Page 2 - 01- Xuất huyết tiêu hóa

18 Bệnh lý đường tiêu hoá

C. Prakash Gyawali, Amit Patel

GS.TS. Đào Văn Long, PGS.TS. Phan Thu Phương

Xuất huyết đường tiêu hoá

ĐẠI CƯƠNG

Xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa cêëp laâ tònh traång nghiïm troång laâm tùng tyã lïå tûã vong vaâ
chi phñ àiïìu trõ, àùåc biïåt trong trûúâng húåp xuêët huyïët tiïu hoáa xaãy ra khi nùçm viïån,
do nguyïn nhên tùng aáp tônh maåch cûãa hoùåc khöëi u (Gut 2011;60:1327).
∙ Xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa biïíu hiïån búãi nön maáu hoùåc ài ngoaâi phên coá maáu àoã
tûúi hoùåc àoã vúái caác mûác àöå khaác nhau.
∙ Xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa roä rïåt khi coá maáu tûúi hoùåc maáu àöíi maâu trong chêët
nön hoùåc trong phên.
∙ Xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa kñn àaáo khi xeát nghiïåm phaát hiïån coá maáu trong phên
(phên dñnh) hoùåc thiïëu maáu thiïëu sùæt maâ khöng nhòn thêëy maáu trong phên.
∙ Xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa kñn àaáo bao göìm xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa khöng
roä nguyïn nhên, xuêët huyïët vêîn töìn taåi hoùåc taái phaát sau khi kïët quaã nöåi soi ban
àêìu khöng phaát hiïån àûúåc töín thûúng (Gastroenterology 2007;133:1697).

CHẨN ĐOÁN

Biểu hiện lâm sàng

Bệnh sử
∙ Nön ra maáu, nön ra dõch maâu baä caâ phï vaâ sonde daå daây coá maáu hoùåc dõch maâu caâ
phï laâ dêëu hiïåu gúåi yá chaãy maáu tûâ àûúâng tiïu hoáa trïn.
∙ Phên àen, dñnh, coá muâi àùåc trûng, thûúâng do nguyïn nhên taåi àûúâng tiïu hoáa trïn,
mùåc duâ xuêët huyïët úã ruöåt non vaâ àaåi traâng phaãi cuäng coá thïí gùåp ài ngoaâi phên àen.
∙ Maâu sùæc khaác nhau cuãa phên coá maáu laâ biïíu hiïån cuãa xuêët huyïët úã àoaån cuöëi ruöåt
non hoùåc àaåi traâng, tuây thuöåc vaâo söë lûúång maáu mêët vaâ nhu àöång cuãa àaåi traâng.
Xuêët huyïët àûúâng tiïu hoáa trïn tiïën triïín nhanh biïíu hiïån coá maáu trong phên vaâ
luön coá biïíu hiïån tònh traång shock do giaãm thïí tñch tuêìn hoaân.
∙ Chaãy maáu tûâ hêåu mön trûåc traâng thûúâng gùåp coá maáu tûúi phuã bïn ngoaâi phên,
kïët húåp vúái triïåu chûáng àaåi traâng àoaån dûúái (v.d., caãm giaác buöìn àaåi tiïån khöng
kiïím soaát àûúåc, cùng tûác, hoùåc àau khi àaåi tiïån).

773