Page 59 - ข้อเสนอปฏิรูปกระบวนการยุติธรรมทางอาญา โดย สสส
P. 59
ุ
ื
่
ขอเสนอ การีปฏิิรีปกรีะบวนการียุติิธิรีรีมทางอาญา โดยุเครีอขายุปรีะชาชน
้
ู
้
�
่
ิ
�
ิ
ิ
ี
ิ
ั
ี
ั
ิ
เนุองจากการีบญญตไวในุปรีะมวลกฎหมายวธิพจารีณาความอาญาและปรีะมวลกฎหมายวธิพจารีณาความแพง
่
�
่
ั
็
ำ
ำ
จะทาให�งายตอการีเข�าถ่งและมโอกาสำสำ้งทีจะถ้กนุามาจดการีเรีียนุการีสำอนุ เพรีาะถ้อเปนุกฎหมายหลก ซงจะ
่
ี
�
ั
�
่
ิ
�
้
ั
�
ั
ทาให�แนุวคดเรี้องนุีแพรีกรีะจายและรีบรีในุหม้นุกกฎหมายและปรีะชาชนุทั�วไป
่
ำ
�
�
ิ
ั
ิ
ิ
ดงนุันุ จ่งควรีแก�ไขเพิมเตมปรีะมวลกฎหมายวธิพจารีณาความอาญาและปรีะมวลกฎหมายวธิพจารีณา
ิ
ี
ิ
ี
่
ความแพงภายใต�หลกเกณฑิดงตอไปนุี �
ั
ั
่
์
ิ
ำ
1) การีกาหนุดขอบเขตการีคุมครีองตามกฎหมาย โดยกาหนุดนุยามทางกฎหมายของคาวา “คดปดกันุ
ำ
ิ
�
ำ
ี
�
่
ิ
่
้
�
ำ
่
การีมีสำวนุรีวมสำาธิารีณะ” (Strategic Lawsuits Against Public Participation) ใหครีอบคลุมการีถกดาเนุนุคดี
่
�
ั
จากการีใช�สำทธิิตามรีฐธิรีรีมนุ้ญและพนุธิกรีณรีะหวางปรีะเทศเกียวกบการีเข�าไปมสำวนุรีวมในุปรีะเดนุสำาธิารีณะ
่
็
ิ
่
ี
ี
ั
ั
�
็
�
ั
�
ี
่
ิ
่
ำ
ั
หรี้อการีดาเนุนุการีอ้นุใดเพ้อสำนุบสำนุุนุการีเข�าไปมสำวนุรีวมกบปรีะเดนุสำาธิารีณะทังหมด
�
ำ
�
ำ
้
�
ิ
�
�
ำ
ั
้
่
ี
�
2) การีอนุญาตใหจาเลยมชองทางเฉัพาะในุการียนุคารีองเพอใหยกฟัองตงแตเรีมตนุกรีะบวนุการีดาเนุนุ
่
ิ
้
�
�
ุ
คด ดงนุี�
ี
ั
�
้
ี
ั
้
ำ
�
�
ี
�
ี
ิ
ในุคดอาญา ควรีกาหนุดใหพนุกงานุอยการีมบทบาททชดเจนุในุการีพจารีณาสำงไมฟัองได โดยเมอ
่
ั
ั
ั
�
ั
�
ิ
ำ
ี
ั
�
ั
�
้
พนุกงานุอยการีไดรีับคารีองขอความเป็นุธิรีรีมจากผู้ตองหาแลว ใหพนุกงานุอยการีมหนุาทพจารีณาโดยทนุท ี
ั
�
ั
�
�
�
�
ี
็
ี
่
่
็
ี
่
�
่
วาคดนุันุเปนุ “คดปดกันุการีมสำวนุรีวมสำาธิารีณะ” หรี้อไม หากพบวาเปนุ “คดปดกันุการีมสำวนุรีวมสำาธิารีณะ
ี
่
ี
ิ
ี
่
่
ิ
�
�
็
�
่
้
ี
�
ี
่
ั
ั
็
�
ี
่
้
�
ั
่
ั
ุ
” กให�สำั�งไมฟัองคด ซงในุปจจบนุแม�จะมชองทางการียนุขอความเปนุธิรีรีมตอพนุกงานุอยการีทังกรีณทัวไปและ
ี
�
ิ
กรีณการีขอใหสำ�งไมฟัองคดพรีาะไมเปนุปรีะโยชนุ์ตอสำาธิารีณะฯ ตามอำานุาจท�รีะบไวในุพรีะรีาชบัญญตองคกรี
