Page 70 - STAV broj 227

KULTURA

Piše: Hamza RIDŽAL 500 godina tekije u Konjević-Polju
hamza@stav.ba

Fotografija: Velija HASANBEGOVIĆ

ve godine navršava se 500 godina
od izgradnje i osnivanja tekije u
Konjević-Polju. Tim povodom
OMedžlis Islamske zajednice Bra-
tunac i Muftijstvo tuzlansko u saradnji s
Institutom za društvena i religijska istra-
živanja organizira vjersko-kulturnu mani-
festaciju pod nazivom “500 godina tekije
u Konjević-Polju”. Planirano je da se ma-
nifestacija održi u dva dijela: vjerskom,
od 2. do 4. augusta, i kulturnom, čiji će
centralni dio predstavljati naučni skup HAMZA ORLOVIĆ
27. i 28. septembra na temu “Društveni,
politički i kulturni identitet Bošnjaka u
da je tekiju podigao Hamza-dede Orlović JEDNA OD
ogledalu 500 godina Hamza-babine tekije
u Konjević-Polju”.
Podaci o ovoj tekiji i njenom osniva-
ču prilično su oskudni. Pouzdano znamo

1519. godine. Za njega se u nekoliko izvora,
uglavnom usmenih predaja, navodi da je
bio mevlevijski šejh. Netipično za bosan- NAJINTRIGANTNIJIH
sku tradiciju, oko ove se tekije nije razvi-
lo veliko naselje, vjerovatno zbog blizine
Zvornika i Srebrenice. Prema osmanskim
spisima, tačnije, popisu iz 1519. i 1533. go-
dine, Hamza-dede je bio spahija s timarom
i godišnjim prihodom od 7.000 akči, što LIČNOSTI U
ga je svrstavalo u “krupnije” spahije na
tom području.
poreza, ali je određeno da služi kao musafi- HISTORIJI BOSNE
Za potrebe tekije uvakufio je okolno
zemljište s košnicama, vinogradom, ba-
ščom i njivama. Uvakufljeno zemljište je
na osnovu carskog berata oslobođeno svih
rhana. Poslije smrti Hamza-dede, tekijom
su upravljali Hamzin oslobođeni rob Ha-
san, sin Abdulahov, te Mustafa, sin Indže, glave, “u isto vrijeme Hamza-dede je na guv- “Četnik je, s namjerom da razvali drve-
Hamza-dedine kćerke. nu pokraj tekije mahao vilama i činio zikir..., na vrata na turbetu, udario nogom u njih i,
Tekija je porušena u martu 1993. go- pa kako je nosio dugu kosu, mašući vilama, umjesto da vrata puknu i otvore se, pukla
dine, nakon pada Cerske, a obnovljena vijala mu se kosa. U selu se govorilo: ‘Eno je njegova cjevanica. Drugom se, opet, ruka
je neposredno nakon agresije na Bosnu Hamza-dede pobudalio, maše vilama upra- oduzela. Pokušali su zapaliti vrata, ali dr-
i Hercegovinu. Na temeljima ovih, pro- zno.’ Po povratku s vojne, Mustafa prizna- vena vrata nisu htjela gorjeti. Samo se vidi
vjerljivih i ustanovljenih podataka, sto- je ocu da bez njegove pomoći ne bi uspjeli da su malo crnila od dima i malo je ćilim
ljećima je nadograđivana usmena predaja pobijediti neprijatelja i na taj način otkriva unutra nagorio. Kada sam se vratio ovdje
o čudesnoj snazi vjere Hamza-dede Orlo- da je Hamza-dedo zapravo dobri, evlija. U 2000. godine, vidio sam da fali samo red
vića, njegovim kerametima (nadnaravnim tom času Hamza-dedo umire”, navodi se u crepova. Neko je bio skinuo jedan red, ali
čudima) i evlijanskom statusu. Tako Aiša predaji koju bilježi Hadžijahić, a sam Ha- smo taj crijep našli uredno složen ispred
Softić u tekstu Predaje o Hamza-dedi Orlo- džijahić ističe da je Mustafa, ustvari, unuk turbeta. Tekija je skroz srušena, ali smo je
viću – historija i tradicija navodi široko ra- Hamzda-dede, a ne njegov sin. obnovili i svakih petnaest dana imamo zikr.
sprostranjenu predaju o njegovom čude- Aiša Softić i drugi istraživači bošnjačke Dolazi jedan efendija iz Kladnja. Uništen
snom bivanju na dva odvojena geografska usmene tradicije navode još nekoliko pre- je samo jedan nišan u mezarju kod turbe-
lokaliteta istovremeno. daja o Hamza-dedi i njegovoj tekiji u ovom ta. To je mezar čovjeka koji je bio u mje-
Prema predaji prvi put zabilježenoj od mjestu, kasnije i o turbetu Hamza-dede Or- šovitom braku. Na nišanu je pisalo: ‘Alija
Muhameda Hadžijahića, Hamza-dede, osni- lovića. Jednu od njih, vezanu za posljednju Mehmedović, nišane podižu supruga Desa i
vač tekije u Konjević-Polju, pojavljuje se u od- agresiju na Bosnu i Hercegovinu i pokušaj sin Nebojša.’ Njega su razlupali macolom”,
sudnom trenutku bitke pod Mohačem (1526. uništenja Hamza-dedinog turbeta, zabilje- ispričao je Husejn.
godine), donoseći pobjedu osmanskoj vojsci. žili smo i mi u Stavu prošle godine. Husejn Iako su saznanja o tekiji i turbetu Ham-
Njegov sin Mustafa, učesnik bitke pod Mo- Orlović, turbedar Hamza-dedinog turbeta, za-dede Orlovića na neki način tipična
hačem, vidio je oca kako siječe neprijateljske ispričao je sljedeće: za bosansku tradiciju, u kojoj oskudne

70 18/7/2019 STAV