Page 156 - Tapınak Şövalyeleri

Tap›nak fiövalyeleri

K›sacas› masonluk, Osmanl›'n›n son yar›m yüz-
y›l›na damga vuran Abdülhamid-Jön Türk çat›flmas›nda
Jön Türklerin yan›nda yer ald› ve bu hareketin içinde büyük

bir güce ulaflt›. Bu, masonlu¤un siyasi etkisi -daha do¤rusu zara-
r›- idi. Örgütün daha kal›c› olan etkisi ve zarar› ise, Avrupa'daki bira-
derlerinden ö¤rendi¤i materyalist felsefeyi Türk toplumuna empoze et-

mek oldu.
Bir "örnek" üzerinde incelemede bulunmak, masonlu¤un söz konusu materya-
list felsefesinin ne boyutlara uzand›¤›n› gösterebilir.

Osmanl› Döneminden Din Karfl›t› Bir Mason:

Abdullah Cevdet

‹ttihat ve Terakki'nin kurucular› aras›nda yer alan Abdullah Cevdet, dine karfl›
yürütülen savafl›n Türkiye'deki ilk öncülerinden biriydi. Toplumu dinden koparmak
için kapsaml› bir "dünya görüflü" oluflturmufltu. Ona göre, modern uygarl›¤›n teme-

li din d›fl› bir kültüre dayanmal›yd›. ‹slam ise, sözde "ilerlemeye engel oldu¤u" için
toplumsal yaflam›n tümüyle d›fl›na ç›kar›lmal›yd›.
Abdullah Cevdet, ad›n› as›l olarak ‹ttihat Terakki Cemiyeti'nin kurulufl aflama-

s›nda duyurdu. Kendisi gibi ‹ttihat Terakki'nin kurucular›ndan olan mason ‹brahim
Temo'nun görüfllerinden etkilendi. Temo'nun kendisine vermifl oldu¤u Felix Is-
nard'›n Ruhçuluk ve Maddecilik ve Louis Büchner'in Madde ve Kuvvet adl› kitaplar›n›
okuyarak materyalizme ilk ad›m› att›. "Biyolojik materyalizm" konusunda yazm›fl
oldu¤u yaz›lardan dolay› dindar kesimden kuvvetli tepkiler ald›.. 66

Cevdet, Darwin'in evrim teorisinin büyüsüne de kap›lm›fl ve o dönemlerde
Avrupal› ›rkç›lar aras›nda çok popüler olan "öjeni" (bir ›rk›n seçmeli çiftlefl-
me yönetimiyle genetik olarak iyilefltirilmesi) kavram›ndan etkilenmifl-

ti. Tanzimat'tan Cumhuriyet'e Türkiye Ansiklopedisi Abdullah Cev-
det'in görüfllerini flu flekilde özetler:
Abdullah Cevdet'in biyolojik materyalizminin di¤er bir
özelli¤i de, toplumsal elit yaratmada elveriflli bir

154