Page 91 - 8ศิลปศึกษา ทช11003.indd

84

เฉลยกิจกรรมทายบทที่ 4

กิจกรรมที่ 4.1 ปจจัยหลักของการประกอบอาชีพ ( 13 คะแนน )

ขอที่ 1. ใหผูเรียนสํารวจอาชีพการผลิตเครื่องดนตรีพื้นบานในชุมชนของผูเรียน หรือชุมชน

ใกลเคียงที่ผูเรียนสนใจ และจัดทําเปนรายงาน พรอมนําเสนอแลกเปลี่ยนหนาชั้นเรียน

แนวคําตอบ

กระบวนการผลิตขลุย

ขลุยทําจากไม ไดแก ไมรวก ไมเนื้อแข็ง เชน ไมพะยูง ไมพญางิ้วดํา ไมตาล และ

ทอพีวีซี เปนตน ไมที่ใชทําขลุยจะตองมีอายุที่เหมาะสมเปนไมเนื้อแข็ง

วิธีทํา กลึงและเจาะไสกลางออกกอน และนํามาขัดดวยกระดาษทราย หากเปนไมรวก

ตองตัดปลองขางบนออก สวนขางลางเหลือปลองไวแลวเลื่อยออกต่ํากวาปลองประมาณ 2 ซม.

แลวเจาะตรงปลองขางในใหเปนวงกลมเพื่อใหลมออกได จากนั้นให ขัดดวยอิฐมอญแดงและ

กาบมะพราว ในอดีตขลุยไมรวกจะมีการเทลายเพื่อความสวยงามดวย

เมื่อขัดผิวแลว ก็เริ่มกระบวนการทําเหมือนกันไมวาจะเปน ไมรวก ไมเนื้อแข็งและพีวีซี

โดยมีขั้นตอน ดังนี้

1. เจาะรู ในสมัยกอนจะใชไมสวนที่ชางไดกําหนดระยะของรูตาง ๆ ไวแลว ในปจจุบันมี

การนําบล็อกเจาะรูมาใช เพื่อความสะดวกรวดเร็วเมื่อสวมบล็อกเขากับไมแลวจะยึดไมที่อยู

ปลายบล็อกเขากับรูปากนกแกว ซึ่งชางไดเจาะไวเพื่อไมไหเคลื่อนในขณะเจาะ จากนั้นนํามา

เจาะรู ในสมัยกอนจะใชสวานมือ ปจจุบันใชสวานไฟฟา แลวนํามาควานตกแตงรูใหเรียบรอย

2. แกะปากนกแกวออกในขั้นนี้จะเจาะเปนรูกลมขนาดเล็ก ๆ ตอมาชางใชมีดขนาดเล็ก
คอย ๆ แกะขยายออกเปนชองสี่เหลี่ยมผืนผา ขอบลางทําเปนมุมเอียงออกมาจากดานในแซะ

ปลายขอบใหเทลาดเปนทางไปตามผิวโคงของเลาขลุย ใหมีลักษณะเปนแฉกคลายหางนก

แซงแซว แลวแตความชํานาญของชางแตละคน ขั้นนี้ตองอาศัยความชํานาญของชาง

ศิลปศึกษา ระดับประถมศึกษา : (ทช11003) 91
ส�ำนักงำน กศน.จังหวัดกำฬสินธุ์