Page 70 - STAV broj 283
P. 70

DRUŠTVO



















          Brankov most                                                          Narodna skupština
          Beogradu. Tog sparnog dana napravio
          se red ljudi koji su s testijama u ruka-
          ma čekali da natoče vode i utole žeđ.
          U tom redu bio je i šesnaestogodišnji
          sluga Sava Petković, koji se u težnji da
          što prije natoči svoju testiju zavadio s
          osmanskim vojnikom koji je također
          čekao u redu. Nažalost, ova svađa za-
          vršila je tragično jer je vojnik iz Kale-
          megdanske tvrđave u afektu testijom
          udario dječaka i povrijedio ga. U svim
          udžbenicima i drugoj literaturi stoji
          netačan podatak da je Sava od udarca
          testije ubijen, što nije tačno, jer Sava
          Petković poginuo je tek 1885. godine
          u toku srpsko-bugarskog rata. Čak je
          i tadašnji srpski poslanik u Istanbulu
          Jovan Ristić, da bi pojačao tragičnost
          ovog događaja, slagao osmanske i strane
          diplomatske predstavnike da je mladi
          sluga Sava na licu mjesta ostao mrtav. U   Petar I Karađorđević       Đorđe Karađorđević
          skladu s ovom verzijom, danas na Ču-
          kur-česmi postoji spomenik mladom   muslimansko groblje i musala. Drugim   DAN KADA SU MUSLIMANI ŽIVI
          Savi koji je tu navodno izgubio život.  riječima, oni koji se danas odmaraju u   IZGORJELI U DŽAMIJI
            Srpski žandari htjeli su da sprovedu   Studentskom parku trebaju znati da se   Najveća žrtva ovog sukoba bili su ci-
          osmanskog vojnika u srpsku žandarme-  nalaze na muslimanskom mezarju, gdje   vili muslimani koji se nisu na vrijeme
          rijsku stanicu. Uplašen da će ga ubiti,   su nišani u cijelosti uništeni, a groblje   sklonili u tvrđavu, koji su najvećim dije-
          on je pružio otpor. Pucajući, odstupao   pretvoreno najprije u Veliku pijacu, a   lom bili Bošnjaci i djelimično Albanci. U
          je u pravcu Kalemegdana, gdje je bio   kasnije u Studentski park i trg, a čija ze-  udžbenicima piše da su u pitanju Turci,
          smješten osmanski garnizon. Nastala   mlja i danas krije mnogobrojne u raznim   što je notorna laž.
          je paljba i od strane srpske žandarme-  periodima sahranjene muslimane. Oko   To je prostor koji danas Beograđani
          rije i osmanskih vojnika iz tvrđave uz   ovog groblja, a današnjeg Studentskog   zovu Savamala i koji su nastanjivali Boš-
          međusobne žrtve. Sukob se proširio sve   parka, bile su tri džamije: Bajram-be-  njaci i manjim dijelom Albanci, trgovci i
          do današnjeg Studentskog parka i trga,   gova, Kizlar-agina i Hadži Mustafe Će-  zanatlije, stare beogradske porodice koje
          gdje se tada nalazilo najveće beogradsko   bedžije džamija.          su kršćani zvali erlije.
                                                                                  Pošto je beogradsko bošnjačko sta-
                                                                               novništvo sa Srbima živjelo u miru i slo-
                                                                               zi, a s događajima na Čukur-česmi nisu
                                                                               imali nikakve veze, vjerovali su da im
          Oni koji se danas odmaraju u Studentskom parku trebaju               od komšija ne prijeti nikakva opasnost.
                                                                                  Pošto je sukob s osmanskim garnizo-
          znati da se nalaze na muslimanskom mezarju, gdje su                  nom iz Kalemegdanske tvrđave postajao
          nišani u cijelosti uništeni, a groblje pretvoreno najprije           sve oštriji, kod srpskog stanovništva sve
          u Veliku pijacu, a kasnije u Studentski park i trg, a čija           je više jačala mržnja prema svemu što je
                                                                               muslimansko.
          zemlja i danas krije mnogobrojne u raznim periodima                     Uvidjevši šta će da im se desi, bošnjačko
          sahranjene muslimane. Oko ovog groblja, a današnjeg                  civilno stanovništvo sklonilo se s djecom i
                                                                               ženama i zatvorilo u Liman džamiju, u či-
          Studentskog parka, bile su tri džamije: Bajram-begova,               joj je blizini bio han koji je nosio isto ime
                                                                               kao i džamija. Termin Liman označava ri-
          Kizlar-agina i Hadži Mustafe Ćebedžije džamija                       ječno pristanište, odnosno močvarni zaljev




         70  6/8/2020 STAV
   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75