Page 81 - ומלאו את הארץ / דורון בר
P. 81
¯ÙΉ ȯÂʇ ÏÚ ‰˙ÚÙ˘‰Â ˙ÈÓ¯‰ ‰È¯ÙÓȇ‰
,ÔÂÊÓ È¯ˆÂÓ үÁ ÈÏÎ Ï˘ ‰ˆÂÙ˙· Ì‚ ÈÂËÈ· È„ÈÏ ‰‡· ¯ÁÒӉ ÔÂËÏ˘‰ ˙ίÚÓ Ï˘
ԇΠ139.¯Á‡‰ ¯·Ú· ÂίˆÂ ˜Â¢ ÔÂÎÈ˙‰ Ìȉ Ô‚‡ Ï˘ „Á‡ „ˆ· ¯ˆÂÈ ÌÈ˙ÚÏ˘
˙‡¯Ï χ¯˘È-ı¯‡· ˙ÂÈ˘Ó‰Â ˙ÂÈ˘‡¯‰ ÌÈί„‰ ͯÚÓ ˙ÂÁ˙Ù˙‰ ˙‡ ÔÂÁ·Ï ‰Ò‡
.‰ÏÎÏΉ ˙·˘ÈÈ˙‰‰ ÏÚ ‰Ê ͯÚÓ ÚÈÙ˘‰Â ÚÙ˘Â‰ „ˆÈÎ
„Á‡Ï ·˘Á χ¯˘È-ı¯‡· ÌÂËÏ˘ ˙¢ Íωӷ ÌÈÓ¯‰ ÂÏÏÒ˘ ÌÈί„‰ ͯÚÓ
‰Ó¯Ï ˙ÂËÏ·‰ ˙ÂÈ„ډ ˙Á‡Ï ‰Ê ·Á¯Ó· Ì˙ÂÏÈÚÙ Ï˘ ¯˙ÂÈ· ÌÈËÏ·‰ ÌÈÓÈÒ‰
È‰Ï˘· ¯·Î˘ ,ÌÈί„‰ ˙˘¯ 140.χ¯˘È-ı¯‡Ï ÌÓÚ Â‡È·‰˘ ‰‰Â·‚‰ ˙È‚ÂÏÂÎˉ
ÏÚÙÓ‰ ‡È‰ ,Ó"˜ 1,500-Î Ï˘ ÌÈ„˜˙ ¯ÒÁ Û˜È‰Ï ‰ÚÈ‚‰ "‰ÒÏ ‰ÈÈ˘‰ ‰‡Ó‰
‰˙Èȉ˘ ¯ÓÂÏ Ì‚ ¯˘Ù‡ .χ¯˘È-ı¯‡ Ï˘ ‰Áˢ· ȯÒȘ‰ ωӉ Ï˘ ¯˙ÂÈ· ·Â˘Á‰
.¯Âʇ· ÌÈÓ¯‰ Ï˘ ‰„ÈÁȉ ‰¯È˘È‰ ˙·¯ÂÚÓ‰ ˙Â¯ÂˆÓ ˙Á‡ ÂÊ
˙È·‰ ÈÓÈ È‰Ï˘· ıÂÚ Ï‡¯˘È-ı¯‡· ˙ÂÈÓ¯‰ ÌÈί„‰ ͯÚÓ Ï˘ ÁÂ˙ÈÙ‰ ˙È˘‡¯
135–120 ÌÈ˘· ‰‡¯‰ ÏÎÎ ‰È‰ ÂÁÂ˙ÈÙ ¯˜ÈÚ 141,Ï„‚‰ „¯Ó‰ ˙Ù˜˙· ,È˘‰
̄˜ ˙ÂÓÈȘ Âȉ˘ ÌÈί„· ÈÓ¯‰ ωӉ ˘Ó˙˘‰ „¯Ó‰ ı¯٠„Ú ÈÎ ‰‡¯ ."‰ÒÏ
142.ÌÈ„„· ÌÈÈ˙¯ÙÒ ÌȯÂÎʇ ÏÚ ˙ÂÒÒ·Ó ˙ÂÚËÂ˜Ó Ô‰ÈÏÚ ÂÈ˙ÂÚÈ„È ÈÎ Û‡ ,ÔÎÏ
ÔÓÊ·˘ Ú„È ,ı¯‡· ÌÈί„‰ ˙˘¯ Ï˘ ¯ÎÈ ÁÂ˙ÈÙ È„ÈÏ ‰‡È·‰ „¯Ó‰ ˙Ù˜˙ ÈÎ ‰‡¯
‰ÈÈ˘‰ ‰‡Ó‰ Ï˘ ‰Â˘‡¯‰ ˙ȈÁÓ· ,Ò‡ȯ„‰Â ÒÂ‡È¯Ë ÌȯÒȘ‰ Ï˘ ÌÂËÏ˘
Â˙ÚΉ ‡·ÎÂÎ ¯· „¯Ó ˙ÂÚ¯Â‡Ó Ì‚ .˙¯ÎÈ ‰¯Âˆ· ÌÈ˘È·Î‰ ˙˘¯ ‰·Á¯Â‰ ,"‰ÒÏ
È„ÈÏ ‡È·‰ ÏÈÚȉ ÂÏÂ‰È˘ ·¯ ȇ·ˆ ÁÂÎ ÏÈÚÙ‰Ï ÌÈÓ¯‰ ˙‡ ·ÈÈÁ 135–132 ÌÈ˘·
