Page 38 - Nefes8TÜMÜ_Neat
P. 38

mermerlerin nakliyesi gemi taşımacılığına dayanıyordu. Afyon menekşe (Pavonazzetto) mermerinin
              Anadolu'dan tüm Akdeniz bölgesine ihracatını belgeleyen en önemli kanıt, çeşitli kıyılarda tespit edilen
              taş kargoları ile birlikte batmış olan gemilerdir. Bu batıkların en önemlilerinden birisi Crotone (İtalya)
              yakınlarındaki Capo Colonna'nın 2 km güneyinde Punta Scifo'da tespit edilmiştir (Rice, 2016).


              Şekil 13. Mermerlerin Dokimeion (İscehisar) ocaklarından Efes limanına ulaşım yolu (Åhlfeldt (2020)’
              den düzenlenmiştir).

                                                                  3.4. Mermerlerin Yerinde Nihai İşlenmesi ve Kullanımı
                                                                  Antik çağ mimarisinde mermerler anıtsal yapı ve binalar-
                                                                  da temel, duvar, döşeme, kemer, lento, sütun, tonoz gibi
                                                                  bölümlerinde kullanılmıştır. Ocaklardan yarı işlenmiş ola-
                                                                  rak sevk edilen blok, sütun gibi mimari elemanlar kullanı-
                                                                  lacağı alanda taş ustaları tarafından tamamlanarak yerine
                                                                  yerleştirilirdi. Blokların daha yukarılara kaldırılarak yerine
                                                                  yerleştirilmesinde kaldıraçlar kullanılmıştır.  Blokların kaldı-
                                                                  rılmasında daha statik olması için bloklarda bazı oyuk veya
                                                                  mahmuzlar kazınırdı. Bu oyuklar genellikle U şeklinde mal-
                                                                  zemenin görülmeyecek yüzeyine oyulurdu (Şekil 15)




              Şekil 14. Roma döneminde Dokimeion (İscehisar) ocağından Pavonazzetto mermerinin dağıtım yerleri
               Şekil 14. Roma döneminde Dokimeion (İscehisar) ocağından Pavonazzetto
               mermerinin dağıtım yerleri (Dodge, 1988; Çelik ve Sert, 2020).
              (Dodge, 1988; Çelik ve Sert, 2020).

