Page 34 - STAV broj 354
P. 34
DRUŠTVO
Bošnjaci, čelična krila partizanske avijacije
JEDINA DVA NJEMAČKA AVIONA
IZNAD JUGOSLAVIJE U DRUGOM
SVJETSKOM RATU OBORILI SU
SULEJMAN I MEHMEDALIJA
Priča o prebjegu Franje Kluza i Rudija Čajaveca u partizane bila je temelj nastanka Partizanske
eskadrile. Jedan od najpoznatijih filmova takozvanog partizanskog žanra uzbudljiva je priča, no kao
i uglavnom svi partizanski filmovi, svi partizanski vesterni, netačan je, prenapuhan i pun grešaka.
Kluz i Čajavec jesu bili prvi partizanski piloti, ali nisu imali gotovo nikakvog uspjeha u borbenim
misijama. Partizanske snage, pod petokrakom, oborile su dva njemačka aviona. Jedan je oborio
Sulejman Selimbegović, drugi Mehmedalija Lošić. Piloti o kojima se malo ili skoro ništa ne zna.
Piše: Nedim Hasić ov. mj. spustili su se na našu teritoriju neke popravke na njemu, izgleda da će
dva hrvatska aviona sa posadom od tri biti isti uporabljiv.”
pilota krcati oružjem i municijom. Do- Partizani su tada aerodrom imali u
ve je počelo u maju 1942. go- bro bi bilo da nam Vrhovni štab odmah dijelu Prijedora zvanom Urije. Tamo su
dine. Operativni štab NOP za pošalje mjesto aerodroma sa kojim oni poletjela dva ustaška pilota: Franjo Kluz
Bosansku krajinu 23. maja šalje raspolažu i znakove tako da bi mogli u i Rudi Čajavec. S aerodroma Zalužani
Sizvještaj Glavnom štabu NOP hitnim slučajevima sa avionima održa- kod Banje Luke Kluz prelazi u partizane
za Bosnu i Hercegovinu u kojem ih iz- vati vezu. Sa benzinom stojimo dosta na avionu “Potez 25”, a Čajavec s meha-
vještava o bijegu dvojice pilota zrako- slabo. Mi ćemo poduzeti sa tim avioni- ničarom Milutinom Jazbecom Mišom na
plovstva tadašnje NDH na slobodnu ma neke akcije. Imamo još i treći avion avionu “Brege 19”. To su bili prvi avioni
teritoriju. U izvještaju stoji: “Danas 23 koji smo zarobili u Prijedoru, vršimo partizanske vojske.
34 17/12/2021 STAV