˙ÏÈÏÒ ‰Î˘Ó ˙·¯˜‰ ÌÂÈÒ ¯Á‡Ï 143.ÌÈȘ‰ ÌÈί„‰ ͯÚÓ Ï˘ ‰·Á¯‰Â ¯ÂÙÈ˘
ÌȯÒȘ‰ Ï˘ ÌÂËÏ˘ ˙Ù˜˙ Íωӷ ‰Ù˜È‰ ‡È˘Ï ‰ÚÈ‚‰ ‡È‰Â ˙ÂÈÓ¯‰ ÌÈί„‰
ÌÈί„· ¢ڢ ÌȯÂÙÈ˘Â ÌȘÈ˙ ÏÚ ˙„ÓÏÓ ˙·¯ ˙ÂÈÂ„Ú .(235–193) ÌȯÂÂÒ‰
ȯÈÚ „ÓÚÓ Ì‰Ï ‰È‰˘ ÌÈ·¯ ÌÈ·Â˘ÈÈ .˙¢„Á ÌÈί„ ˙ÏÈÏÒ ÏÚ ÔΠ˙ÂÓÈȘ‰
¯‡˘Ï ‰˙Ú Â¯·ÂÁ ÒÈÏÂÙ˜È-Ò‡Ӈ ÒÈÏÂÙÒÂÈ„-„ÂÏ ÒÈÏÂÙ¯˙Âχ-Ôȯ·Â‚ ˙È· ÂÓÎ
˙ÈÒÁÈ Ú‚¯‰ ÈËÈÏÂى ȇ·ˆ‰ ·ˆÓ‰ .‰ÓÈ˘¯Ó ÌÈ˘È·Î ˙˘¯· χ¯˘È-ı¯‡ ȯÂʇ
˙¯Á‡Ӊ ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙‰ Ï˘ ‰ÈÈ˘‰ ˙ȈÁÓ· ‰˙·È·Ò·Â χ¯˘È-ı¯‡· ¯¯˘˘
ÈÁ¯Ê‡‰ ωӉ ˙‡ ˙¯˘Ï È„Î ¯˜ÈÚ· ‰‡¯‰ ÏÎÎ ‰˙˘Ú ÌÈί„‰ ˙ÏÈÏÒ ÈÎ „ÓÏÓ
ÂËÒ‰ ‰Îωӷ˘ ‰Ù˜˙ ÂÊ ‰˙Èȉ .ÌÓˆÚ ı¯‡‰ È· ˙‡ ,˙ÓÈÂÒÓ ‰„ÈÓ· ,Ì‚ ÈχÂ
.43–35 'ÓÚ ,1986 ,Ôȯ‚ 139
'ÓÚ ,1986 ,ÔÂÏÈȇ Ï¯ ‡¯ ˙ÂÈÓÂ˜Ó ÌÈί„ ÏÚ Ìȯ˜ÁÓÏ ˙Â‡Ó‚Â„Ï .1995 ,Ï"‰ ;Â"Ï˘˙ ,ϯ 140
.1997 ,Ò„¯‡Â„‡Â ÛϘ-˜Ó ;35–31 'ÓÚ ,Â"˘˙ ,ÏË¯Ê ;130–129
,ϯ ÏÚ ˙ÒÒÂ·Ó ˙ÈÓ¯‰ ‰Ù˜˙· ÌÈί„‰ ͯÚÓ ˙ÂÁ˙Ù˙‰ ÏÚ ÔÏ‰Ï˘ ˙ȯÂËÒȉ‰ ‰¯È˜Ò‰ 141
B. Isaac, ‘Milestones in Judaea: From Vespasian to Constantine (with ÏÚ ÔΠ,Â"Ï˘˙
.75–48 'ÓÚ ,·1998 ,˜Êȇ ,Postscript)’
˙È·‰ ÈÓÈ· ÌÈÏ˘Â¯ÈÏ Ï‚¯‰ ÈÏÂÚ ˘ÂÓÈ˘· Âȉ˘ ÌÈί„‰ ÏÚ Ï"ÊÁ ˙¯ÙÒ· ÌȯÂÎʇ ,Ï˘ÓÏ 142
.122–106 'ÓÚ ,1965 ·È·‡ Ï˙ ,È˘‰ ˙È·‰ ÈÓÈ· Ï‚¯Ï ‰ÈÈÏÚ‰ ,ȇ¯ÙÒ '˘ ‡¯ ,È˘‰
.1982 ,ϯ ˜Êȇ ;35–31 'ÓÚ ,Â"˘˙ ,ÏË¯Ê 143
71