Page 49 - ומלאו את הארץ / דורון בר
P. 49
È‚ÂÏ‡ί‡‰ ¯˜Ò‰ ȇˆÓÓ ÈÙ ÏÚ ˙ȯÙΉ ‰ÈÈÒÂÏ·· ÌÈÈÂÈ˘
ÌÈ·Â˘ÈÈ ¯Âʇ· „Ò ˙¯Á‡Ӊ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙‰ È‰Ï˘· ¯·Î .˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙·
ÈÙ‡· Ï„‚ ÈÂÈ˘ ÏÏÂÁ˙‰ ʇ ,˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰ Íωӷ ‰ÓˆÚ˙‰˘ ‰Ó‚Ó ,ÌÈ·¯
,‰ÂÂÁ È˙·· ÈÂËÈ· È„ÈÏ ‡· ¯Âʇ‰ Ï˘ ȇϘÁ‰ ÂÈÙ‡ .¯Âʇ· ˙·˘ÈÈ˙‰ ˙Ò¯Ù˙·Â
˙¯BÓËÓ«· ,(ÌÈ„·ÂÚÓ‰ ˙„˘‰ ¯Âʇ· ÌÈÈÓÊ Ìȯ‚ÓÏ Â˘Ó˘˘ Ô·‡ È·Ó) ˙¯Ó≈¢·
92.ÌÈ·¯ ÌÈȇϘÁ ÌȘ˙Ó· ÔΠ(Ú˜¯˜· ÔÂÊÓ ˙ÓË‰Ï Â˘ÓÈ˘˘)
ÂÙÈÒ‰ ,˙¯Á‡‰ ÌÈ˘· ·‚‰ ¯‰ ¯Âʇ· ÂÎ¯Ú˘ ,ÌÈ·¯‰ ÌÈÈ‚ÂÏ‡ί‡‰ Ìȯ˜Ò‰
‡Ï˘ ,‰Ê ȯ·„Ó ¯Âʇ .‰˜È˙Ú‰ ˙Ú‰ È‰Ï˘· È·Â˘Èȉ ͯÚÓ‰ ÏÚ ·¯ Ú„È Ô·ÂÓÎ
Ï˘ ÈÙ‡ ÏÚ· ¯˜ÈÚ· ‰È‰Â 93,˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰ ÈÙÏ ˙È·ÈÒËȇ ˙‡ϘÁÏ ˘ÓÈ˘
ÌÈ„ÓÏÓ Ìȯ˜Ò‰ .˙È·ÈÒËȇ ˙‡ϘÁÏ Ê‡ ψ ˙ȇ·ˆÂ ˙ȯÁÒÓ ,˙Ȅ ˙ÂÏÈÚÙ
‰ÓˆÚ˙‰Â ˙¯Á‡Ӊ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙‰ Íωӷ ¯·Î ‰ÏÁ‰˘ ,˙ȇϘÁ‰ ˙·˘ÈÈ˙‰‰˘
˙·˘ÈÈ˙‰‰ ˙È˘‡¯˘ ‰‡¯ .‰Ó¯„ ·¯ÚÓ ÔÂÙˆÓ ÔÂÙˆÓ ‰Ú ,˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙·
¯‰ ̯„ Ï˘ ÌÈ·˘ÂÈÓ‰ ÌȯÂʇ· ,¯Âʇ‰ Ï˘ ÈÂÙˆ‰ ˜ÏÁ· ‰˙Èȉ ˙ÂÚ·˜˙‰‰Â
‰ÎÈ˘Ó‰ Ì˘Ó ¯Â˘·‰ Ï·Á·Â Ú·˘ ¯‡· ˙Ú˜·· ,ÈÓ¯„‰ ÛÂÁ‰ ¯Â˘ÈÓ· ,Ô¯·Á
ÌÈÈÂÙˆ‰ ÂȘÏÁ· ‰ÏÁ‰ ÈÎ ‰‡¯Â ,˙È˙‚¯„‰ ‰˙Èȉ ˙ÂˢÙ˙‰‰ .·‚‰ ¯‰ ÔÂÂÈÎÏ
˜¯ ·‚‰ ¯‰Ï ‰ÚÈ‚‰Â ,ÔÎÏ Ì„Â˜ Û‡ Èχ ,˙È˘ÈÏ˘‰ ‰‡Ó‰ È‰Ï˘· ¯Âʇ‰ Ï˘
˙·˘ÈÈ˙‰‰Â ,‰‡Ï‰ Ì‚ ‰Î˘Ó ÂÊ ‰Ó‚Ó .˙È˘È˘‰ „Ú ˙È˘ÈÓÁ‰ ‰‡Ó‰ Íωӷ
˙ÈÓÏÒÂÓ‰ ‰Ù˜˙‰ ˙È˘‡¯·Â ˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰ È‰Ï˘· ‰Ó¯„ ˢÙ˙‰Ï ‰ÎÈ˘Ó‰
