Page 58 - STAV broj 274
P. 58

DRUŠTVO



          Srednjovjekovni grad Podzvizd kod Velike Kladuše
          mogao bi biti spašen od propadanja






















         POČELO UREĐENJE




         “GRADA POD ZVIZDAMA”





         Ćiro Truhelka smatrao je da je Podzvizd jedna od najstarijih utvrda u Bosni i da je pod

         imenom Kreščić nastao u 13. stoljeću. Prema Radoslavu Lopašiću, Podzvizd je sagrađen
         1456. godine. Kako se navodi u historijskim izvorima, poveljom od 4. oktobra 1264. godine
         ugarski kralj Bela IV (1235–1270) u znak zahvalnosti darovao je braći Kreši, Kupiši i Raki

         Kreščić zemljište kao feudalne posjede u Topuskom, Podzvizdu i Vrnograču. Tako je nagradio
         hrabrost ovih feudalaca u bitkama protiv Mongola


          Piše: Amir SIJAMHODŽIĆ            turistički sadržaj ne samo Velike Kladuše   ulogu. U ovom naselju se nalazi jedan od
                                            već i cijele Bosne i Hercegovine.  najstarijih srednjovjekovnih bosanskih
          Fotografije: Emir ODOBAŠIĆ                                           gradova, koji od 2010. godine ima status
                                            BOGATSTVA GRADA “POD ZVIZDAMA”     nacionalnog spomenika Bosne i Herce-
                                               Naselje Podzvizd nalazi se na oko pet   govine. Nadalje, na teritoriji ovog naselja
                                            kilometara istočno od Velike Kladuše. S   odigrala se poznata historijska bitka u ko-
                a području općine Velika Kladuša   okruženjem je povezano magistralnom ce-  joj su Podzviždani i ostali Krajišnici od-
                nalaze se ostaci nekoliko srednjo-  stom te nekoliko lokalnih puteva. Sam na-  nijeli pobjedu nad vojskom Josipa Jelačića
                vjekovnih gradova. Najpoznatiji   ziv naselja i istoimene tvrđave dovode se u   1845. godine. Podzvizd je poznat i po još
         Nmeđu njima svakako je Stari grad   vezu. Tako Podzvizd, u duhu ikavskog go-  nekoliko stvari: po vrlo rijetkoj rudi bari-
          Velika Kladuša, koji je u posljednjim de-  vora zastupljenog u Krajini, označava “grad   ta, koja se ovdje vadi još od 1933. godine,
          cenijama 20. stoljeća temeljito obnovljen i   pod zvizdama”. Prema Husrefu Redžiću,   po u junačkoj pjesmi proslavljenoj braći
          stavljen u funkciju lokalne zajednice. Tu su   dobio je naziv zbog vrlo visoke branič-ku-  Nesimović, te po posljednjoj samovoljno
          još utvrde Vrnograč, Todorovo i Podzvizd,   le koja se nalazila na uzvisini i doimalo se   organiziranoj krajiškoj četi koja je, pred-
          koje su decenijama u prilično ruševnom   kao da doseže do zvijezda. Postoji i legen-  vođena Omerkom Bajrektarevićem i Mu-
          stanju. Dok su Vrnograč i Todorovo još   da o tome da je Podzvizd ime dobio po iz-  mom Dizdarevićem, 6. augusta 1878. godine
          nemilosrdno prepušteni “zubu vremena”,   vjesnoj gospodarici Mariji Zvijezdi, koja   krenula braniti Bosnu od Austro-Ugarske.
          na srednjovjekovnom gradu Podzvizdu od-  ga je navodno izgradila. Isto tako, prezi-  Podzvizd je jedna od četrnaest mjesnih
          nedavno su krenuli radovi na njegovom   me Hušidić, koje je jedno od najbrojnijih   zajednica u općini Velika Kladuša. Popis iz
          uređenju. Sve te aktivnosti lijep su iša-  u ovom naselju, svojim se značenjem do-  1885. godine navodi da je imao 246 kuća,
          ret da bi ova historijska građevina uskoro   vodi u vezu sa zvijezdom.  s 1.615 stanovnika. Na popisu 1991. godi-
          mogla doživjeti temeljitu rekonstrukciju   Iako je riječ o manjem mjestu, historija   ne kao mjesna zajednica Podzvizd je imao
          i obnovu, te na taj način postati ozbiljan   je Podzvizdu dodijelila posebno mjesto i   5.029, a kao naselje 1.079 stanovnika. Po



         58  4/6/2020 STAV
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63