Page 272 - การประชุม HACC Forum ครั้งที่ 13
P. 272
268
12-12 Oral Presentation
ชื่อเรื่อง : ผลของการให้โปรแกรมอบอุ่นร่างกายต่ออุณหภูมิแกนกายและอาการหนาวสั่นในผู้สูงอายุที่มารับการผ่าตัด
เปลี่ยนข้อเข่าเทียมที่ได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธีฉีดยาชาเข้าช่องน้ำไขสันหลัง
เจ้าของผลงาน : นายอรรถพล รัมพณีนิล และคณะ
E-mail : anesthesia.suth@gmail.com เบอร์โทรศัพท์ที่ทำงาน : 0-4437-6703
หน่วยงาน : หน่วยงานวิสัญญี โรงพยาบาลมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี จังหวัดนครราชสีมา
ความเป็นมาและความสำคัญ : ผู้สูงอายุที่ได้รับการผ่าตัดและระงับความรู้สึกด้วยวิธีฉีดยาชาเข้าช่องน้ำไขสันหลัง
จะส่งผลให้มีการรบกวนระบบการควบคุมอุณหภูมิกาย มีการสูญเสียเลือดและน้ำ ผู้สูงอายุมีความเสื่อมชราของอวัยวะ
ต่าง ๆ ประกอบกับมีการควบคุมอุณหภูมิห้องผ่าตัด ส่งผลให้มีความเสี่ยงมากขึ้น หากไม่ได้รับการแก้ไขที่มี
ประสิทธิภาพจะทำให้เกิดภาวะ แทรกซ้อนอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อชีวิตและจิตใจ เพิ่มระยะการพักฟื้นที่นานขึ้น มีผู้สูงอายุ
ที่มารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียม โดยมีสถิติปี 2559-2561 มีอุบัติการณ์ภาวะอุณหภูมิแกนกายต่ำและอาการ
หนาวสั่น ร้อยละ 2.19 และเพิ่มสูงขึ้นเป็นร้อยละ 2.89 และ 3.19 ตามลำดับ ผู้วิจัยสนใจในการพัฒนาโปรแกรม
อบอุ่นร่างกาย โดยใช้รูปแบบการปฏิบัติการพยาบาลตามหลักฐานเชิงประจักษ์ของซูคัพและกรอบแนวคิดทฤษฎีการ
ปรับตัวของอุณหภูมิกาย
วัตุประสงค์ของการวิจัย : เพื่อศึกษาเปรียบเทียบความแตกต่างของอุณหภูมิแกนกายและอาการหนาวสั่นในกลุ่ม
ผู้สูงอายุที่มารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมที่ได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธีฉีดยาชาเข้าช่องน้ำไขสันหลัง ระหว่าง
กลุ่มที่ได้รับโปรแกรมอบอุ่นร่างกายและกลุ่มที่ได้รับการอบอุ่นร่างกายตามปกติ
กิจกรรมพัฒนา : การศึกษานี้เป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลอง โดยคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์จำนวน
40 ราย แบ่งออกกลุ่มละ 20 ราย โดยกลุ่มควบคุมจะได้รับการอบอุ่นร่างกายแบบปกติ และกลุ่มทดลองจะได้รับ
โปรแกรมการอบอุ่นร่างกายที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น ประกอบด้วยการใช้ผ้าห่มเป่าลมร้อนร่วมกับการอุ่นสารน้ำที่ให้ทาง
หลอดเลือดดำ ตั้งแต่ระยะก่อนผ่าตัด อย่างต่อเนื่องจนเสร็จสิ้นการผ่าตัด เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ
แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล และแบบบันทึกอุณหภูมิแกนกายและอาการหนาวสั่น วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ
พรรณนา การวิเคราะห์ค่าสถิติ Independent t-test และค่าสถิติ Chi-Square Test
ผลการศึกษา : ผู้สูงอายุที่มารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมและได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธีฉีดยาชาเข้าช่อง
น้ำไขสันหลัง ที่ได้รับโปรแกรมอบอุ่นร่างกายมีอุณหภูมิแกนเฉลี่ยสูงกว่าผู้สูงอายุที่ได้รับการอบอุ่นร่างกายแบบปกติ
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่.01 (p< .01) และมีอาการหนาวสั่นน้อยกว่าผู้สูงอายุที่ได้รับการอบอุ่นร่างกายแบบปกติ
2
อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่.05 ( = 17.38, p< .001) โปรแกรมอบอุ่นร่างกายที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น มีผลในการลดอัตรา
การเกิดอุณหภูมิแกนกายต่ำและอาการหนาวสั่น ซึ่งสอดคล้องกับการศึกษาของรจนาถ หอมดี และ Yokoyama et al
มีผลทำให้อุณหภูมิกายเพิ่มขึ้นในช่วงแรก และเริ่มลดลงทีละน้อยหลังได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธีฉีดยาชาเข้าช่อง
น้ำไขสันหลัง โปรแกรมอบอุ่นร่างกายนี้ จึงมีประสิทธิภาพในการป้องกันภาวะอุณหภูมิแกนกายต่ำและอาการหนาวสั่น
การนำไปใช้ : สามารถนำโปรแกรมอบอุ่นร่างกายไปเป็นแนวทางในการป้องกันการเกิดภาวะอุณหภูมิแกนกายต่ำและ
อาการหนาวสั่นแก่ผู้สูงอายุโรคข้อเข่าเสื่อมที่มารับการผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่าเทียมและได้รับการระงับความรู้สึกด้วยวิธี
ฉีดยาชาเข้าช่องน้ำไขสันหลัง