Page 60 - STAV broj 264

DRUŠTVO

Bolest, jahač apokalipse

KAKO SU EPIDEMIJE

OBLIKOVALE LJUDE I SVIJET

Godine 1665, za vrijeme najozloglašenije epidemije u Engleskoj, glavni osumnjičeni bio je
– Bog. U nedostatku bilo kakvog drugog objašnjenja, gomile su se slijevale u crkve moleći

za izbavljenje od onoga što su protumačile kao božansku odmazdu za svoje grijehe. Oni koji
su imali gdje i koji su imali novaca da priušte luksuz bježali su na seoska imanja. Oslobođen
dužnosti u kraljevskom društvu, Robert Hooke eksperimentirao je i nagađao o morskim fosilima
koje je pronašao u Surrey Downsu. U međuvremenu, student Cambridgea, privremeno zatočen

u svojoj vikendici u Lincolnshireu, sjedio je ispod stabla jabuke i osmislio teoriju gravitacije

Piše: Nedim HASIĆ kako politike “zadržavanja”, ublažavanja i Henderson, izražavana zabrinutost zbog
karantene” nisu nove, odnosno da su, ironič- ljudi koji se okupljaju, javni su događaji bili
no s obzirom na trenutnu rasprostranjenost zabranjeni, a škole i tržnice zatvorene. Bo-
ijesti o širenju i reakcijama na virus virusa korona u sjevernoj i srednjoj Italiji, lesni su odvođeni u ogromne karantenske
korona uređuju naše živote ovih tokom renesanse evoluirale neke od glavnih centre, lazarete, dok su oni s kojima su imali
dana, naizmjenično stvarajući strah javnozdravstvenih. Sanitarna izolacija i vojska kontakt bili izolirani 40 dana kod kuće ili u
Vi izazivajući nadu. Društveni mediji na granicama radi sprečavanja ulaska kuge velikim ustanovama izvan gradskih zidina.
potiču osjećaj panike, dok vlasti i ljekari na- u države negativno su utjecali na ekonomi- Ključno je bilo suzbijanje i ublažavanje, a
glašavaju da je epidemija pod nadzorom, ali ju jer su uvedeni embargo na proizvodnju i istodobno su tadašnje vlasti Firence nastojale
te fraze i teme nisu ništa novo. Ljudi takve trgovinu. Gradovi zaštićeni srednjovjekov- izbjeći stvaranje panike i straha. Iako je to
reakcije na epidemiju slušaju stoljećima, a nim zidinama angažirali su stražare koji bi bilo doba debelo prije socijalnih medija, po-
sve je počelo s kugom. Strategije korištene za sprečavali sve koji pokušaju ući. javile su se glasine i marginalizirani sektori
suzbijanje kuge u predindustrijskoj Evropi društva koji su optuženi za širenje bolesti.
bile su temelj kasnije zdravstvene politike LJUDSKE REAKCIJE Samuel Cohn, profesor srednjovjekovne
kakvu vidimo u današnjim javnim zdrav- Ulice su dezinficirane gorućim granama historije u Glasgowu, u svom članku objav-
stvenim inicijativama. smreke, dok su “zaražene” kuće, namještaj ljenom u časopisu History Today usredotočio
John Henderson profesor je na Lon- i posteljina čišćeni sumporom. Liječnici se na jedan aspekt epidemije – na ljudske re-
donskom univerzitetu i autor knjige o tome koji su nosili kljunaste maske štiteći se tako akcije. Barem od ranih osamdesetih i pojave
kako je Firenca preživjela kugu. On tvrdi od kuge kružili su ulicama. I tada je, tvrdi AIDS-a, reakcije povezane s epidemijama

60 26/3/2020 STAV