Page 61 - STAV broj 281

drugih vjerskih i etničkih skupina, što se
manifestiralo u privatnosti života. Međutim,
aktivno su se, zajedno s drugima, uključili
u egzistencijalne oblike života ovog grada,
kao i u njegovu duhovnu i kulturnu kli-
mu. Svoj identitet i svoju kulturnu sferu
nesmetano su mogli njegovati i održavati,
jer Osmanska država nije imala tendenci-
ju kulturnog i nacionalnog odnarođiva-
nja. Već ranije profiliran duhovni život, u
različitim oblicima, obogatio je bosanski
kulturni ambijent novim sadržajima”, do-
daje Čar-Drnda.
Solun, koji je u antičko doba pripa-
dao Grčkoj, pa Osmanskom carstvu, pa
opet od 1912. godine Grčkoj, u tih je 500
godina, sve dok u njega nisu ušli nacisti,
najviše ličio na jevrejsku državu. Na svom
vrhuncu, pod muslimanskom vladavinom,
postao je dom najveće, najprosperitetnije
i najutjecajnije jevrejske zajednice na pla-
neti. Sefardi nisu bili prva jevrejska zajed- Sefardski kvart u Solunu
nica koja se tu nastanila. Stoljećima prije
na te su prostore došli iz Aleksandrije. A željele. Osvojen je 1430. godine u vrije- visok nivo samouprave u zajednici i oslo-
krajem četrnaestog stoljeća u njega su sti- me vladavine sultana Murada II. Od tog bađanje od nekih poreza.
gli Aškenazi bježeći od progona u srednjoj je trenutka islamsko stanovništvo držalo Sultani su dočekali Sefarde raširenih
i istočnoj Evropi. većinu ključnih institucionalnih i druš- ruku. Nisu mogli razumjeli da se Španija
Osim što je bio vrlo dinamična luka, tvenih položaja. Međutim, nove su vlasti tako lahko odrekla tog dragocjenog ljud-
Solun je bio i poveznica između Italije i zajamčile uobičajene povlastice Jevrejima i skog kapitala. Sulejman Veličanstveni čak
Balkana na zapadu i Osmanskog carstva kršćanima. Među tim je povlasticama bila je komentirao da mu je “drago” što su Je-
na istoku. Stoga su ga Osmanlije žarko i određena sloboda vjeroispovijesti, zatim vreji iz Castille protjerani, budući da su oni

STAV 23/7/2020 61