Page 146 - Kabala ve Masonluk
P. 146
KABALA
VE
MASONLUK
Samuel olan bir Yahudi idi. Torlak Kemal, fieyh Bedrettin'in emriyle 3000'e
yak›n derviflin bafl›nda Balkanlarda faaliyet göstermifltir. Torlak Kemal, fieyh
Bedrettin ‹syan›'na, yan›ndaki pek çok Yahudi ile kat›lm›flt›.
"Balivet'e göre, Torlak Kemal, fieyh Bedrettin ayaklanmas›nda, Manisa yöresindeki kalabal›k
Yahudi cemaatinden yandafl toplam›fl bulunmaktad›r." (Türkiye'nin Devlet Yaflam›nda Yahudiler,
Çetin Yatk›n, sf.26)
fieyh Bedrettin ve Torlak Kemal'in
yayd›¤› felsefe, ‹slam dininden uzaklaflan
materyalist bir felsefeydi. fieyh Bedrettin
isyan›, Osmanl› ordusunun bast›rmas›yla
sona erdi. Torlak Kemal, yakalanarak idam
edildi. fieyh Bedrettin de k›sa bir süre son-
ra yakalanarak Serez'de as›ld›.
II. Murat (1421-1451) dönemine gelin-
ce, bu dönemde Yahudiler aç›s›ndan en
önemli olay, Aflkenaz Yahudilerinin grup-
lar halinde Osmanl› Devleti'ne göç etmesi
oldu. Fransa Yahudilerinin bir k›sm› da
Fransa'dan sürüldükten sonra Osmanl›
topraklar›nda yerlefltiler. Ayr›ca yine bu
dönemde ilk kez bir Yahudi, saray doktoru
olarak görevlendirilmifltir. Doktor ‹shak
Pafla'dan sonra bu bir gelenek olarak yer-
leflti ve saray doktorlar› hep Yahudiler ol-
du.
‹stanbul'un fethinin ard›ndan, Fatih
Sultan Mehmet, Osmanl› topraklar›ndaki II. Murat
tüm Yahudilerin ‹stanbul dahil olmak üzere
istedikleri büyük kentlere yerleflmelerine izin vermiflti. Bu devirde ‹stanbul Cemaati, Osmanl›
Cemaatleri'nin en önemlisi haline geldi. Yahudiler burada ticaret alan›nda güç kazand›klar› gibi,
yönetimin de¤iflik kesimlerinde de görev ald›lar. O dönemde Saray doktoru Hekim Yakup,
önemli konularda söz sahibiydi.
‹spanyol Yahudileri'nin Osmanl›'ya Göçü
Yahudilerin, Osmanl›'daki bu iyi durumu, Avrupa'daki soydafllar›n›n gözünden kaçm›-
yordu. 1430'da Osmanl›'ya yerleflen Haham ‹zak Sarfati, Osmanl› ve Orta Avrupa'n›n de¤iflik
yerlerinde yaflayan Aflkenaz cemaatlerinin lideriydi. Sarfati, Avrupa'daki soydafllar›na Osman-
l›'ya göç etmelerini önerirken Kudüs ve ‹srail'e giden yolun Osmanl›'dan geçti¤ini vurguluyor-
du:
"Buraya, Togarma (Osmanl›) Ülkesi'ne geldim. Burada hiçbir fley eksik de¤ildir. Togarma, Ha-
144