Page 88 - 8ศิลปศึกษา ทช11003.indd
P. 88
81
ขอที่ 3. รูคุณคาและอนุรักษนาฏศิลปพื้นฐานและภูมิปญญาทองถิ่น ( 4 คะแนน )
ขอที่ 4. จงอธิบายความรูเกี่ยวกับนาฏศิลปพื้นบานของไทยมาพอสังเขป ( 4 คะแนน )
นาฏศิลปพื้นบาน หมายถึง ศิลปะการเคลื่อนไหวสวนตาง ๆ ของรางกาย ใหมีลีลาอัน
งดงาม ไดแก รํา ระบํา ฟอน ซึ่งเปนที่นิยมเลนหรือแสดงกันในทองถิ่น มีดนตรีพื้นบาน
ประกอบ ซึ่งอาจจะใหทวงทํานองเปนเพลงบรรเลงลวน ๆ หรือเปนบทเพลงที่มีการขับรอง
ประกอบรวมดวย และอาจเปนองคประกอบหนึ่งของการละเลนพื้นบาน
2.ใหผูเรียนศึกษาการแสดงนาฏศิลปพื้นบานของทองถิ่นตนเอง โดยศึกษาประวัติความ
เปนมา รูปแบบการแสดง วิธีการแสดงและฝกหัด การแสดงอยางนอย 1 ชุด ( 4 คะแนน )
โนรา หรือ มโนราห เปนการแสดงที่ยิ่งใหญ และเปนวิถีชีวิตของชาวใตเกือบทุกจังหวัด
และนับวาเปนการแสดงที่คูกับหนังตะลุงมาชานาน ความเปนมาของโนรานั้น มีตํานานกลาวไว
หลายกระแส มีตํานานหนึ่งกลาววา ตัวครูโนราคนหนึ่งซึ่งถือวาเปนคนแรกนั้น มาจากอยุธยา
ชื่อขุนศรัทธา ซึ่งสมเด็จพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาดํารงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานวา คง
เปนครูละครที่มีชื่อเสียงของกรุงศรีอยุธยา ชวงปลายๆ มีคดีจนตองถูกลอยแพไปติดอยูเกาะสี
ชัง ชาวเรือชวยพามายังนครศรีธรรมราชไดใชความสามารถสั่งสอนการแสดงละครตามแบบ
แผนของกรุงศรีอยุธยา
การแสดงโนรานั้นมีทารําสําคัญ 12 ทา แตละคณะก็แตกตางกันออกไปบาง โดยมีการ
สอนทารําโนรา คือ โดยใชบทประพันธที่แสดงวิธีการรายรําดวยลีลาตาง ๆ การเชื่อมทา
การขยับหรือเขยิบเทา การกลอมตัวตั้งวง และการเคลื่อนไหวที่คอนขางรวดเร็ว ในบทรําทา
ครูสอนมีคํากลอนกลาวถึงการแตงตัวและลีลาตางๆ
การแตงกายของโนรา แตเดิมสวมเทริด(เครื่องสวมหัวคลายชฏา) นุงสนับเพลา คาด
เจียรบาด มีหอยหนา ประดับหางอยางมโนราห มีสายคลองวาลประดับทับทรง กรองคอ และ
สวมเล็บยาว
เครื่องดนตรี คือ กลอง ทับคู ฆองคู โหมง ฉิ่ง และป โดยการเริ่มบรรเลงโหมโรง
จากนั้นเชิญครูรองหนามาน หรือกลาวหนามาน เรื่องที่แสดงเรียกเปนภาษาถิ่นวา “กําพรัด
หนามาน” จากนั้นจึงเริ่มทําการแสดง
88 ศิลปศึกษา ระดับประถมศึกษา : (ทช11003)
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์