Page 33 - STAV broj 142
P. 33

politika

ZAVNOS je20. novembar, Dan Sandžaka
postavio
temelje
Sandžaka
                                              Građani Sandžaka, uz niz kulturnih manifestacija i svečanosti, ove
 Piše: Medin HALILOVIĆ                        sedmice obilježavaju 20. novembar, Dan Sandžaka. Taj se datum
                                              još od 2005. godine obilježava kao jedan od zvaničnih praznika
Na svečanoj sjednici u Glavnom ure-           Bošnjaka u Srbiji, a odabran je 20. novembar u znak sjećanja na
           du Bošnjačkog nacionalnog vijeća   osnivanje Zemaljskog antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja
           (BNV) u Novom Pazaru možda         Sandžaka (ZAVNOS) 20. i 21. novembra u Pljevljima 1943. godine
           su prvi put na detaljan i upečat-
 ljiv način prezentirani historijski podaci   federalne ili najmanje autonomne jedini-                 status u komunističkoj Jugoslaviji. Po-
 o Zemaljskom antifašističkom vijeću na-      ce u okviru nove Jugoslavije. To je, nakon               sebnost predstavlja i to što su inicijativu
 rodnog oslobođenja Sandžaka (ZAVNOS),        Sjeničke konferencije iz 1917. godine, bio               za formiranje i predvođenje ZAVNOS-a,
 koje je, kao jedno od prvih i identičnih u   drugi pokušaj da se konačno na pravedan                  kao sva tri oblika vlasti, većinski predvo-
 rangu formiranih za buduće republike Ju-     i pravilan način regulira status Sandžaka.               dili Srbi i Crnogorci, a ne Bošnjaci. Kako
 goslavije, također predstavljalo jedan vid                                                            i danas piše na spomen-ploči ugrađenoj na
 uprave sa svim nivoima i organima vlasti     SANDŽAK, CENTAR NOB-a                                    zgradi Pljevaljske gimnazije, gdje je 20. no-
 tokom Drugog svjetskog rata.                                                                          vembra 1943. godine osnovan (Z)AVNOS,
                                                  Sandžak je i po ovom bio i ostao spe-                kao predsjednik Izvršnog odbora izabran
     (Z)AVNOS je trebao postaviti teme-       cifikum. U ratnom vihoru preferirao je da                je profesor iz Prijepolja Sreten Vukosav-
 lje poslijeratnog uređenja Sandžaka kao      bude buduća federalna jedinica jer su ka-                ljević, a za potpredsjednike vrhovni šeri-
                                              snije jugoslavenske republike također imale              jatski sudija i muftija Murat ef. Šećeragić,
                                              antifašistička, a pokrajine oblasna vijeća.              učitelj iz Pljevalja Dušan Ivović, novinar
                                              Zemaljsko antifašističko vijeće Sandžaka                 iz Radojine Mirko Ðuković. Za članove
                                              ukinuto je, a Sandžak nije dobio nikakav                 IO izabrani su advokat iz Prijepolja Jak-
                                                                                                       ša Bogdanović, profesor iz Bijelog Polja
                                                                               Sa zasjedanja ZAVNOS-a  Miloje Dobrašinović, pravnik iz Pljeva-
                                                                                                       lja Mišo Pavićević, sudija iz Priboja Edib
                                                                                                       Hasanagić i prota (pravoslavni sveštenik)
                                                                                                       iz Nove Varoši Jevstatije Karamatijević.

                                                                                                           Na tom prvom zasjedanju prisustvova-
                                                                                                       lo je 263 delegata iz pet, od tada postoje-
                                                                                                       ćih osam srezova na području Sandžaka.
                                                                                                       ZAVNOS je konstituiran kao najviše za-
                                                                                                       konodavno, predstavničko i izvršno tijelo
                                                                                                       na sandžačkoj teritoriji. Prije Sandžaka ze-
                                                                                                       maljska antifašistička vijeća imale su samo
                                                                                                       Hrvatska i Crna Gora. Deset dana kasnije,
                                                                                                       Drugom zasjedanju AVNOJ-a u Jajcu de-
                                                                                                       set pozvanih vijećnika ZAVNOS-a nisu

                                                                                                       STAV 23/11/2017 33
   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38