Page 37 - STAV broj 354
P. 37
Poslije rata Lošić, zajedno s još jednim
pilotom, Huseinom Okanovićem, koji je
imao osamdesetak borbenih misija, na-
stavlja svoju karijeru u JNA. Jugoslaviji
su isporučeni engleski avioni “Mosquito”.
Lošić i Okanović u JNA bili su nastavnici
letenja i išli su na obuku u Englesku kako
bi mogli upravljati tim avionima. Nakon
rata je formiran Prvi lovački puk, koji je
bio stacioniran u Mostaru i obojica su bili
pripadnici tog puka. Druga lovačka eskadrila u Mostaru
SALIH I SULEJMAN
Ipak, priče Saliha Islamovića i Sulejma-
na Selimbegovića puno su uzbudljivije, ne
zato što su bili bolji piloti ili što su imali
više uspjeha nego zbog njihovih sudbina.
Naime, Islamović je rođen u Prozoru i bio
je pilot od 1933. godine. Kao pripadnik
zrakoplovstva NDH, bježi partizanima,
ali ga put, umjesto na slobodne teritorije,
odvodi čak u Tursku. Odatle se ipak pri-
družuje eskadrili, ali nije dočekao borbene
misije. U Beninu, na sjeveru Afrike, tokom
školskog leta sudario se u zraku sa svojim
kolegom i poginuo 3. maja 1944. godine.
S druge strane, Selimbegović važi za “Spitfire” Mehmedalije Lošića
pilota koji je prvi pod petokrakom obo- je pomenuti da je vrlo malo partizanskih
rio jedan njemački avion iznad Jugosla- pilota, pilota koji su letjeli pod petokra- Priča kaže da se dvoboj u čijem se sre-
vije. Ono što je čudno jeste to da o njemu kom, izvojevalo vazdušnu pobjedu. To su dištu našao Sulejman Selimbegović odigrao
nema gotovo nikakvih podataka, kako u Selimbegović i Lošić”, priča Sead Vrana, 23. novembra 1944. godine. Partizanske je-
jugoslavenskim, tako ni u savezničkim dodajući: “Sulejman je letio avionom koji dinice napadaju Banju Luku. Oslobađaju
dokumentima. Možda i ima, no pretra- su partizani zarobili na aerodromu Zalužani aerodrom Zalužani, gdje je zarobljeno oko
ga dostupnih arhiva ne daje nikakve in- kod Banje Luke. Prijavio je obaranje kod 200 pilota i tehničara NDH, kao i desetak
formacije. Vrlo se malo zna o Sulejmanu Trapista iznad Banje Luke, i to su otpri- aviona. Na aerodromu su zatečena tri fran-
Selimbegoviću u našoj javnosti. Njegovih like svi podaci o njegovom ratnom putu. cuska lovca “Morane-Saulnier”, koje su par-
biografskih podataka nema u arhivima niti Zašto nema više, nije jasno i o tome mo- tizani koristili pri napadu na Banju Luku.
na internetskim stranicama. žemo samo nagađati. Piloti su inače zane- Ka njima je tokom bitke poletio nje-
“Sulejman Selimbegović je bio prvi mareni u tom dijelu historiografije, fokus mački avion “Junkers”, a Selimbegović
partizanski pilot koji je oborio neprijatelj- je stavljen na Kluza i Čajaveca, o ostalima je poletio i napao njemačkog protivni-
sku letjelicu, njemački avion. Zanimljivo se nije previše pisalo.” ka. Uspio ga je pogoditi i oboriti u blizi-
ni banjalučkih Trapista. Tri dana kasnije
Dvanaest priznatih obaranja Selimbegović je imao još jedan vazduš-
ni duel. Istine radi, za razliku od drugih
TRAVNIČANIN MIROSLAV FERIĆ, akcija partizanskih pilota koje su dobro
AS POLJSKE AVIJACIJE dokumentirane, o onome što je napravio
Selimbegović na nebu iznad Banje Luke
nema previše podataka pa se tako pojavlju-
Otac mu je bio Travničanin, majka Poljakinja. Nakon što ju neki autori, poput Bojana Dimitrijevića,
mu je otac poginuo u Prvom svjetskom ratu, s majkom koji u svojoj knjizi tvrde da Selimbegović
seli u Poljsku i tamo završava letačku školu. Miroslav Fe- nije oborio njemački avion. Dimitrijević
rić rođen je 17. juna 1915. u Travniku. U vojnu je službu tako piše da je do susreta zaista i došlo, ali
primljen 1938. godine u Varšavi. U septembru 1939. da je u prvom slučaju “Junkers” pobjegao
godine, kada Njemačka napada Poljsku, uništava dva pred Selimbegovićem, a u drugom slučaju
njemačka aviona. da je “poslije razmjene vatre partizanski
Nakon pada Poljske, Ferić bježi u Rumuniju, a zatim u pilot morao da se u brzini i sa pregrijanim
Francusku. Pridružuje se poljskim pilotima, a kada je motorom povuče na novo letjelište”, te do-
Francuska pala u julu 1940, Ferić je pobjegao u Engle- daje da nema potvrde da je Selimbegović
sku i pridružio se ostatku poljskih avijatičara. zaista oborio avion.
Imao je 12 priznatih obaranja. Poginuo je 14. februara U poslijeratnim godinama je Sulejman
1942. godine, nažalost, ne u borbi nego tokom trenaž- Selimbegović nastavio pilotsku karijeru i,
nog leta iznad aerodroma Northolt. Odlikovan je još za navodno, pilotirao avionima kojima je Jo-
života, a danas je jedno od najznačajnijih imena u histo- sip Broz Tito odlazio na svoja putovanja.
riji poljskih zračnih snaga. Miroslav Ferić Umro je 1978. godine. Iza njega je ostalo
dvoje djece, sin i kćerka. n
STAV 17/12/2021 37