Page 50 - Protein Mucizesi

48 PROTEİN MUCİZESİ

Proteinler Olmadan Protein Oluşmaz
Buraya kadar anlatılanlardan yola çıkarak, tek bir pro-

teinin oluşabilmesi için, neden diğer proteinlerin var olma-
sı gerektiğini, proteinleri oluşturan amino asit zincirlerinin
hangi özelliklere sahip olduklarını kısaca özetleyelim:
1. Canlılarda bulunan 200'ün üzerinde amino asit çeşi-
dinden sadece 20 tanesi protein yapımında kullanılabilir.
Bu 200’ün üzerinde amino asitten, yapılacak protein için
gerekli olanların seçilip ayırılmaları gerekir.

2. Seçilen amino asitlerin ayrıca sağ-elli değil, mutlaka
sol-elli olmaları gerekir. Yalnızca sol-elli amino asitler can-
lılarda protein sentezi için kullanılabilir.
3. Amino asitlerin, dizilimlerinin de belirli bir sırala-
mada olması gerekir.

4. DNA’da bulunan protein bilgisini, kopyalayacak ve
devamındaki çeşitli işlemleri yapacak olanlar yine protein-
lerdir. Bu yüzden aynı yerde hazır olarak görevli proteinle-
rin olması gereklidir.
5. Kopyalanan bilgiyi sentezlemek için, iki ana protein
biriminden oluşan, ribozom adı verilen protein kompleksi
gereklidir. Ribozomun var olabilmesi için ise, onu üretecek

proteinlerin önceden var olması gerekir.
6. Ribozomun içerisinde “peptidil transferaz” isimli
enzim özelliği gösteren, amino asitlerin birbirine bağlan-
masını sağlayan hidrofobik (suyu uzaklaştıran) bir alan bu-
lunur. Bu bölge, suyu uzak tutarak, sahip olduğu kataliz

yeteneğiyle peptid bağlarının kurulmasını sağlar.
Görüldüğü üzere sadece tek bir protein molekülünün
oluşması için yukarıda sayılan koşulların tesadüfler sonu-
cunda kademe kademe oluşması imkansızdır. Doğada bir
protein dahi kendiliğinden var olamadığına göre hayatın