Page 33 - Sinh hoat chi bo T9.cdr
P. 33
hết là xác lập nền tảng pháp lý để trên đó kiến tạo ra tổ chức bộ máy của chính
quyền địa phương. Điều này thể hiện rõ trong chương quy định về chính quyền địa
phương của Hiến pháp các năm 1946, 1959 và Luật Tổ chức chính quyền địa
phương năm 1958, đã tạo khuôn khổ pháp lý cho việc tạo lập và vận hành của các
thành tố trong chính quyền địa phương. Trên nền tảng nguyên tắc pháp quyền,
chính quyền địa phương căn cứ chức năng, nhiệm vụ để ban hành và thực thi quyết
sách nhằm bảo đảm sự tôn trọng và chấp hành pháp luật ở địa phương.
Nguyên tắc Đảng lãnh đạo: Bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng được xác
lập là nguyên tắc cơ bản đối với tổ chức và hoạt động của chính quyền địa
phương. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định vai trò lãnh đạo của cấp ủy tại địa
phương trong xây dựng ủy ban nhân dân cùng cấp. Người cũng nhắc nhở cấp ủy
không được xem nhẹ vai trò của chính quyền, không được “lấn sân” ôm đồm làm
thay chính quyền. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Về lãnh đạo các đồng chí có cố
gắng, có thành tích nhưng không toàn diện, được việc này nhẹ việc khác... Khuyết
điểm nữa là chưa phát huy được tác dụng của chính quyền, Trung ương thường
nhắc là phải kinh qua chính quyền mà thực hiện chính sách của Đảng, nhưng các
cấp ủy thường coi nhẹ vai trò chính quyền, việc gì cũng bí thư, cũng Đảng ôm
đồm làm cả, làm cho chủ tịch ủy ban hành chính trở nên kém tác dụng. Như thế
là không đúng, không đúng tức là khuyết điểm cần phải sửa chữa”.
Ba là, tổ chức chính quyền địa phương đa dạng trong thống nhất.
Một trong những điểm nổi bật của tổ chức bộ máy chính quyền địa phương
theo tinh thần Hiến pháp năm 1946, Hiến pháp năm 1959 là sự đa dạng trong
thống nhất. Tính thống nhất thể hiện ở chức năng, nhiệm vụ, nguyên tắc tổ chức
và hoạt động; ở sự thống nhất chấp hành của chính quyền địa phương với trung
ương trong thực thi quyền lực nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Các
cơ quan chính quyền là thống nhất, tập trung”. Hội đồng nhân dân là một bộ phận
cấu thành của cơ quan quyền lực nhà nước thống nhất của Nhà nước Việt Nam
Dân chủ Cộng hòa (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam). Người
chỉ rõ: “Hiến pháp năm 1946 đã thành lập “Nghị viện nhân dân” và “Hội đồng
nhân dân” các cấp. Quốc hội là Hội đồng nhân dân toàn quốc. Ở địa phương thì
có Hội đồng nhân dân địa phương. Quốc hội và Hội đồng nhân dân gồm các đại
biểu do nhân dân bầu ra theo chế độ phổ thông đầu phiếu. Quốc hội quyết định
những công việc quan trọng nhất của Nhà nước. Hội đồng nhân dân quyết định
những công việc quan trọng nhất ở địa phương”.
Tính đa dạng của tổ chức bộ máy của chính quyền địa phương thể hiện ở sự
khác nhau trong quy định thành tố cấu thành tổ chức bộ máy chính quyền giữa các
Số 09/2025 – Thông tin Sinh hoạt Chi bộ 31