Page 76 - ÇAY PROJESİ FAALİYET RAPORU-2018-2022

ÇAY PROJESİ
75 FAALİYET RAPORU

Mutasyon Islahı ile Yeni

Çay Çeşit Adaylarının

Geliştirilmesi Projesi

Başlangıç Tarihi | 01.09.2020
Bitiş Tarihi | 01.09.2023

Bütçe | 170.033,77 TL
|
i
P r o j e E k i b i
t Türkiye için stratejik ürün olarak değerlendirilen çay bitkisinin
e
z günümüzdeki en önemli sorunu çay bahçelerinin tamamının tohumla
Ö
Proje Yürütücüsü
tesis edilmesi ve bu bahçelerin 50-60 yıl olarak kabul edilen ekonomik
e
Doç. Dr. Keziban YAZICI
j
o ömrünü doldurması nedeni ile gün geçtikçe verim ve kalitenin
r
P düşmesidir. Bu nedenle mevcut yaşlı çay plantasyonlarının yüksek
Araştırmacılar
BUSINESS
verim ve kaliteli çay çeşitleri ile yenilenmesi gerekmektedir. Çay
Prof. Dr. Yıldız AKA KAÇAR
DEVELOPMENT LEADER
üreten ülkeler uluslararası pazarda daha etkin olabilmek veya mevcut
Dr. Yaprak TANER
durumlarını koruyabilmek için çay çeşit ıslahı konusunda önemli
KANTOĞLU
çalışmalar yapmış ve yapmaktadırlar. Bu ülkelerden Japonya, Kenya,
Arş. Gör. Burcu GÖKSU
Hindistan, Sri Lanka ve Çin çay tarımına yönelik ıslah çalışmalarına
Burak KUNTERİ
büyük önem vermiş olup; nitelik ve kalite bakımından üstün
özelliklere sahip kl on çaylar geliştirmişlerdir. Türkiye genetik özellikleri
gapplicant@gmail.com
ile çok farklı özelliklere sahip üstün kaliteli çay çeşidi geliştirme
Type something potansiyeline sahip bir ülkedir. Ancak bu alanda yapılmış çalışmalar
oldukça sınırlıdır. 1970’li yıllarda ÇAYKUR tarafından yapılan
çalışmalarda; çay tarımı yapılan bölge taranarak farklı özellik gösteren
çeşitler seçilmiş ve klon olarak muhafaza edilmektedir. Ülkemizde bu
çalış ma dışında yeni çay çeşidi geliştirilmesine yönelik herhangi bir
ÇAY İHTİSASLAŞMA KOORDİNATÖRLÜĞÜ
ıslah çalışması yürütülmemiştir. Mutasyon Islahı günümüzde özellikle
çay gibi çok yıllık bitkiler için en kısa sürede sonuç alınabilecek ıslah ve
çeşit geliştirme yöntemi olarak kullanılmaktadır. Çay üretiminde
önemli olan Çin, Hindistan, Kenya ve Srilanka gibi ülkelerde mutasyon
ıslahı ile ticarete konu olan önemli çay çeşitleri geliştir ilmiştir.
Ülkemizde ise bu konuda bir çalışma yapılmamıştır. Bu proje
kapsamında elde edilen mutant bireyler Üniversitemiz çay gen
havuzuna aktarılacaktır. Bu genotipler ilk sürgün oluşturduğu
aşamadan itibaren gözlemlenerek; üstün özellikte olanlar çay çeşit
adayı olarak belirlenecektir. Proje tamamlandığında Ülkemiz çay
literatüründe ilk mutasyon ıslahı projesi olarak yerini alacaktır.

2