Page 68 - STAV broj 283

DRUŠTVO

Izgrađeni na mjestu dviju najmonumentalnijih beogradskih džamija

PROKLETSTVO NARODNE

SKUPŠTINE I BRANKOVOG

MOSTA U BEOGRADU

Na kralja Aleksandra vršen je pritisak da se zdanje završi. On nije neozbiljno shvatao Canina
upozorenja i pokušavao je usporiti radove, zbog čega je u javnosti bio izložen podsmijehu. Da
ne bi bilo očigledno da se uplašio od Caninih riječi, on je pokušao usporiti radove na Skupštini

s primjedbom da projekt treba revidirati i izmijeniti. Tako je odložio nastavak radova do 1934.
godine, kada je angažiran ruski arhitekta Nikola Krasnov i kada su radovi nastavljeni. Kada je
čula da su radovi nastavljeni, na dvor je stiglo novo Canino proročanstvo: “Ni ti nećeš živ dočekati
izgradnju doma.” Kralj je te iste godine 9. oktobra ubijen u Francuskoj u gradu Marseilleu

Piše: Esad RAHIĆ

I takvo važno zdanje ne treba da počiva CRNO PROROČANSTVO DINASTIJI
Narodna skupština i Brankov most
KARAĐORĐEVIĆ
izgrađeni su na mjestu dviju najmo-
ne temeljima ukletog mesta gde je bilo
Vidjevši početak radova, Cana izreče
rimsko groblje”, a kasnije “tursko groblje
numentalnijih beogradskih džami-
ja i velikog muslimanskog mezarja
bro da se svrši, zidate na zavezanom me-
šenom Ilkiću: “Kralj je grdno sograše-
oko njih. Narodna skupština na mjestu i Batal džamija”. Cana je govorila upla- još jedno crno proročanstvo: “Neće do-
veličanstvene Ejnehan-begove ili Ba- nije načinio prilikom izbora mesta gde stu. Đorđe neće videti krunu na glavi, a
tal džamije i velikog mezarja oko nje, će Dom graditi, jer tako važno zdanje ni onaj ko dođe nakon Petra neće doče-
a Brankov most na mjestu gdje je bila ne sme da počiva na ukletom mestu! kati kraj ovom zidanju.”
prelijepa Liman džamija i, naravno, mu- Reci kralju da se mane ćorava posla!” Činjenica je da je budućnost potvrđivala
slimansko mezarje oko nje. Beograđani Srpska javnost nije neozbiljno shva- crno proročanstvo u narednih tridesetak
su više upućeni u prokletstvo Brankovog tala njene riječi jer su se neka njena ra- godina. Već 1909. godine princ Đorđe ab-
mosta i o tome se više pisalo, a o pro- nija predviđanja obistinila, a osim toga, dicirao je na mjestu prestolonasljednika u
kletstvu mjesta gdje je Narodna skup- znali su da je tu nekad bila Batal dža- korist mlađeg brata Aleksandra. Svi ljudi
ština više se govorilo ranije nego sada. mija i veliko groblje na kojem su sahra- čija su imena upisana na pergamentu po-
njivani najugledniji beogradski musli- lahko su nestajali s historijske i životne
PROKLETSTVO NARODNE mani. Beogradska štampa revnosno je scene prije nego što je Narodna skupšti-
SKUPŠTINE prenosila njene izjave. Arhitekta Ilikić na izgrađena.
Najčuvenija beogradska i srpska vi- ozbiljno se zabrinuo. Cana je tvrdila da Nakon Prvog svjetskog rata, nesta-
dovnjakinja u prvoj polovini 20. stoljeća ni on kraj neće dočekati, da vidi dovr- je Kraljevina Srbija, a nastaje Kraljevi-
svakako je bila Spasenija Cana Jovano- šenu zgradu: “Zidate u Srbiju, no ona na Srba, Hrvata i Slovenaca, a potom
vić. Kada je čula gdje kralj Petar I Ka- Srbima neće služiti za vek!” Jugoslavija.
rađorđević ima namjeru zidati Narodnu Arhitekta Ilkić uzalud je molio kralja Na kralja Aleksandra vršen je pritisak
skupštinu, i putem štampe i posredstvom da promijeni lokaciju gradnje. Srpski da se zdanje završi. On nije neozbiljno
arhitekte Jovana Ilkića, autora projekta vladar mu je govorio da je riječ o “bap- shvatao Canina upozorenja i pokušavao
Narodne skupštine, javno je slala poru- skoj gluposti” i u čast svog starijeg sina je usporiti radove, zbog čega je u javnosti
ke da ne gradi skupštinu na tom mjestu Đorđa, na njegov 20. rođendan, 27. au- bio izložen podsmijehu. Da ne bi bilo oči-
jer će izgradnja tog objekta baš na tom gusta 1907. godine postavio je kamen gledno da se uplašio od Caninih riječi, on
mjestu biti kobna i po dinastiju koja je temeljac današnjeg Parlamenta Srbije, je pokušao usporiti radove na Skupštini
gradi i po sudbinu same države. a na pergamentu koji je tom prilikom s primjedbom da projekt treba revidirati
Te davne 1907. godine javno je pozi- položio u temelje zdanja, osim imena i izmijeniti. Tako je odložio nastavak ra-
vala i upozoravala kralja putem štampe kralja i mitropolita Dimitrija, nalazilo dova do 1934. godine, kada je angažiran
riječima: “Batali (odustani), jer jedno se i ime arhitekte Jovana Ilkića. ruski arhitekta Nikola Krasnov i kada

68 6/8/2020 STAV