Page 4 - 01- Xuất huyết tiêu hóa

Xuất huyết đường tiêu hóa l 775

>20%. Bïånh nhên xuêët hiïån tuåt huyïët aáp vúái huyïët aáp têm thu laâ 100 mm Hg hoùåc
nhõp tim nïìn nhanh 100 nhõp/phuát cho thêëy röëi loaån huyïët àöång nghiïm troång cêìn
buâ khöëi lûúång tuêìn hoaân ngay (N Engl J Med 2008;359:928).

Test chẩn đoán

Xét nghiệm
∙ Cöng thûác maáu toaân phêìn (Complete blood cell–CBC)
∙ Xeát nghiïåm àöng maáu (chó söë INR, thúâi gian thromboplastin baán phêìn)
∙ Nhoám maáu, xeát nghiïåm cheáo tûâ 2 àïën 4 àún võ maáu
∙ Xeát nghiïåm sinh hoáa maáu (göìm xeát nghiïåm chûác nùng gan, creatinine huyïët thanh)
Kỹ năng chẩn đoán
∙ Nöåi soi
∘ Nöåi soi thûåc quaãn daå daây taá traâng (EGD–Esophagogastroduodenoscopy)
coá giaá trõ chêín àoaán chñnh xaác cao, coá vai troâ trong àiïìu trõ, thuã thuêåt ñt gêy aãnh
hûúãng cho bïånh nhên vaâ laâ thuã thuêåt chêín àoaán àûúåc lûåa choån trong xuêët huyïët
àûúâng tiïu hoáa trïn. Böìi phuå khöëi lûúång tuêìn hoaân hoùåc truyïìn maáu nïn àûúåc
thûåc hiïån trûúác khi tiïën haânh nöåi soi úã nhûäng bïånh nhên coá tònh traång huyïët
àöång khöng öín àõnh. Bïånh nhên àang chaãy maáu hoùåc coá nguy cú cao (Baãng
18–1) cêìn thiïët phaãi nöåi soi cêëp cûáu khi tònh traång bïånh nhên öín àõnh trong bïånh
viïån. Tiïm tônh maåch (IV–Intravenous) erythromycin (truyïìn 125–250 mg 30
phuát trûúác khi nöåi soi thûåc quaãn daå daây taá traâng) coá taác duång laâm saåch maáu vaâ
cuåc maáu àöng trong daå daây vaâ giuáp dïî daâng quan saát khi tiïën haânh nöåi soi thûåc
quaãn daå daây taá traâng (Gastrointest Endosc 2011;73:245). Tiïën haânh nöåi soi thûåc
quaãn daå daây taá traâng laåi lêìn hai sau khi ngûâng xuêët huyïët khöng chûáng minh laâm
giaãm sûå can thiïåp cuãa phêîu thuêåt hoùåc tyã lïå tûã vong (J Gastroenterol Hepatol
nùm 2010;25:8).
∘ Nöåi soi àaåi traâng coá thïí thûåc hiïån sau khi thuåt thaáo nhanh úã nhûäng bïånh nhên
öín àõnh vïì lêm saâng; dung dõch thuåt thaáo coá thïí búm qua öëng sonde daå daây khi
bïånh nhên khöng uöëng àûúåc. Mùåc duâ hiïåu quaã chêín àoaán cao nhêët khi tiïën haânh
nöåi soi trong voâng 24 giúâ kïí tûâ khi bùæt àêìu coá triïåu chûáng, (Am J Gastroenterol
nùm 2005;100:2395), kïët quaã àiïìu trõ bïånh nhên khöng nhêët thiïët phaãi caãi thiïån
trong voâng 24 giúâ àêìu tiïn (Am J Gastroenterol 2010;105:2636). Tuy nhiïn,
nöåi soi àaåi traâng àïí can thiïåp coá thïí laâm giaãm nhu cêìu truyïìn maáu, nhu cêìu phaãi
phêîu thuêåt vaâ thúâi gian nùçm viïån. Têët caã caác bïånh nhên xuêët huyïët tiïu hoáa thêëp
cêëp tñnh khöng roä nguyïn nhên cêìn phaãi chó àõnh nöåi soi àaåi traâng ngay khi nhêåp
viïån, khöng phuå thuöåc vaâo caách thûác thùm doâ ban àêìu.
∘ Soi trûåc traâng coá thïí giuáp phaát hiïån bïånh trô nöåi vaâ vïët nûát hêåu mön nhûng
khöng thay thïë àûúåc nöåi soi àaåi traâng.