Page 44 - STAV broj 152
P. 44
DRUŠTVO
Pazara i tunelom kroz Rogoznu do Mi- bio bi u boljem položaju nego danas”, pi- godine kroz radne brigade i uz angaži-
trovice u dužini od oko 150 kilometara. sao je Jovanović u listu Sandžak. ranje stanovništva počele su izgradnju
pruge od Raške prema Novom Pazaru,
“Austro-Ugarska je tražila i dobila Kralj SHS-a Aleksandar Karađorđe- ali se i od toga odustalo. Taj je poduhvat
službeno odobrenje i povlasticu od sul- vić nije se javno protivio izgradnji pru- pokrenut uoči izbora za Parlament FNR
tana Abdulhamida II za proučavanje ove ge kroz Sandžak, ali je odustajanje od iz- Jugoslavije, a lokalni list Bratstvo pisao je
pruge kroz stari Novopazarski sandžak. gradnje pravdao riječima da Hrvatima i u feljtonima o tome.
Ona je to radila tajno i protiv odredaba Slovencima nije mogao objasniti, kako
najpre Berlinskog ugovora, člana 25, koji stoji u historijskim izvorima, zašto treba Nova pruga u dolini Raške, Otpočeli
ne spominje željeznicu, pa onda i protiv dati tadašnjih 100 miliona dinara za krše su radovi na izgradnji pruge Raška – Novi
austro-ruskih sporazuma od 1897. i 1904. u Sandžaku i Crnoj Gori. Pazar, O radu prvih frontovskih brigade na
godine”, piše list Sandžak i podsjeća da izgradnji pruge Raška – Novi Pazar, Duž
je inicijativa za željeznicu dovela do zate- KOMUNISTIČKE VLASTI PRED trase…, O nekim problemima u radu brigade
gnutih odnosa između dviju velikih sila. IZBORE ZAPOČELE RADOVE na gradnji pruge Raška – Novi Pazar – bili
su neki od naslova iz tog vremena.
Rusi su tada Barona Erentala optu- Komunističke vlasti su nakon rata
živali da je “prodao svoj glas Turcima za 1946. i 1947. pokrenule, a zatim 1949. Javnosti je, nakon prekida radova,
sandžačku željeznicu”. rečeno da se stalo iz više razloga, a jedan
Prof. dr. Hivzo Gološ od njih jeste razvoj autobuskog, odnosno
“U ovo doba radila je englesko-ruska drumskog saobraćaja.
diplomatija da se preuredi sudstvo u evrop-
skoj Turskoj. Sve sile, pa i Austro-Ugarska, Na mjestu te pruge, koja je probijana
bile su za ozbiljnije preuređenje uprave Oto- 1949. godine, kasnije u osmoj i devetoj
manske carevine. Bečki kabinet je u zame- deceniji 20. stoljeća, tom je trasom izgra-
nu za željezničku prugu kroz Sandžak dao đen put Novi Pazar – Raška.
obećanje sultanu da neće pristati na sud-
ske reforme”, navodi u analitičkom tekstu “Tadašnjim vlastima nije odgovarala
Rusija i Sandžak, za list Sandžak 1934. go- pruga jer bi se ugasio drumski saobraćaj.
dine, bivši ministar Jovan M. Jovanović. Kasnije nije bilo ozbiljnijih pokušaja i
svaka naredna inicijativa ostajala bi na
Nakon mladoturske revolucije i svr- sjednicama lokalnih zvaničnika Novog
gavanja sultana Abdulhamida II, austrou- Pazara. Osamdesetih godina se odustaje
garski ministar vanjskih poslova Erental od pruge i ulaže se u izgradnju puta. Zna-
odustao je od ovog željezničkog programa. mo da su područja kuda prolazi željezni-
ca razvijena, napreduju, bliža su svijetu.
Vlada iz Beograda, predvođena Ni- Željeznica je jedan od prozora u svijet”,
kolom Pašićem, poslije 1921. godine po- zaključio je Hivzo Gološ.
kretala je inicijativu da se željeznica kroz
Sandžak napravi i poveže s Bosnom i Sko- Izgradnja pruge od Raške do Novog
pljem. Urađeni su gotovo svi planovi i do- Pazara, uz mogućnost povezivanja s rud-
kumentacija, ali su ta nastojanja odbijana nikom uglja “Štavalj” kod Sjenice i pru-
odgovorom da je “skupo i nerentabilno”. gom Beograd – Bar, najavljena je oktobru
2011. godine, također uoči izbora.
“Skupa bi bila ta željeznica, to je si-
gurno, ali bi, da je tada podignuta, pitanje
Južne Srbije bilo rešeno... Siromašni San-
džak, bogat zdravim i svesnim građanima,
44 1/2/2018 STAV
