Page 78 - STAV broj 235

KULTURA

Serijal kritika kultnih bosanskohercegovačkih filmova (6)

“SJEĆAŠ LI SE

DOLLY BELL?”

Sjećaš li se Dolly Bell?; drama; trajanje: 107 minuta; 1981.
godina; režija: Emir Kusturica; scenarij: Abdulah Sidran i Emir
Piše: Mirza SKENDERAGIĆ
Kusturica; produkcija: Berislav Petrušić i Olja Varagić; igraju:

Slavko Štimac, Slobodan Aligrudić, Ljiljana Blagojević...

od utjecajem tek završene Pra- djelo prve, tzv. sarajevske faze Kusturici-
ške filmske akademije, inspiriran ne karijere, u kojoj su likovi bili ispred
autorskim filmskim stilom svog političkog sistema, odnosno u kojima je
Pmentora Miloša Formana, Emir režiser bio na strani pojedinca, a ne dr-
Kusturica u životnoj priči književnika Ab- žave i njene vlasti.
dulaha Sidrana pronalazi temelje za svoju Nakon dugogodišnje društvene herme-
prvu i najreprezentativniju umjetničku tičnosti, socijalistička Jugoslavija počela se
fazu koju otvara 1981. godine, naslovom šezdesetih godina 20. stoljeća postepeno
Sjećaš li se Dolly Bell?. Nagrađen Lavom otvarati utjecajima Zapada, koji su, narav-
budućnosti na Venecijanskom filmskom no, najprije stizali do mlađe populacije.
festivalu, film Sjećaš li se Dolly Bell? pred- Pred njima se stvara prozor u svijet koji
stavlja jedno od najboljih ostvarenja cje- oni ne poznaju, a kroz koji mogu proviriti
lokupne bosanskohercegovačke kinema- zahvaljujući knjigama, filmovima i muzici
tografije, ali i podsjeća na neponovljivu te drugim važnim elementima modernog
kreativnu kompaktibilnost jednog scena- života, koji nisu nužno u skladu s tradi-
rističkog i jednog režiserskog autorskog cionalnim porodičnim, društvenim, ali
jezika. Osim suptilne kritike totalitarnog ni političkim vrijednostima.
režima i skrivenih političkih poruka, ovo Kako bi se zaustavio porast krimina-
ostvarenje karakteriziraju i dugi dijalozi la u gradu te kako bi se mladi sklonili s
između aktera, glumci naturščici i reali- ulice, dom kulture donosi odluku o osni-
stične izvedbe profesionalaca, emotivni vanju zabavnog orkestra. Glavni protago-
likovi, ironične situacije iz svakodnev- nista Kusturicinom filma koji će uskoro
nog života, seksualna tematika, živopi- postati frontmen tog orkestra jeste Dino
sna muzička podloga. Dakle, sve ono što (Slavko Štimac), a koji s ocem, majkom,
određuje i “čehoslovački novi talas”, s dvojicom braće i sestrom živi u oronuloj
bolnim humorom kakav samo može po- kući u Sarajevu. Njegov život krajnje je
nuditi stvarni život. “U odnosu na reda- jednostavan, on dane u Sarajevu provodi
teljeve kasnije filmove, vizualni je prose- uglavnom dangubeći s prijateljima, ali i
de ovdje razmjerno suzdržan, što izvrsno predano proučavajući metode autosugesti-
odgovara priči”, piše Nenad Polimac u je i hipnoze, što se svakako kosi s uvjere-
knjizi Leksikon YU filma. njima njegovog autoritativnog oca Mahe
(Slobodan Aligrudić), komunističkog ide-
POSVETA SARAJEVU aliste koji političko i društveno uređenje
Sjećaš li se Dolly Bell? film je o odra- države primjenjuje i na porodicu.
stanju tinejdžera Dine (Slavko Štimac), u Dinina svakodnevica mijenja se iz
kojem se autentično oživljavaju teške šez- temelja, kada u njegov život uđe nepo-
desete godine u Sarajevu kombinacijom znata zanosna djevojka Dolly Bell (Lji-
nostalgije i surovosti. Ovo je najuvjerljivije ljana Blagojević), koju lokalni kriminalac

78 5/9/2019 STAV