Page 265 - เมืองลับแล(ง)
P. 265
เนื้อความที่ ๓๖
แลขึ้นนั่งเวียงถัดมารอดเถิง ปีกดใจ้ จุลศักราชได้ ๑๐๒๒ ตัว พุทธศาสนานับล่วงได้ ๒๒๐๓ ปีข้าว
พระญาเวียงไชยสรีโยธิยาสองฝั่งฟ้าเจ้าละโว้ขุนมหานารายตนเป็นเจ้าจอมธัมม์ กุมพลเศิกหมายใจ
ขึ้นมาตีเวียงเชียงใหม่ด้วยพระญาฅำแขกเจ้าเวียงแพร่ ผู้กินเวียงเชียงใหม่ ส่งใบบอกท้องตราขอขึนมา
้
น้องต่อเวียงไธย แลจักขอพลเศิกขึ้นแก้เวียงขับม่าน
เป็นการกล่าวถึง ปี พ.ศ. ๒๒๐๓ ที่สมเด็จพระนารายณ์มหาราชได้ยกทัพจากกรุงศรีอยุธยาขึ้นมาต ี
่
เมืองเชียงใหม่ เนื่องจาก “พระญาฅำแขกเจ้าเวียงแพร่ ผู้กินเวียงเชียงใหม่ ส่งใบบอกท้องตราขอขึ้นมาน้องตอ
ั
ี
เวียงไธย แลจักขอพลเศิกขึ้นแก้เวียงขับม่าน” ซึ่งใน ตำนานพื้นเมืองเชยงใหม่ ได้บอกว่า “สก ๑๐๒๑ ตว ปล ี
กัดใค้ เอาพระญาเจ้าเมืองแพล่ขึ้นนั่งแท่นแก้วเชียงใหม่ปลีนั้น” คือ เป็นการบอกว่าเจ้าเมืองแพร่ได้มาครอง
ื่
เมืองเชียงใหม่ แต่ไม่ได้บอกว่าเจาเมืองแพร่นั้นชอ “พระญาคำแขก” ต่อมา ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ไดบอก
้
้
ั
67
ว่า “ษก ๑๐๒๒ ตว ปลีกดใจ้ ชาวใต้ยกพลขึ้นมารบเมืองเชียงใหม่ บ่ได้ เชียงแสนพ่ายชาวใต้ปลีนั้น” คอ
ื
ตรงกับ พ.ศ. ๒๒๐๓
ซึ่งในพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา ได้กล่าวถึงเหตการณ์ในครั้งนี้ว่า “ในศักราช ๑๐๒๒
ุ
ปีชวด โทศก (พ.ศ. ๒๒๐๓) นั้น มีหนังสือพระยาแสนหลวง ณ เชียงใหม่ให้แสนสุรินทรไมตรีถือลงมาถึงอัคร
ี
มหาเสนาบด ี ณ กรุงเทพพระมหานครบวรทวาราวดีศรีอยุธยา ว่าชาวจีนฮ่อยกทัพจะมาตเมืองเชยงใหม่”
68
ี
คือ พระยาแสนหลวง เจ้าเมืองเชียงใหม่ได้ส่งใบบอกมายังกรุงศรีอยุธยาให้ยกทัพไปช่วยเพราะจะมีศึกฮ่อมา
ประชิดเมือง สมเด็จพระนารายณ์ฯ จึงยกทัพจากกรุงศรีอยุธยาขึ้นมายังเมืองเชียงใหม่ตามคำร้องขอ
เนื้อความที่ ๓๗
ขุนมหานารายเจ้าจอมธัมม์ก็จักพักยั้งที่เวียงสองแฅว ไคว่ครบได้ ๒๐ วัน ก็ยกพลเศิกขึ้นมาพักยั้งที่เวยง
ี
ลับแลงไจย เจ้าจอมธัมม์ขุนนารายก็ออกไหว้สาพระเจติยะเจ้าพิหาร อันสืบมาแต่ตนพระญาลือไธย ยัง
ุ
ดอยม่อนแก้วเจติยะพิหารนั้น แลได้สรเด็จเข้าเวียงผ่านประตูผาแก้ว ขุนหาญกาบแสงเจ้ากมเวียง แล
ชาวเวียงออกรับต้อนเจ้าจอมธัมม์ขุนนาราย ถวายเงินนับได้ ๑๐๐ เงิน แป๋งพระวิหารวัดบุปผารามสวน
ดอกไม้สัก ด้วยเหตุว่าเกิดเกล๊าไมสักขอนหลวงกูดล้ม พระญาใต้จึ่งสั่งเกนครัวคนฝูงทั้งหลายเกียวดาหิน
้
ดินกี่จากวัดห่าว แลครัวไม้ ครัวงามมาก่อปอกงำพิหารเปยกุมโขงหลังแต่เดิมหื้อมั่น
67 ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับ เชียงใหม่ ๗๐๐ ปี, ๒๕๓๙, หน้า ๙๙.
68 พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา เล่ม ๓, พิมพ์ครั้งที่ ๑๑, นนทบุรี : มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช,
๒๕๕๙, หนา ๔๒.
้
การวิเคราะห์วรรณกรรมเมืองลับแล
หน้า ๑๑๕
