Page 63 - STAV broj 262

Piše: Hamza RIDŽAL vjerovatno je bio utvrđeni grad čiji su HILJADE GODINA HISTORIJE
ostaci ustanovljeni na lokalitetu Gradi- “Gradina u selu Tulovići, oko 5 km
Fotografije: Velija HASANBEGOVIĆ na u selu Tulovići. sjeverozapadno od Banovića, predstav-
Gradina u selu Tulovići kod Banovi- lja istaknuto uzvišenje koje dominira
ća predstavlja do danas jedini istražen i širom okolinom. Uzvišenje se u narodu
u nauci evidentiran arheološki lokalitet s naziva Vis ili Gradina. Pristup uzviše-
područja općine Banovići. S obzirom na to nju je nešto lakši sa sjeverne strane, dok
da su na lokalitetu pronađeni materijalni su ostale padine strme i poprilično ih je
ao malo koji od gradova u Bosni tragovi iz različitih epoha, može se govoriti teško savladati. Sam vrh uzvišenja, na
i Hercegovini, Banovići se mogu o višeslojnom nalazištu. Kako objašnja- kome je bilo smješteno prahistorijsko
pohvaliti svojim srednjovjekov- va Omerčević, arheološka iskopavanja na i srednjovjekovno naselje, približno je
Knim porijeklom. Samo ime ove Gradini izvedena su sedamdesetih godina elipsastog oblika i na njemu se zapa-
općine i grada porijeklo vodi od istoime- prošlog stoljeća, pod rukovodstvom Mi- žaju dva zaravnjena platoa, terasasto
nog sela, nazvanog po imenu koje je pri- lice Kosorića, kustosa-arheologa Muzeja raspoređena, s neznatnom međusob-
padalo lokalnoj vlastelinskoj porodici. istočne Bosne iz Tuzle. S obzirom na to da nom visinskom razlikom. Ivice gornjeg
U Banovići Selu i danas se nalazi stećak su se radovi odvijali u okviru istraživač- platoa nešto su uzvišenije u odnosu na
jednog od istaknutijih članova te porodi- kog projekta utvrđivanja i evidentiranja donji plato. Njihova ukupna dimenzija
ce Božićka Banovića, u čijem se natpisu prethistorijskih naselja u dolini Spreče, iznosi oko 50 × 25 metara. Na ivicama
spominje “plemenita zemlja Dramešin”. sondažni radovi na Gradini prvenstveno obaju platoa zapažaju se ostaci fortifi-
Riječ je o srednjovjekovnoj župi koja je su bili usmjereni na prethistorijske slo- kacijskih struktura. Uglavnom se radi o
pripadala Božićkovoj porodici. Centar jeve. No, budući da su tu utvrđeni i evi- suhozidu, koji je prahistorijske starosti,
te župe, kako objašnjava doc. dr. Bego dentni ostaci iz razdoblja srednjeg vijeka, ali se zapažaju i temelji zida građenog
Omerčević u naučnom radu Gradina u Tu- jasno je da ovaj lokalitet zahtijeva dalje od lomljenog kamena vezanog krečnim
lovićima kao kulturno-historijski spomenik, istraživačke radove. malterom. Na površini platoa opaža se

STAV 12/3/2020 63