ÂÊ ˙ÂÎÂÓÒ‰ ,‰˙ÁÏÓ Ï˙ ˙ÙÓÏ ¯È˙È ˙ÙÓ ÔÈ· ,˙·˘ÈÈ˙‰‰ ۘȉ· Ï„·‰‰ 94.‰Ó„˜‰
˙ÂÏÈÚÙ ‰ÓÈȘ˙‰ ̉·˘ Ìȯ˙‡ ÌÈ˘ÂÏ˘Î ÂÏ‚˙ ¯È˙È ˙ÙÓ ÈÓÂÁ˙· „ÂÚ· .ËÏ· ,ÂÊÏ
Ï˙ ˙ÙÓ ÈÓÂÁ˙· ‰Ï‡Î Ìȯ˙‡ È˘ ˜¯ ¯˙‡ ,·Â˘ÈÈ È¯˙‡ Ì˙ȈÁÓ ,˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙·
È‰Ï˘· ˙·˘ÈÈ˙‰‰ Ï·‚ ¯·Ú ‰Ê ¯Âʇ· ÈÎ ÚȈ‰Ï ¯˘Ù‡Ó ‰Ê ¯·„ .˙ÈÓ¯„‰ ‰˙ÁÏÓ
·Á¯˙‰Ï ˙‡ϘÁ‰ ‰ÏÁ‰ ˙ÈÚÈ·¯‰ ‰‡Ó‰ Íωӷ ˙¯Á‡Ӊ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙‰
,˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰ Íωӷ ·‚‰ ¯‰ ¯Âʇ· ÏÁ˘ ÈÂÈ˘‰ 95.‰Ó¯„ ,ÂÏ ¯·ÚÓ Ì‚
.¯˜Ò ˙ÂÙÓ Ï˘ ·¯ ¯ÙÒÓ· ÈÂËÈ· È„ÈÏ ‡· 96,‰Ê ¯Âʇ· ˙‡ϘÁ‰ Ï˘ ‰ÁÂ˙ÈÙÂ
¯˜Ò‰ ȇˆÓÓ .˙‡ϘÁ‰ ˙ÂÁ˙Ù˙‰ ÏÚ ‰„ÈÚÓ‰ ‰Ë·˘ ¯˜Ò ˙ÙÓ ˙ÈÈÚÓ „ÂÁÈÈ·
,‰Ó„˜‰ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙· ¯·Î ¯Âʇ· ˙‡ϘÁ‰ ˙È˘‡¯ ˙‡ Ú·˜Ï Ô˙È ÈÎ ÌÈ„ÓÏÓ
.·"˘˙ ,Ôȯ·Â‚ 92
'ÓÚ ,1983 ,·‚ ,‰¯ÈÙÒÏ ‰Â˘‡¯‰ ‰‡Ó· ÌÈË·‰ ‚ȉ‰ ¯Âʇ· ˙‡ϘÁ‰ ˙‡ ÈÎ ÔÚÂË ·‚ 93
94
.˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙Ï ‰Ê ¯Âʇ· ˙·Á¯‰ ˙‡ϘÁ‰ ˙‡ ÍÈÈ˘Ï ˘È ÈÎ ‰‡¯ ͇ .214–203
‡È‰ ˙„‰ ˙ÏÎÏÎ ,˙‡ϘÁ ‰¯˘Ù‡˙ ‡Ï ̉·˘ ÌȯÂʇ· ,·‚‰ ¯‰ ÈÏ¢·˘ ¯·ÂÒ Ôʯ 95
ÏÈÚÙ ‰È‰˘ ‰ÂÂÁ ˙È· ÏÚ ÁÂ„Ï .1987 ,Ôʯ ,˙ÈËÊÈ·‰ ‰Ù˜˙‰ Íωӷ ˙Á˙ÂÙÓ ‰˙Èȉ˘ ÂÊ 96
‘Chronique Arche´ologique’, RB, 43 ‡¯ ,Ú·˘ ¯‡· ˙Ú˜· ¯Âʇ· ˙È˘ÈÓÁ‰Â ˙ÈÚÈ·¯‰ ˙‡ӷ
.ÌÈ‚„ Ï„Ȃ ÏÚ ˙„ÈÚÓ‰ ÌÈÈÁȯ È·‡ Ì‚ ÂÏ‚˙ ̘ӷ .(1956), p. 99
.13–12 'ÓÚ ,‚"Ò˘˙ ,‰È¯‡ ˙È· ˙Úˆ‰ ÈÙÏ
P. Mayerson, ‘Agricultural Evidence in the Colt Papyri’, H.D. Colt (ed.), Excavations at
Nessana, I, London 1962, pp. 224–269
39