               KAYNAKLAR
              3.4. Mermerlerin Yerinde Nihai İşlenmesi ve Kullanımı
               Adam, J.P. (2005). Roman Building Materials and Techniques. Taylor & Francis Group, 736 p.
                Åhlfeldt, J. (2020) Digital Atlas of the Roman Empire. Centre for Digital Humanities University of Gothenburg, Sweden.
              Antik çağ mimarisinde mermerler anıtsal yapı ve binalarda temel, duvar, döşeme, kemer, lento, sütun,
               http://imperium.ahlfeldt.se/Accessed 1 November 2020
               Albustanlıoğlu, T. (2000). Dokimeion antik mermer ocağı ve ihracat potansiyeli, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi.
              tonoz gibi bölümlerinde kullanılmıştır. Ocaklardan yarı işlenmiş olarak sevk edilen blok, sütun gibi
               Anil, M., Kiliç, A., Kahraman, S., Sandikçi M., Akyildiz M. (1996) İscehisar (Afyon) mermerlerinin petrografik ve mekanik
               özellikleri. K.T.Ü. Jeoloji Müh. Bölümü 30. Yıl Sempozyumu Bildirileri. 436–447 Trabzon.
              mimari  elemanlar  kullanılacağı  alanda  taş  ustaları  tarafından  tamamlanarak  yerine  yerleştirilirdi.
                                                                 Şekil 15. Antik inşaatlarda mermer blokların yerleştirilmesinde vinç (kaldıraç)
               Arkeoloji Dünyası (2022) https://www.facebook.com/arkeolojidunyasiii/photos/a.9454423421
                                                               Şekil 15. Antik inşaatlarda mermer blokların yerleştirilmesinde vinç (kaldıraç) kullanımını gösteren
              Blokların  daha yukarılara kaldırılarak yerine yerleştirilmesinde kaldıraçlar kullanılmıştır.  Blokların
               49366/6491462804213931/?type=3 (Erişim Tarihi: 24.11.2022)
                                                               kabartmalar.
                                                                 kullanımını gösteren kabartmalar
              kaldırılmasında  daha  statik  olması  için  bloklarda  bazı  oyuk  veya  mahmuzlar  kazınırdı.  Bu oyuklar
               Attanasio, D., Bruno, M., Prochaska, W, Yavuz, A.B. (2012) Analysis and Discrimination of Phrygian and other
               Pavonazzetto-like marbles, Proceedings of the Tenth International Conference of ASMOSIA Association for the Study of
              genellikle U şeklinde malzemenin görülmeyecek yüzeyine oyulurdu (Şekil 15) KAYNAKLAR
               Marble & Other Stones in Antiquity Rome.
                Berechman, J. (2003) Transportation-economic aspects of Roman highway development: the case of Via Appia. Transportation Research Part A 37:453–478
                                                                 Adam, J.P. (2005). Roman Building Materials and Techniques. Taylor & Francis Group, 736 p.
               Bessac, J-C. (1996) La pierre en Gaule Narbonnaise et les carrières du Bois des Lens (Nîmes): Histoire, Archéologie, Ethnographie et Techniques, Journal of Roman Archeology, suppl. series 16, Michigan.
                                                                 Åhlfeldt, J. (2020) Digital Atlas of the Roman Empire. Centre for Digital Humanities University of
               Borghini, G. (1992) Marmi Antichi, Rome.
               Burford, A. (1960) Transport in Classical Antiquity. The Economic History Review 13(1):1–18  Gothenburg, Sweden. http://imperium.ahlfeldt.se/Accessed 1 November 2020
                                                                 Albustanlıoğlu, T. (2000). Dokimeion antik mermer ocağı ve ihracat potansiyeli, Yüksek Lisans
               Çelik, M.Y., Sabah, E. (2002) The geological and technical characterisation of Ömer Gecek geothermal area and the environmental impact assessment of geothermal heating system in Afyon, Turkey. Environ Geol 41(8):942–953.
               Çelik, M.Y. (2003). Antik Çağda İscehisar (Afyon) Mermer Ocağı. Mermer, Doğal Taş Sektörünün Dergisi, 8(34), 70-75, Tezi, Ankara Üniversitesi.
                                                                 Anil, M., Kiliç, A., Kahraman, S., Sandikçi M., Akyildiz M. (1996) İscehisar (Afyon) mermerlerinin
               Çelik, M.Y., Sabah, E. (2008). Geological and technical characterisation of Iscehisar (Afyon-Turkey) marble deposits and the impact of marble waste on environmental pollution. J Environ Manage 87(1):106–116.
               Çelik, M.Y., Sert, M. (2020). The importance of “Pavonazzetto marble” (Docimium-Phrygia/Iscehisar-Turkey) since ancient times and its properties as a global heritage stone resource. Environmental Earth Sciences (2020) 79:201.
                                                               petrografik ve mekanik özellikleri. K.T.Ü. Jeoloji Müh. Bölümü 30. Yıl Sempozyumu Bildirileri. 436–
               Çelik, M.Y., Sert, M. (2021). Afyon Menekşe mermerinin Roma döneminden günümüze önemi, karakterizasyonu ve laboratuvar yaşlandırma (tuz kristalleşmesi ve donma-çözülme) testleriyle dayanıklılığın değerlendirilmesi Gazi Üniversitesi
               Politeknik Dergisi 24(3):785-796,               447 Trabzon.
               Dodge. H, (1988) Decorative stones for architecture in the Roman empire. Oxford Journal of Archaeology 7(1):65–80.  Arkeoloji  Dünyası  (2022)  https://www.facebook.com/arkeolojidunyasiii/photos/a.9454423421
                                                                              9
                                                               49366/6491462804213931/?type=3 (Erişim Tarihi: 24.11.2022)
               Herrmann, J.J., Tykot, R.H. (2009) Some products from the Docimium quarries: craters, tables, capitals, and statues, In Y. Maniatis (ed.), ASMOSIA VII. Proceedings of the 7th International Conference of the Association for the Study of Marble
                and Other Stones in Antiquity. Bulletin de Correspondance Hellénique Suppl. 51: 59–75,.  Attanasio,  D., Bruno,  M., Prochaska,  W, Yavuz,  A.B.  (2012) Analysis  and  Discrimination  of
               Hirt, A.M. (2010) Imperial Mines and Quarries in the Roman World Organizational Aspects 27 BC–AD 235. (Oxford Classical Monographs). Oxford University Press. 14, 551 pp..
                                                               Phrygian and other Pavonazzetto-like marbles, Proceedings of the Tenth International Conference of
