Page 33 - STAV broj 142
P. 33
politika
ZAVNOS je20. novembar, Dan Sandžaka
postavio
temelje
Sandžaka
Građani Sandžaka, uz niz kulturnih manifestacija i svečanosti, ove
Piše: Medin HALILOVIĆ sedmice obilježavaju 20. novembar, Dan Sandžaka. Taj se datum
još od 2005. godine obilježava kao jedan od zvaničnih praznika
Na svečanoj sjednici u Glavnom ure- Bošnjaka u Srbiji, a odabran je 20. novembar u znak sjećanja na
du Bošnjačkog nacionalnog vijeća osnivanje Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja
(BNV) u Novom Pazaru možda Sandžaka (ZAVNOS) 20. i 21. novembra u Pljevljima 1943. godine
su prvi put na detaljan i upečat-
ljiv način prezentirani historijski podaci federalne ili najmanje autonomne jedini- status u komunističkoj Jugoslaviji. Po-
o Zemaljskom antifašističkom vijeću na- ce u okviru nove Jugoslavije. To je, nakon sebnost predstavlja i to što su inicijativu
rodnog oslobođenja Sandžaka (ZAVNOS), Sjeničke konferencije iz 1917. godine, bio za formiranje i predvođenje ZAVNOS-a,
koje je, kao jedno od prvih i identičnih u drugi pokušaj da se konačno na pravedan kao sva tri oblika vlasti, većinski predvo-
rangu formiranih za buduće republike Ju- i pravilan način regulira status Sandžaka. dili Srbi i Crnogorci, a ne Bošnjaci. Kako
goslavije, također predstavljalo jedan vid i danas piše na spomen-ploči ugrađenoj na
uprave sa svim nivoima i organima vlasti SANDŽAK, CENTAR NOB-a zgradi Pljevaljske gimnazije, gdje je 20. no-
tokom Drugog svjetskog rata. vembra 1943. godine osnovan (Z)AVNOS,
Sandžak je i po ovom bio i ostao spe- kao predsjednik Izvršnog odbora izabran
(Z)AVNOS je trebao postaviti teme- cifikum. U ratnom vihoru preferirao je da je profesor iz Prijepolja Sreten Vukosav-
lje poslijeratnog uređenja Sandžaka kao bude buduća federalna jedinica jer su ka- ljević, a za potpredsjednike vrhovni šeri-
snije jugoslavenske republike također imale jatski sudija i muftija Murat ef. Šećeragić,
antifašistička, a pokrajine oblasna vijeća. učitelj iz Pljevalja Dušan Ivović, novinar
Zemaljsko antifašističko vijeće Sandžaka iz Radojine Mirko Ðuković. Za članove
ukinuto je, a Sandžak nije dobio nikakav IO izabrani su advokat iz Prijepolja Jak-
ša Bogdanović, profesor iz Bijelog Polja
Sa zasjedanja ZAVNOS-a Miloje Dobrašinović, pravnik iz Pljeva-
lja Mišo Pavićević, sudija iz Priboja Edib
Hasanagić i prota (pravoslavni sveštenik)
iz Nove Varoši Jevstatije Karamatijević.
Na tom prvom zasjedanju prisustvova-
lo je 263 delegata iz pet, od tada postoje-
ćih osam srezova na području Sandžaka.
ZAVNOS je konstituiran kao najviše za-
konodavno, predstavničko i izvršno tijelo
na sandžačkoj teritoriji. Prije Sandžaka ze-
maljska antifašistička vijeća imale su samo
Hrvatska i Crna Gora. Deset dana kasnije,
Drugom zasjedanju AVNOJ-a u Jajcu de-
set pozvanih vijećnika ZAVNOS-a nisu
STAV 23/11/2017 33