Page 235 - การประชุม HACC Forum ครั้งที่ 13
P. 235
231
10-15 Poster Presentation
ชื่อเรื่อง : การคัดกรองเบาหวานขึ้นจอประสาทตา ในรูปแบบเครือข่ายคลินิก NCD คุณภาพ
ผู้นำเสนอ : ปิยะนันท์ ทาเต็มผล
E-mail : piyanan_khj@hotmail.co.th เบอร์โทรศัพท์ : 09 5613 8509
หน่วยงาน : โรงพยาบาลเกษตรสมบูรณ์ จังหวัดชัยภูมิ
ความเป็นมาและความสำคัญ : โรงพยาบาลเกษตรสมบูรณ์มีจำนวนผู้ป่วยเบาหวาน เป็นจำนวนมากถึง 6,241 คนใน
ปี 2559 จากการทบทวนพบว่าผู้ป่วยได้รับได้รับการคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางตาเพียงร้อยละ 62.39 และมีผู้ป่วย
เบาหวานได้รับการวินิจฉัน Diabetic Retinopathy เพียง 170 ราย คิดเป็นร้อยละ 2.72 แสดงให้เห็นถึงผู้ป่วย
เบาหวานอีกเป็นจำนวนมากยังไม่สามารถเข้าถึงบริการคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางตาได้อย่างมีมาตรฐาน จากการ
วิเคราะห์สาเหตุพบว่า รูปแบบเดิม คือ พยาบาลเวชปฏิบัติทางจักษุออกหน่วยให้บริการคัดกรองไปตามชุมชน ทำได้ไม่
ครอบคลุม ผู้ป่วยไม่สะดวกในการมาตรวจตามนัดหมาย เนื่องจากต้องมีนัดพบแพทย์ นัดตรวจเท้า นัดตรวจคัดกรอง
อื่น ๆ และยังขาดความเชื่อมโยงข้อมูลผลการการตรวจไปยังทีมสหวิชาชีพอื่นที่ดูแลผู้ป่วยร่วมกันอย่างเป็นองค์รวม
เช่น แพทย์ เภสัชกร นักกายภาพ เพื่อเสริมพลังและปรับเปลี่ยนแผนการรักษาให้เหมาะสมกับปัญหาผู้ป่วยแต่ละราย
พบว่าผู้ป่วยส่วนมากยังขาดความตระหนักและทักษะในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนดังกล่าว
รวมถึงผู้ป่วยที่มีภาวะ Diabetic Retinopathy ระดับต่าง ๆ ขาดการติดตามประเมินซ้ำหรือส่งต่อพบจักษุแพทย์อย่าง
มีประสิทธิภาพ
กิจกรรมการพัฒนา : ทีมพยาบาลเวชปฏิบัติทางจักษุ รวมกับ PCT และ คลินิกNCD ทบทวน ปรับปรุงกระบวนการ
ทำงาน โดยยึดผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง ลดกระบวนการขั้นตอนที่ซ้ำซ้อน 1) พยาบาลเวชปฏิบัติทางจักษุ พร้อม
เครื่องตรวจจอประสารทตา จัดบริการคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางตา โดยบูรณาการร่วมกับ NCD Clinic ทั้งใน
โรงพยาบาล และ รพ.สต. ครอบคลุมทั้ง16 แห่ง ตลอดช่วงไตรมาสที่ 1 และ 2 ของปีและพัฒนาต่อเนื่องในปี 2561-
2562 โดยจักษุแพทย์จากโรงพยาบาลภูเขียวเฉลิมพระเกรียติ เดินทางให้มาให้บริการตรวจรักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาด้าน
จักษุ ที่โรงพยาบาลชุมชนในรูปแบบ Buddy hospital 2) ผู้ป่วยเบาหวานได้รับการตรวจจอประสาทตา ในรูปแบบ
One visit - One Stop Service ทั้งในโรงพยาลบาล และรพ.สต. ในวันที่ผู้ป่วยมาพบแพทย์ตามคิวนัดตรวจเลือด
ประจำปี เบ็ดเสร็จในครั้งเดียว เพื่อให้ผู้ป่วยเข้าถึงบริการได้สะดวก ทีมผู้ดูแลตั้งแต่ แพทย์ เภสัชกร พยาบาล มีข้อมูล
ปัญหาของผู้ป่วยแต่ละรายอย่างครอบคลุมครบถ้วน 3) มีการแบ่งปันทรัพยากรและสร้างกระบวนการแลกเปลี่ยน
เรียนรู้ร่วมกันในเครือข่าย เช่น บุคลากร ทีมแพทย์ ทีมสหวิชาชีพทั้งในโรงพยาบาล และ รพ.สต. เครื่องตรวจจอ
ประสาทตาเคลื่อนที่พร้อมไปกับการจัดบริการคลินิก NCD 4) ผู้ป่วยเบาหวานที่มีภาวะแทรกซ้อนทางตา ได้รับการคืน
ข้อมูล และบันทึกเชื่อมโยงข้อมูลให้แก่ทีมสหวิชาชีพ ที่ต้องดูแลผู้ป่วยร่วมกัน เพื่อปรับแผนการรักษา เสริมพลัง สร้าง
ความตระหนัก รวมถึงนัดติดตามประเมินซ้ำตามเกณฑ์ และส่งต่อพบจักษุแพทย์อย่างเหมาะสม
บทเรียนที่ได้รับ : การคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางตาในผู้ป่วยเบาหวาน โดยบูรณาการร่วมกับคลินิกโรคเรื้อรัง NCD
และ ทีมสหวิชาชีพ โดยยึดผู้ป่วยเป็นศูนย์กลาง ทำให้ผู้ป่วยสะดวกและเข้าถึงบริการได้อย่างครอบคลุมมากขึ้น อีกทั้ง
สามารถคืนข้อมูลให้กับผู้ป่วยและเชื่อมโยงผลตรวจภาวะแทรกซ้อนทางตาภายในทีมผู้ดูแลเอง ทำให้ทั้งผู้ป่วยและทีม
ผู้ดูแลเกิดความตระหนักและปรับเปลี่ยนแผนการรักษาได้แบบองค์รวมอย่างมีประสิทธิภาพ
คำสำคัญ : เบาหวานขึ้นจอประสาทตา, Diabetic Retinopathy, การคัดกรองภาวะแทรกซ้อนทางตา
