Page 225 - Risale-i Nur - Mesnevi-i Nuriye

228 MESNEVÎ-Î NURİYE

İstidrac ise, gaflet içinde iken eşya-yı gaybiyenin inkişafından
ve garib fiilleri izhar etmekten ibarettir. Fakat bu istidrac sahibi, nefsine
istinad ve iktidarına isnad etmekle enaniyeti, gururu öyle fazlalaşır ki
ِ
ِ
ٍمْلع لٰع ى هتيت ي وُا ٓامنا okumaya başlar. Lâkin o inkişaf, Tasfiye-i Nefs ve
َ َّ
ُ ُ
َ
Tenevvür-ü Kalb neticesi olduğu takdirde, ehl-i istidrac ile Ehl-i
Keramet arasında Tabaka-i Ulâda fark yoktur. Tam manasıyla fenaya
mazhar olanlar ise, onlara da Allah'ın izniyle eşya-yı gaybiye inkişaf
eder. Ve onlar da, o eşyayı Fena Fillah olan havaslarıyla görürler.
Bunun istidracdan farkı pek zahirdir. Zira zahire çıkan bâtınlarının
Nuraniyeti, müraîlerin zulümatıyla iltibas olmaz.

* * *
ِ
ِ
ِ
ي ِ
ِ
ِ
ٍ
هدمحب حبيُ َّلاا ء َ شَ نم ناو
ْ
ْ َ
ُ َ ُ
ْ َ
ْ
ِّ
İ'lem Eyyühel-Aziz! Tesbihat, İbadat, gayr-ı mahdud enva'la-
rıyla her şeyde vardır. Fakat, her şeyin kendi Tesbihat ve İbadetini
bütün vecihlerini daima bilip şuur edinmesi lâzım değildir. Çünki husul
huzuru istilzam etmez. Tesbih ve İbadet edenler, yalnız yaptıkları
amelin mahsus bir Tesbih veya sıfatı malûm bir İbadet olduğunu
bilirlerse kâfidir. Zâten Mabud-u Mutlak'ın İlmi kâfidir. İnsandan
maada mahlukatta teklif olmadığından, onlara niyet lâzım değildir. Ve
keza amellerinin sıfatını bilmek de lâzım değildir.
İ'lem Eyyühel-Aziz! İnsan-ı Mü'minin kıymeti, ihtiva ettiği
San'at-ı Âliye ile Esma-i Hüsnadan in'ikas eden cilvelerin nakışları
nisbetindedir. İnsan-ı kâfirin kıymeti ise, et, kemikten ibaret fâni ve
sâkıt maddesinin kıymetiyle ölçülür. Kezalik bu Âlem de, eğer
Kur'anın tarif ettiği gibi Mana-yı Harfiyle, yani Cenab-ı Hakk'ın
Azametine bir âlet nazarıyla bakılırsa, o nisbette kıymettar olur.
Eğer felsefenin dediği gibi, mana-yı ismiyle yani hiç bir fâil, Hâlık ile
bağlı olmayıp müstakill-i bizzât nazarıyla bakılırsa, kıymeti camide,
mütegayyir maddesinde münhasır kalır. Kur'andan istifade edilen İlmin
felsefe ilminden ne derece yüksek olduğu, şu misal ile tebarüz eder:

ِ
اًجارس سمَّشلا ع َل جو Bu Hükm-ü Kur'anî Esma-i Hüsnanın
َ ْ
َ
َ َ َ