Page 58 - STAV broj 274
P. 58
DRUŠTVO
Srednjovjekovni grad Podzvizd kod Velike Kladuše
mogao bi biti spašen od propadanja
POČELO UREĐENJE
“GRADA POD ZVIZDAMA”
Ćiro Truhelka smatrao je da je Podzvizd jedna od najstarijih utvrda u Bosni i da je pod
imenom Kreščić nastao u 13. stoljeću. Prema Radoslavu Lopašiću, Podzvizd je sagrađen
1456. godine. Kako se navodi u historijskim izvorima, poveljom od 4. oktobra 1264. godine
ugarski kralj Bela IV (1235–1270) u znak zahvalnosti darovao je braći Kreši, Kupiši i Raki
Kreščić zemljište kao feudalne posjede u Topuskom, Podzvizdu i Vrnograču. Tako je nagradio
hrabrost ovih feudalaca u bitkama protiv Mongola
Piše: Amir SIJAMHODŽIĆ turistički sadržaj ne samo Velike Kladuše ulogu. U ovom naselju se nalazi jedan od
već i cijele Bosne i Hercegovine. najstarijih srednjovjekovnih bosanskih
Fotografije: Emir ODOBAŠIĆ gradova, koji od 2010. godine ima status
BOGATSTVA GRADA “POD ZVIZDAMA” nacionalnog spomenika Bosne i Herce-
Naselje Podzvizd nalazi se na oko pet govine. Nadalje, na teritoriji ovog naselja
kilometara istočno od Velike Kladuše. S odigrala se poznata historijska bitka u ko-
a području općine Velika Kladuša okruženjem je povezano magistralnom ce- joj su Podzviždani i ostali Krajišnici od-
nalaze se ostaci nekoliko srednjo- stom te nekoliko lokalnih puteva. Sam na- nijeli pobjedu nad vojskom Josipa Jelačića
vjekovnih gradova. Najpoznatiji ziv naselja i istoimene tvrđave dovode se u 1845. godine. Podzvizd je poznat i po još
Nmeđu njima svakako je Stari grad vezu. Tako Podzvizd, u duhu ikavskog go- nekoliko stvari: po vrlo rijetkoj rudi bari-
Velika Kladuša, koji je u posljednjim de- vora zastupljenog u Krajini, označava “grad ta, koja se ovdje vadi još od 1933. godine,
cenijama 20. stoljeća temeljito obnovljen i pod zvizdama”. Prema Husrefu Redžiću, po u junačkoj pjesmi proslavljenoj braći
stavljen u funkciju lokalne zajednice. Tu su dobio je naziv zbog vrlo visoke branič-ku- Nesimović, te po posljednjoj samovoljno
još utvrde Vrnograč, Todorovo i Podzvizd, le koja se nalazila na uzvisini i doimalo se organiziranoj krajiškoj četi koja je, pred-
koje su decenijama u prilično ruševnom kao da doseže do zvijezda. Postoji i legen- vođena Omerkom Bajrektarevićem i Mu-
stanju. Dok su Vrnograč i Todorovo još da o tome da je Podzvizd ime dobio po iz- mom Dizdarevićem, 6. augusta 1878. godine
nemilosrdno prepušteni “zubu vremena”, vjesnoj gospodarici Mariji Zvijezdi, koja krenula braniti Bosnu od Austro-Ugarske.
na srednjovjekovnom gradu Podzvizdu od- ga je navodno izgradila. Isto tako, prezi- Podzvizd je jedna od četrnaest mjesnih
nedavno su krenuli radovi na njegovom me Hušidić, koje je jedno od najbrojnijih zajednica u općini Velika Kladuša. Popis iz
uređenju. Sve te aktivnosti lijep su iša- u ovom naselju, svojim se značenjem do- 1885. godine navodi da je imao 246 kuća,
ret da bi ova historijska građevina uskoro vodi u vezu sa zvijezdom. s 1.615 stanovnika. Na popisu 1991. godi-
mogla doživjeti temeljitu rekonstrukciju Iako je riječ o manjem mjestu, historija ne kao mjesna zajednica Podzvizd je imao
i obnovu, te na taj način postati ozbiljan je Podzvizdu dodijelila posebno mjesto i 5.029, a kao naselje 1.079 stanovnika. Po
58 4/6/2020 STAV