่
่
็
ี
ั
์
้
่
ุ
ี
�
ั
�
ั
่
อยการีและพนุกงานุอยการี พ.ศ. 2553 มาตรีา 21 อย่แล�ว แตเพ้อให�เกดความชดเจนุในุการีพจารีณาสำังไมฟัอง
้
้
ิ
ั
�
ั
ิ
ั
่
่
ี
็
�
�
่
�
้
�
ั
ิ
ั
คดของพนุักงานุอัยการีในุกรีณี “คดีปดกนุการีมีสำวนุรีวมสำาธิารีณะ” จงเหนุควรีมีการีบัญญตเรีองนุไวดวย สำวนุ
ี
�
่
ิ
่
้
็
ิ
่
�
่
ำ
ี
์
่
็
�
ในุชันุศาล กอนุการีไตสำวนุม้ลฟัอง ควรีเปดชองให�จาเลยทังในุคดรีาษฎรีเปนุโจทกและพนุกงานุอยการีเปนุโจทก ์
ั
ั
่
ี
ี
็
้
่
้
�
่
�
ำ
ิ
ุ
่
�
สำามารีถย้นุคารี�องขอให�ยกฟัองเพรีาะเหตวาการีฟัองคดนุันุเข�าขายเปนุคดปดกันุการีมสำวนุรีวมสำาธิารีณะได�
ี
ิ
ี
ั
ำ
่
้
�
ำ
�
ิ
ิ
่
�
ี
�
ในุคดแพง ควรีกำาหนุดกลไกในุช�นุศาล โดยเปิดชองใหจำาเลยมสำทธิยนุคารีองขอใหยุตคดไดในุทานุอง
ี
�
เดยวกนุกบคดอาญา
ี
ั
ั
ี
ี
่
ั
่
่
่
่
ำ
ำ
3) การีไตสำวนุคารี�อง ในุคดอาญา กาหนุดให�มการีไตสำวนุอยางเรีงดวนุ โดยใช�กรีะบวนุการีเชนุเดยวกบ
ี
ี
่
ำ
่
่
ั
ั
ิ
ี
ำ
ั
ำ
ี
ิ
�
้
ี
การีไตสำวนุมลฟัองทวไป สำวนุคดแพงกใหกาหนุดในุทานุองเดยวกนุ โดยใหนุาบทบญญตวาดวยวธิพจารีณาคด ี
�
ั
้
ิ
่
�
่
�
็
่
ิ
ิ
ำ
็
�
มโนุสำาเรีมาใช� เพ้อให�เกดความรีวดเรีวในุการีดาเนุนุการี
ุ
ี
�
ำ
ิ
�
้
้
่
�
์
่
์
4) กาหนุดภารีะการีพิสำจนุและหลกเกณฑิการีพสำจนุของฝ่ายจาเลยผู้ยนุคารีองขอใหยตคด และฝ่ายโจทก ์
ำ
ั
ำ
�
ิ
้
์
้
ผู้ฟัองคดหลกทงในุคดอาญาและแพง โดยกาหนุดใหจาเลยผู้ยนุคารีองมภารีะการีพสำจนุดวยการีแสำดงพยานุหลก
ำ
�
้
ั
�
้
�
ำ
ั
�
ำ
่
ี
ั
�
้
้
�
�
ิ
ี
์
้
ี
�
�
ำ
ี
ี
ฐานุท�มนุาหนุกยงกวาวาคดอนุเปนุทมาของการีย�นุคารีองนุเปนุคดปดกนุการีมีสำวนุรีวมสำาธิารีณะ ถาจาเลยพสำจนุ ์
้
ำ
ิ
้
ั
�
็
่
ี
็
ี
�
ำ
่
ี
ิ
ั
�
�
ิ
�
ั
่
่
ี
์
็
ำ
็
ิ
ิ
ี
ได� ให�ภารีะการีพสำ้จนุตกอย้แกฝ่่ายโจทก โดยให�ฝ่่ายโจทกพสำ้จนุให�เหนุความเปนุไปได�ทีจะชนุะคด โดยนุาเสำนุอ
์
่
์
่
์
�
ำ
ำ
็
พยานุหลกฐานุเพ้อสำนุบสำนุุนุวาคดมม้ล และการีกรีะทาของจาเลยเปนุเหตให�เกดความเสำยหายแกโจทกจรีง
ั
่
่
�
ี
ั
ี
ุ
ิ
ี
์
ิ
ี
สมาคมสทธิเสรีภาพของปรีะชาชน (สสส.) 54
ิ
ิ
