Page 4 - คณะกรรมาธิการ เปิดเผย โปร่งใส ตรวจสอบได้
P. 4
ให้ประชาชนมีส่วนร่วมในทางการเมืองการปกครองและในการตัดสินใจระดับต่างๆ มากขึ้น มิใช่ว่า
4
ประชาชนจะสามารถท าได้แต่เพียงเลือกตั้งอย่างเดียว ยังเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในกระบวนการตัดสินใจเรื่อง
ต่างๆ เช่น การเปิดช่องทางให้ประชาชนมีส่วนร่วมรับรู้ข้อมูลข่าวสาร ความเคลื่อนไหว และความคืบหน้าของการบริหาร
จัดการประเทศโดยผู้ที่ท าหน้าที่แทนประชาชน หรือการเปิดโอกาสให้ประชาชนร่วมแสดงความคิดเห็นและให้ข้อมูลแก่ผู้ที่
ท าหน้าที่แทนตนเองเพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจในเรื่องต่างๆ รวมทั้งการที่ประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการตรวจสอบ
5
และถอดถอนผู้ที่ท าหน้าที่แทนประชาชนซึ่งขาดประสิทธิภาพบกพร่องต่อหน้าที่ หรือไม่สุจริตแล้วแต่กรณี รวมทั้งการ
เสริมสร้างวัฒนธรรมการเมืองและการมีส่วนร่วมของประชาชนในระบอบประชาธิปไตย ก็ถือเป็นความส าคัญอันดับแรก 6
ในความเป็นจริงของประเทศไทย นั้น การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนเป็นเพียงในระดับร่วม
รับรู้ รับทราบเป็นส่วนใหญ่ การร่วมคิดและร่วมตัดสินใจอย่างมีนัยส าคัญยังมีน้อยมาก
2.2 ความคาดหวังของประชาชน
ประสิทธิภาพ ประชาชนมีความคาดหวังว่า สมาชิกรัฐสภาจะขยันและรับผิดชอบต่อหน้าที่โดยเฉพาะใน
การประชุม ความรวดเร็วในการปฏิบัติหน้าที่ มีความถูกต้องแม่นย าในข้อมูลและข้อวิเคราะห์ รวมทั้งตอบสนองต่อ
ความรู้สึกของมหาชนโดยทั่วไปและประชาชนในพื้นที่
ประสิทธิผล ผลงานของสมาชิกรัฐสภาต้องสามารถใช้ได้จริงหรือเกิดผลในทางปฏิบัติ รวมทั้งคุ้มค่าและ
ประหยัด โดยเฉพาะการใช้งบประมาณแผ่นดิน เช่น การไปดูงานต่างจังหวัดหรือต่างประเทศ รวมตลอดจนการดึง
งบประมาณลงพื้นที่ อันเป็นจุดสนใจของสื่อมวลชนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ความโปร่งใส สมาชิกรัฐสภาต้องปฏิบัติงานอย่างโปร่งใส สามารถอธิบายในทุกๆ การปฏิบัติงานได้อย่าง
ครบถ้วนชัดเจนและไม่ใช้อ านาจเกินไปกว่าที่กฎหมายให้เอาไว้ อาจสะท้อนจากการที่สื่อมวลชนพยายามขอเข้าฟังการ
ประชุมส าคัญๆ ของคณะกรรมาธิการ อาทิ การประชุมคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณาร่างพระราชบัญญัติงบประมาณ
รายจ่ายประจ าปี หรือการประชุมคณะกรรมาธิการไต่สวนข้อเท็จจริงเรื่องที่ก าลังอื้อฉาว
การตรวจสอบได้ สมาชิกสภาจะต้องถูกตรวจสอบมากขึ้นในหลายรูปแบบ อาทิ การตรวจสอบการเข้า
ประชุม การตรวจสอบการออกเสียงลงมติ และอาจจะมีการเรียกร้องให้เปิดเผยการใช้“ตั๋วฟรี”เดินทางไปต่างจังหวัด การ
ใช้งบประมาณเดินทางไปดูงานต่างประเทศ ให้เปิดเผยรายชื่อผู้ช่วยสมาชิกและความสัมพันธ์กับตัวสมาชิก ฯลฯ รวมไป
จนอาจถึงขั้นขอให้เปิดเผยบัญชีทรัพย์สินหนี้สินต่อไปในอนาคตด้วย 7
จะเห็นได้ว่าสิ่งที่เป็นความคาดหวังของประชาชนต่อสมาชิกรัฐสภาและคณะกรรมาธิการของรัฐสภา ที่
เคยมีการวิจัยไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2543 ก็ยังคงด ารงอยู่แม้จนปัจจุบัน
4 ปริญญา เทวานฤมิตรกุล. สารานุกรมรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540. หมวด สิทธิและเสรีภาพ เรื่อง สิทธิเสรีภาพและการมีส่วนร่วมทางการเมืองของ
ประชาชน. กรุงเทพฯ. : สถาบันพระปกเกล้า, 2544 (หน้า60) 4
5 บวรศักดิ์ อุวรรณโณ และถวิลวดี บุรีกุล. ประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า. 2555 (หน้า 14)
6 แผนการปฏิรูปประเทศด้านการเมือง. คณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านการเมือง. มีนาคม 2561 (หน้า7)
7 บวรศักดิ์ อุวรรณโณและคณะ. รายงานการวิจัย การปรับปรุงระบบงานของหน่วยงานในสังกัดรัฐสภา, กรุงเทพฯ : สถาบันพระปกเกล้า 2543 (หน้า 3–35 - 3–36)