Page 106 - Türkiye için Milli Strateji

n 6 n

Orta Asya, Kafkasya ve "K›z›l Elma"

G i r i fl
So¤uk Savafl'›n son bulmas›n›n ard›ndan, oluflan yeni dünya sisteminde
Türkiye, son bir yüzy›l›n hayali olan "K›z›l Elma"ya do¤ru ciddi bir f›rsat
yakalam›flt›. Ancak SSCB'nin da¤›lmas› sonucu Rus bask›s›ndan kurtulan
Türki Cumhuriyetler ile beklenen bu bütünleflme, hatta stratejik ortakl›k
gerçeklefltirilemedi. Bu durum, uluslararas› konjonktürün darbelerinin ya-
n›s›ra, Ankara'n›n Kafkasya ve Orta Asya'da baz› hatal› politikalar›n›n da
bir sonucudur.
Uluslararas› konjonktürün "darbesi" ise, as›l olarak, Türkiye'nin So¤uk
Savafl süresince ABD aç›s›ndan korudu¤u vazgeçilmez müttefik s›fat›n›,
yeni düzen içinde yavafl yavafl kaybetmesinin bir sonucudur. ‹ki blok ara-
s›ndaki çekiflmenin yerini iflbirli¤ine b›rakmas›, Türkiye'nin Amerika naza-
r›nda yerinin sorgulanmas›na yol açm›flt›r.
Bunun en ç›plak örne¤i, ABD'nin geleneksel olarak her y›l Türkiye'ye
v e rdi¤i askeri ve ekonomik yard › m l a rda indirim yapmas›d›r. ABD'nin Tür-
kiye'ye verdi¤i sözkonusu askeri krediler ve malzeme sat›fllar›, 50 y›ll›k
Türk-Amerikan "dostluk ve ittifak" iliflkisinde önemli bir yere sahiptir. Fa-
kat 90'l› y›llarla birlikte bu krediler baz› lobilerin etkisiyle Amerikan Kong-

95