Page 34 - STAV broj 391

POLITIKA

(PAN) osnovao je i islamski modernista
Amien Rais, akademik koji je doktorirao
na Univerzitetu u Chicagu pod mentor-
stvom uglednog pakistanskog liberalnog
islamskog teologa i filozofa Fazlura Rah-
mana. Fazlur je svojevremeno bio zadu-
žen od pakistanske vlade za provođenje
reformi islamskog obrazovanja i admi-
nistracije islama u ovoj islamskoj zemlji.
Amien Rais bio je jedan od najaktivnijih
opozicionara, koji je poveo studenske de-
monstracije i prodemokratske reforme,
i bio je prvi predsjednik demokratski
izabranog parlamenta Indonezije nakon
uspjeha reformskih procesa nakon pada
Suharta. Spomenute dvije islamske par-
tije, PPP i PAN, nisu imale problem da
uđu u koaliciju s nekadašnjim vladajućim
Golkar partijom (savezom tzv. funkcio-
nalnih grupa, birokracije, vojske itd.) za
vrijeme diktature. Osim ove dvije parti-
je, i Partija pravde i prosperiteta (PKS)
također je izrazila spremnost za zajed-
nički nastup sa sekularnom Demokrat-
skom strankom, koja se smatra vjerski
neutralnom ali i s Partijom nacionalne
renesanse (PKB), iako su ove političke
opcije ranije bile ogorčeni neprijatelji i
rivali islamističkog PKS-a.
Naučnici s Australskog nacionalnog
univerziteta u Canberri i poznati eksper-
ti za islam u Indoneziji Greg Fealy, Selly
White i Burhanuddin Muhtadi iz Indo-
nezije, vjeruju da osim navedenih cilje- Afirmativni i proaktivni pristup indonezijske političke
va kontrapolarizacije, koji su svakako
pohvalni, postoje i druge namjere poli- klase analitičari nazivaju kontrapolarizacijom, čiji je cilj
tičkih aktera u Indoneziji. Ovi naučnici usmjeren ka reduciranju tenzija i izgradnji povjerenja
pitaju postoje li drugi motivi smatrajući
da je navodna zabrinutost zbog polari- između različitih konfesija i vjerskih trendova. To
zacije društva na bazi vjere i sektaštva podrazumijeva i saradnju političkih partija koje su bile ljuti
samo pokriće. Oni tvrde da je rizik od
polarizacije u Indoneziji znatno umanjen neprijatelji a koje su se ujedinile kako bi pokazale da im je
proteklih godina, te da je proces kontra- stalo do smirivanja tenzija, strasti i održavanja stabilnosti
polarizacije zapravo politički motiviran
čisto radi maksimalizacije političkih šansi i prosperiteta. Ova strategija usmjerena je ka izgradnji
spomenutih stranaka i njihovih rukovod- nacionalne kohezije i jačanja demokratije.
stava u pozicioniranju za izbore 2024. go-
dine. Fenomen polarizacije u Indoneziji
u aprilu 2021. godine analizirao je Lem- i državi, odnosno preferiraju ideologiju prirodi transnacionalan, jer su muslimani,
baga Survei Indonesia (LSI), koji se ta- neutralnosti, i zalaži se za pet principa na kao pripadnici ummeta, globalne musli-
kođer bavio pitanjem polarizacije među kojim počiva država. U tim principima manske zajednice, zapravo ujedinjeni du-
indonezijskim muslimanskim elitama. islam se ne spominje eksplicitno, već se hovno sa svim muslimanima u svijetu. S
insistira na društvu u kojem se poštuje druge strane, kada se kaže islamisti, u In-
POLARIZACIJA MEĐU ELITAMA religija općenito, bez posebnih privilegi- doneziji se pod ovom kategorijom podra-
Ovo istraživanje pokazalo je da pola- ja za većinske muslimane, kao što je to, zumijevaju oni muslimani koji se zalažu
rizacija ne predstavlja ozbiljan problem naprimjer, slučaj u Maleziji, gdje Malaj- za politički i društveni sistem u kojim su
u Indoneziji, da je ona prisutnija među ci, koji su istovremeno i muslimani, ima- islamske norme i islamsko pravo itekako
elitama a manje među običnim građani- ju posebne privilegije koje im garantira u prvom planu. Oni vjeruju da bi islam i
ma. Pod polarizacijom podrazumijeva se ustav. Pluralisti se protive i svim oblici- formalno trebao biti utkan u zakonodav-
da postoji veliki jaz između pobornika ma političke mobilizacije na osnovama, stvo i strukturu države, posebno s obzi-
pluralizma i islamističkih stavova, s tim kako tvrde “transnacionalnog” islama, a rom na značaj i ulogu koju je islam imao
da se pod pluralizmom podrazumijeva da posebno se protive bilo kakvom utjecaju u povijesti Indonezije. Spomenuto istra-
postoje građani koji preferiraju političko islama kakav se baštini na Bliskom istoku. živanje, sugeriraju ovi naučnici, ustvari i
društvo inkluzije i neutralnosti u pogledu Ovakav oblik pluralizma, valja dodati, ne pokazuje velike podjele i polarizaciju
utjecaja vjere (konkretno islama) u društvu u koliziji je s esencijom islama, koji je po mišljenja. Antipatije, koje dakako postoje

34 2/9/2022 STAV