Page 102 - Türkiye için Milli Strateji

n TÜRKIYE ‹ÇIN BALKAN STRATEJISI YA DA TÜRKO-‹SLAMI EKSENDEKI "HAYAT SAHAS›" n

d ö n ü fl t ü r ü l m e l i d i r ?
Bu konuda büyük taktik de¤eri olan bir proje, Özal döneminde günde-
me gelmiflti. (Son y›llar›n kaosu içinde unutuldu.) Proje, ‹stanbul'dan ç›k›p
Bulgaristan'dan devam edecek, oradan Makedonya'ya ve Arnavutluk üze-
rinden Adriyatik'e varacak bir otoyol projesiydi. Böylece ticari bir ba¤la
birbirine ba¤lanacak bu ülkeler aras›nda ciddi bir politik yak›nl›k da kuru-
l a b i l e c e k t i .
Bu proje, son y›llarda Türkiye'nin içine düfltü¤ü istikrars›zl›k, hatta "hü-
kümetsizlik" nedeniyle unutuldu. Ancak hala mümkündür ve bölge ülke-
leri de böyle bir giriflim için istekli olmaya devam etmektedirler. Ekonomik
yönden büyük bir geri kalm›fll›k içinde k›vranan Arnavutluk aç›s›ndan,
kendisine büyük bir ticari canl›l›k getirecek olan bu otoyol, tam anlam›yla
bir "can damar›" olacakt›r. Yunanistan ve S›rbistan aras›nda s›k›flm›fl ve Ar-
navutluk'un altyap› yetersizli¤i nedeniyle Adriyatik'e ç›k›fl yapmakta zor-
lanan Makedonya aç›s›ndan da böyle bir otoyol can simidi ifllevini göre c e k-
t i r.
Tek muhtemel pürüz Bulgaristan olabilir. Gerçekte bu proje Bulgaristan
için de ekonomik yönden avantajl› olacakt›r, ancak Bulgar yönetiminin
stratejik kayg›lar› olumsuz rol oynayabilir. Asl›nda, projenin gündemde ol-
du¤u bir kaç y›l öncesinde Bulgaristan, Yunan ve S›rp komflular›yla olan ta-
rihsel rekabetinin de etkisiyle, Türkiye'ye yak›n bir politika izliyordu, fakat
son bir y›l içinde Yunan-S›rp eksenine do¤ru ›l›ml› bir geçifl gösterdi. Yi n e
de Türkiye'nin Bulgaristan'›, bu ülkenin S›rp-Yunan ikilisi ile olan yok edi-
lemez anlaflmazl›klar› sayesinde, kendi yan›na çekmesi mümkündür. Daha
da önemlisi, zoru n l u d u r. Çünkü Bulgaristan'›n vizesi olmadan Türko-‹sla-
mi kufla¤a ulaflmak imkans›zd›r.
Bu otoyol projesinin yan›nda, bölgedeki "yeflil kuflak" üyesi ya da müt-
tefiki ülkelerle, politik ve askeri ittifaklar kurulmas› gere k m e k t e d i r. Türki-
ye taraf›ndan bölgeye; Türkçe, Arnavutça ve S›rbo-H›rvatça dillerinde ya-
p›lacak doyurucu televizyon yay›nlar› da, yeflil kuflakta yaflayan halk›n,
"anavatan" ile olan ba¤lar›n› güçlendirmede büyük yarar sa¤layabilir.

Bosna'da Ne Ya p m a l › ?
Yeflil kuflakla yap›lacak olan ittifak›n ilk örne¤i Bosna olmal›d›r. Balkan-
lar'daki bu kufla¤›n bu en sivrilmifl temsilcisi, Türkiye'nin deste¤ine hem en

91