Page 47 - BUKU KIMIA KELAS XI PJBL

F. pH LARUTAN GARAM
1. pH Garam Yang Bersifat Basa

Contoh larutan garam yang bersifat basa adalah CH3COONa, CH3COOK,
-
HCOOK, HCOONa dan NaF. Perhatikan reaksi hidrolisis CH3COO dari garam
CH3COONa berikut.
-
-
-
CH3COO (aq) + H O ( ) ⇄ CH3COOH (aq) + OH (aq)
2
Tetapan kesetimbangan untuk reaksi hidrolisis tersebut adalah
−
[CH COOH][OH ]
3
K =
c
−
[CH COO ][H O]
2
3
−
[CH COOH][OH ]
3
K [H O] =
c
2
−
[CH COO ]
3
[H O] ≈ [H O] mula-mula sebab H O yang bereaksi dengan CH COO sangat kecil jika
−
3
2
2
2
dibandingkan dengan H O sehingga dapat dianggap tetap.
2
−
[CH COOH][OH ]
K [H O] = K = 3 K = ℎ
2
c
h
−
[CH COO ] h
3
+
+
Jika pembilang dikalikan dengan H maka penyebut juga dikalikan dengan H sehingga
diperoleh:
−
+
[CH COOH][OH ][H ]
3
K =
h
+
−
[CH COO ][H ]
3
[CH COOH] 1
3
+
−
K = = [OH ][H ] = K
h
w
+
−
[CH COO ][H ] K a
3
1
K = K
w
h
K a
K
K = w
h
K a
Dari penamaan reaksi hidrolisis, dapat diketahui bahwa [CH COOH] = [OH ] sehingga
−
3
−
[CH COOH][OH ] K w
3
K = =
h
−
[CH COO ] K a
3
−
−
[OH ][OH ] K
K = = w
h
−
[CH COO ] K a
3
− 2
[OH ] K
K = = w
h
−
[CH COO ] K a
3

42

7