Page 15 - Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Olanakları
P. 15
Tekstil ve Konfeksiyon Sektöründe Burçin ESER, Pınar ÇELİK
Sürdürülebilirlik ve Geri Dönüşüm Olanakları Ahmet ÇAY, Dilşad AKGÜMÜŞ
Adidas’ın 2012 Londra Olimpiyatları’ndaki iştirakı, Lindex firmasının tüm departmanları, geri dönüştü-
dünyanın ilk gerçek sürdürülebilir Olimpiyat girişimi rülmüş malzemelerden, organik pamuktan veya
olarak bilinmektedir. Adidas, şimdiye kadarki en çevreye daha az etki eden alternatif liflerden yapılmış
sürdürülebilir ayakkabı olarak Fluid Trainer’ı tanıt- ürünler sunmaktadır. Sürdürülebilir giysiler talep eden
mıştır. Fluid Trainer’ın atık miktarı azaltılacak şekilde müşterilerine kolaylık sağlamak adına, firma bu mal-
tasarlanmış olup, ayakkabının yüzlük bölümü %50 zemeleri “Organik/Recycled” etiketi ile ayırmaktadır.
oranında, bazı diğer bölümleri ise %10 veya 20 “Recycled” etiketine sahip giysiler, poliester, poli-
oranında geri dönüştürülmüş materyal içermektedir. amid veya pamuk gibi farklı geri dönüştürülmüş
malzemelerden üretilmektedir.
Asics’in Hera Bamboo bileksiz çoraplarında geri
dönüştürülmüş poliester ve bamboo lifleri birarada Gina Tricot firması, geri dönüştürülmüş poliester ve
kullanılmaktadır. poliamidden üretilmiş giysiler sunmaktadır. Bunların
dışında birçok teknik tekstilin üretiminde de
Esprit geri dönüştürülmüş naylondan plaj giysisi
üreten ilk firmadır. Beachwear Collection 2012 ile (indutech, sportech, agrotech, meditech ve clothtech)
sundukları plaj giysilerinde %70 geri dönüştürülmüş geri dönüştürülmüş elyaf ve kumaş kullanılmaktadır.
naylon ve %30 Lycra kullanmışlardır. Ardından sun- 5. ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
dukları Beachwear Collection 2013’te ise geri dönüş-
türülmüş naylon oranını %82’ye çıkarmışlardır. Çevre Tekstil ve hazır giyim ürünlerinin tüketimi sürdürü-
dostu Esprit giysileri içerisinde %100 geri dönüştü- lemez şekilde devam ettiği sürece, çevreye verilen
rülmüş poliesterden üretilmiş giysiler de mevcuttur. zarar da artacaktır. Çevresel bütünlük ve sürdürüle-
Esprit’in geri dönüşüm koleksiyonları, giysilerde en bilirliğin sağlanması için, sadece tekstil ve hazır giyim
az %30 oranında geri dönüştürülmüş malzeme kulla- firmalarının daha sürdürülebilir ürünler üretmesi ye-
nımını belgeleyen Küresel Geri Dönüşüm Standardı terli olmayıp, aynı zamanda bireylerin tüketim davra-
(Global Recycle Standard – GRS) ile sertifikalan- nışlarının değişmesi ve çevreye karşı sorumlulukla-
dırılmıştır. rının artması da gerekmektedir [25]. Connolly ve
Prothero [50] şöyle belirtmiştir: “Yeşil tüketimin bir
En eski hazır giyim markalarından biri olan Hanes’in strateji olarak uygulanıp uygulanamayacağı konusuna
EcoSmart markası, geri dönüştürülmüş içeriğe (poli- odaklanmaktansa, belki de insanların birey olarak
ester ve pamuk) sahip ürünler ile bilinmektedir. küresel çevre problemlerine yardımcı olabileceğine
EcoSmart’ın erkekler için siyah spor çorapları, en az inanmasını sağlayacak süreci kavramaya çalışma-
%55 oranında geri dönüştürülmüş pamuk lifi içer- lıyız.”
mekte olup, beyaz spor çorapları ise %15 geri dönüşt-
ürülmüş ipliklerle üretilmektedir. Hanes eşofman üstü Avrupa Komisyonu çevresel tasarıma ilişkin prensip-
ve altları da en az %5 EcoSmart poliester lifi içerecek leri şu şekilde tanımlamaktadır [6, 51]:
şekilde üretilmektedir.
Mümkün olduğunca daha düşük etkili malzeme
Puma’nın “Bring Me Back” programı geri dönüşüm kullanılması: işlenmesi ve nakliyesinde doğal kay-
süreçlerinde önemli bir rol oynamaktadır. Puma’nın nak ihtiyacı (enerji ve su gibi) çok düşük olan ya
InCycle sürdürülebilir koleksiyonu, ayakkabı, giyim da hiç olmayan, kullanımı biyo-çeşitliliği tehdit
eşyası, aksesuar ve ev yalıtım malzemeleri içermekte etmeyen, toksik olmayan, sürdürülebilir şekilde
olup, biyolojik olarak parçalanabilir polimerlerden, üretilmiş veya geri dönüştürülmüş malzemeler
geri dönüştürülmüş poliesterden veya organik pamuk-
tan üretilmiştir. Ayrıca Puma’nın Track Jacket’i %98 Kaynakların verimliliğine odaklanılması: mümkün
geri dönüştürülmüş poliester ve %2 elastandan oluş- olduğunca az doğal kaynak tüketen üretim proses-
lerinin, hizmetlerinin ve ürünlerinin yaratılması
maktadır.
Cilt (Vol): 23 No: 101
Journal of Textiles and Engineer Tekstil ve Mühendis
SAYFA 57

