Page 63 - STAV broj 403 - 404

U međuvremenu monarsi su objavili koji je omogućio kršćanskim okolnim Boabdil je bio posljednji sultan Gra-
rat svim neprijateljima zemlje. Unutar kraljevstvima da se reorganiziraju i pri- nade. Njegov ostanak na vlasti nije bio
svog carstva tragali su za izdajicama kr- preme za napad. lahak, dapače, bio je vrlo komplikovan.
šćanske vjere. Inkvizicija se pojavila kao Godine 912. Abd al Rahman III stu- Iako je bio prvorođeni sin emira Mulaya
državna vlast koja je nadzirala oba dije- pio je na prijestolje emirata. Godine 929. Hacena, postojale su dvije žene i više dje-
la carstva – Kastilju i Aragonu – i bila je novi muslimanski vođa formalizirao je ce koja su pretendirala na prijestolje. A
namijenjena borbi protiv izdaje vjere od novu državu, halifat Kordoba. Na ovaj tu je bio i Mulayev brat Abu Abdallah
Jevreja i muslimana koji su prešli na kr- način je inaugurirano jedno od najsjaj- Muhammad az-Zaghal, koji je također
šćanstvo. Izabela i Ferdinand su se pro- nijih poglavlja Al Andalusa. Trenutak imao svoje ambicije. Ipak, Boabdil je us-
glasili vođama rekonkviste. Taj navodno najvećeg kulturnog i ekonomskog sjaja pio protjerati i svog oca i svog amidžu i
božanski poredak nije samo legitimirao poklapa se s vladavinom samog Abd al preuzeti vlast.
kampanje protiv muslimana, već su se Rahmana III i njegovog sina i nasljedni- Boabdil nije bio iskusan ratnik, u dva
nadali širokom odobravanju u Evropi u ka Al Hakama II. navrata ga je zatočio Ferdinand, kome je
kojoj su cvjetale križarske fantazije. Godine 1009. došlo je do fitne, gra- na kraju postao saveznik. Kraj Granade
Rat protiv muslimana dao je Izabeli i đanskog rata tokom kojeg su kršćanska došao je zbog gladi, vojno snažnijeg pro-
Ferdinandu priliku da okupe problema- kraljevstva intervenirala kao saveznici tivnika i, naravno, podmićivanja nekoli-
tično, frakcijski podijeljeno plemstvo svo- različitih strana. Tokom dva desetljeća, cine nasridskih uglednika kojima je obe-
jih kraljevstava oko sebe i ujedine se oko koliko je trajao ovaj sukob, razni emiri ćano da će zadržati imovinu i društveni
zajedničkog cilja, ali to je bilo lakše ispla- su nasljeđivali jedni druge. Hisham III položaj i određene pogodnosti.
nirati nego učiniti. Nasridsko kraljevstvo je bio posljednji monarh halifata. Bio je Nakon predaje Izabeli i Ferdinandu,
Granada sastojalo se od oko 80 utvrda, 33 to ključni faktor skore propasti. Boabdil je napustio grad. Tada se rodila
veća grada i 65 manjih naselja. Od 1481. Drugi faktor koji je vodio ka propa- legenda o uplakanom sultanu, o Maoro-
do 1492. svakog proljeća poduzimane su sti bili su veliki ekonomski i vojni resur- vom uzdahu i čuvenoj rečenici plači kao
kampanje u trajanju od tri do četiri mje- si koji su morali biti korišteni za ratove žena zbog onoga što nisi uspio odbraniti kao
seca. Uz vitezove iz Kastilje i Aragona u sjevernoj Africi pa je 1031. Kordoba muškarac. Danas postoje čvrsti dokazi da
sudjelovali su borci iz cijele Evrope koji prestala biti metropola koja je zapanjila se to u stvarnosti nikad nije desilo. Bo-
su slijedili papin poziv u križarski rat. svijet svojim prosperitetom i kulturnim abdil je započeo ugodan život na svom
Bilo je i brojnih plaćenika koji su kori- bogatstvom. Do tog trenutka, taj je grad imanju, a potom otišao u Fezu, gdje je i
stili novo oružje: topove. imao centraliziranu fiskalnu politiku i preminuo, 41 godinu kasnije.
Tri četvrtine sredstava koja su finan- upravljao administrativnom podjelom Osam godina nakon pada Granade,
sirala ovaj rat, bogat epizodama velikog kraljevstva. 1499. godine, kardinal Cisneros je poga-
nasilja s obje strane, dolazilo je od cr- Raspadom halifata dolazi do cjepkanja zio sve sporazume, a 1500. su se preostali
kvenih poreza. Ostatak sredstava dali su teritorije na različite cjeline s vlastitim muslimani pobunili. Represija kojom je
plemstvo, visoko svećenstvo, italijanski entitetima: Murcia, Carmena, Huelva, ugušena pobuna donijela je užas. Spaljene
bankari i jevrejske zajednice. Osim toga, Moron, Granada... Sve se one nazivaju su knjige na arapskom, srušene su džami-

stizale su važne ekonomske doznake iz taifa, koja će ostati u životu do kapitula- je, a na njihovom mjestu izgrađene crkve.
različitih evropskih zemalja. Vitezovi i cije Boabdila pred katoličkim monarsima. Tokom 16. stoljeća došlo je do još jedne
avanturisti svi su bili spremni sudjelo-
vati u posljednjem križarskom ratu kr-
šćanskog Zapada.
Pogodovali su im stalni politički suko-
bi u Nasridskom carstvu. Granada pada i
konačno im otvara svoja vrata 2. januara
1492. Izabela tada počinje projekat stva-
ranja katoličke države. Samo nekoliko
sedmica kasnije, 31. marta 1492. godine,
kralj i kraljica su u Alhambri izdali svoj
zloglasni edikt kojim su sve Jevreje koji
su se odbijali pokrstiti otjerali iz zemlje.
Više od 100.000 ljudi napustilo je Kasti-
lju, a više od 10.000 Aragon. Od 1501. i
muslimani su bili suočeni s ovim alter-
nativom. Od 1609. godine pa nadalje, svi
Moriskosi, kako su se nazivali muslima-
ni koji su bili prisiljeni na preobraćenje,
njih oko 300.000 hiljada, protjerani su.

RAZJEDINJENI HALIFATI
Umajadi su 756. godine osnovali emirat
Kordobu na Iberijskom poluotoku. Ovo
je bila najvažnija nezavisna musliman-
ska teritorija na Zapadu kojom je vladao
Abd al Rahman I, koji je brzo islamizirao
cijelu regiju. Ali međumuslimanske bor-
be nisu nikada prestale, što je bio faktor Ferdinand od Aragona

STAV 25/11/2022 63