนาดทุม
เปนเครื่องดนตรีที่สรางขึ้นมาในรัชกาลที่ 3 สรางเลียนแบบระนาดเอก มีรูปรางคลาย
หีบไม แตเวาตรงกลางใหโคง รางระนาดทุมจะมีขนาดยาวประมาณ 124 ซม. ปากรางกวาง
ประมาณ 22 ซม. มีเทาเตี้ย ๆ รองไว 4 มุมราง
ระนาดเอกเหล็ก หรือระนาดทอง
ระนาดเอกเหล็ก ประดิษฐขึ้นในรัชกาลที่ 4 แตเดิมลูกระนาดดวยทองเหลือง จึงเรียก
กันวาระนาดทอง ระนาดเอกเหล็กมีขนาด 23.5 ซม. กวางประมาณ 5 ซม. ลดหลั่นขึ้นไป
จนถึงลูกยอดที่มีขนาด 19 ซม. กวางประมาณ 4 ซม. รางของระนาดเอกเหล็กนั้นทําเปนรูป
สี่เหลี่ยม มีเทารองรับไวทั้ง 4 ดาน
ระนาดทุมเหล็ก
ระนาดทุมเหล็กมีจํานวน 16 หรือ 17 ลูก ตัวรางระนาดยาวประมาณ 1 เมตร ปากราง
กวางประมาณ 20 ซม. มีเทารองติดลูกลอ 4 เทา เพื่อใหเคลื่อนที่ไปมาไดสะดวก ตัวรางสูง
จากพื้นถึงขอบบนประมาณ 26 ซม. ระนาดจะใชไมตี 2 อัน ทําไมตีเปน 2 ชนิด ชนิดหนึ่งทํา
หัวไมตีใหแข็ง เมื่อตีจะมีเสียงดังเกรียวกราว เมื่อนําเขาผสมวงจะเรียกวา “วงปพาทยไมแข็ง”
อีกชนิดหนึ่งทําไมตีใหออนนุมเมื่อตีจะเกิดเสียงนุมนวล เวลานําระนาดเอกที่ใชไมตีชนิดนี้มา
ผสมวง จะเรียกวา “วงปพาทยไมนวม”
กลองแขก
มีรูปรางยาวเปนกระบอก หนาดานหนึ่งใหญเรียกวา “หนาลุย” หนาดานหนึ่งเล็ก
เรียกวา “หนาตาน” หนังหนากลองทําดวยหนังลูกวัว หนังแพะ ใชเสนหวายผาซีกเปนสายโยง
เรงใหตึงดวยรัดอก สํารับหนึ่งมีสองลูก ลูกเสียงสูงเรียกวา “ตัวผู” ลูกเสียงต่ําเรียกวา
“ตัวเมีย” การตีใชฝามือทั้งสองตีทั้งสองหนาใหเสียงสอดสลับกันทั้งสองลูก
ศิลปศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น : ทช21003 45
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์