               İleri, S. Kun, N. Türkmen, F. (2001). Antik dönem Anadolu mermerciliğinde jeolojinin önemi. Mermer Dergisi, Yıl 6, sayı 28, Mart 2001, s 16-20.
                                                               ASMOSIA Association for the Study of Marble & Other Stones in Antiquity Rome.
               İscehisar kaymakamlığı, (2022) http://iscehisar.gov.tr/mermeriyle-tarih-yazan-sehir-dokimeion-iscehisar (Erişim Tarihi: 21.11.2022)
                                                                 Berechman, J. (2003) Transportation-economic aspects of Roman highway development: the case of
               Koch, G. (2001) Sarkophage DerRömischen Kaiserzeit, Roma İmparatorluk Dönemi Lahitleri, (in Turkish), Çev. Z. Zühre İlkgelen, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
               Long, L.E. (2017) Extracting economics from Roman marble quarries. Economic History Review 70(1):52–78.  Via Appia. Transportation Research Part A 37:453–478
               Korres, M. (1995). From Pentelicon to the Parthenon: The Ancient Quarries and the Story of a Half-Worked Column Capital of the First Marble Parthenon. Athens: Melissa Publishing House.
                                                                 Bessac, J-C. (1996) La pierre en Gaule Narbonnaise et les carrières du Bois des Lens (Nîmes):
               Moropoulou. A., Delegou E.T., Apostolopoulou M., Kolaiti A., Papatrechas C., Economou G., Mavrogonatos. C. (2019) The white marbles of the Tomb of Christ in Jerusalem: characterization and provenance, Sustainability, 11, 2495.
                                                               Histoire, Archéologie, Ethnographie et Techniques, Journal of Roman Archeology, suppl. series 16,
               Rice. C. (2016) Shipwreck cargoes in the Western Mediterranean and the organization of Roman maritime trade”. Journal of Roman Archaeology, 29, 165–192.
               Röder, J. (1971). Marmor Phrygium; Die Antiken Marmorbrüche von İscehisar in Westanatolien. JDL 86:253–312.  Michigan.
               http://www.pbs.org/wgbh/nova/ancient/parthenon-quarry.html (Erişim Tarihi: 20.11.2022)  Borghini, G. (1992) Marmi Antichi, Rome.
               Vitruvius, M.P. Mimarlık hakkında 10 kitap, (De architectura libri decem)  Burford, A. (1960) Transport in Classical Antiquity. The Economic History Review 13(1):1–18
               Waelkens, M. (1982) Dokimeion. Die Werkstatt der repräsentativen kleinasiatischen Sarkophage. Chronologie und Typologie ihrer Produktion,Archäologische Forschungen 11, Berlin
                                                                 Çelik,  M.Y., Sabah,  E.  (2002)  The  geological  and  technical  characterisation  of  Ömer  Gecek
                                                               geothermal area  and the  environmental impact assessment  of geothermal heating system in Afyon,
                                                               Turkey. Environ Geol 41(8):942–953.
                                                                 Çelik, M.Y. (2003). Antik Çağda İscehisar (Afyon) Mermer Ocağı. Mermer, Doğal Taş Sektörünün
                                                               Dergisi, 8(34), 70-75,
                                                                 Çelik, M.Y., Sabah, E. (2008). Geological and technical characterisation of Iscehisar (Afyon-Turkey)
                                                               marble deposits  and the  impact  of  marble waste  on environmental pollution.  J  Environ Manage
                                                               87(1):106–116.
                                                                 Çelik,  M.Y.,  Sert,  M.  (2020).  The  importance  of  “Pavonazzetto  marble”  (Docimium-
                                                               Phrygia/Iscehisar-Turkey) since ancient times and its properties as a global heritage stone resource.
                                                               Environmental Earth Sciences (2020) 79:201.
                                                                 Çelik, M.Y., Sert, M. (2021). Afyon Menekşe mermerinin Roma döneminden günümüze önemi,
                                                               karakterizasyonu  ve  laboratuvar  yaşlandırma  (tuz  kristalleşmesi  ve  donma-çözülme)  testleriyle
                                                               dayanıklılığın değerlendirilmesi Gazi Üniversitesi Politeknik Dergisi 24(3):785-796,
                                                                 Dodge.  H,  (1988) Decorative  stones  for  architecture  in the  Roman  empire. Oxford Journal of
                                                               Archaeology 7(1):65–80.
                                                                 Herrmann, J.J., Tykot, R.H. (2009) Some products from the Docimium quarries: craters, tables,
                                                               capitals,  and statues, In  Y. Maniatis  (ed.),  ASMOSIA  VII.  Proceedings  of the  7th  International
                                                                                                                   10

                                                                                                                                                                       Atık Su Arıtma
                                                                                                                                                                                                  Endüstriyel Teknik
                                                                                                                                                                         Sistemleri
                                                                                                                                                                                                Su Arıtma Sistemleri
             38     NEFES  LİK   SAYI 08-2023
       e-Nefes8.indd   38
       e-Nefes8.indd   38                                                                                        6.06.2023   00:03:23
                                                                                                                 6.06.2023   00:03:23
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43