Page 432 - Risale-i Nur - Lem'alar

FİHRİST 435

Sahife No:

ve eşyadan toplamakla olacak. Bu iki surette; İcad-ı Eşya Zât-ı Ferd-i
Vâhid'e verilmez de esbabdan istenilse, hadsiz derece müşkilatlı ve suubetli
ve gayr-ı makul, belki de pek çok muhalatı intaç edecek. Eğer Cilve-i
Ferdiyete ve Sırr-ı Ehadiyete verilse; bir kibrit çakar gibi, eserleriyle azameti
anlaşılan nihayetsiz Kudretiyle, hiçten ve ademden veyahud anasır ve
eşyadan toplamak suretiyle Âyine-i İlmindeki muayyen ilmî kalıplarla,
hadsiz derece kolaylıkla ve sühuletle eşyanın İcad edildiği görülecek...

Üçüncüsü: Eğer bütün eşyanın İcadı bir Zât-ı Ferd-i Vâhid'e verilse,
birtek şey gibi kolay olduğunu; ve eğer esbaba ve tabiata havale edilse,
birtek şeyin Vücudu umum eşya kadar müşkilatlı olduğunu, üç şirin temsil
ile izah eder.

Birinci Temsil: Bin nefere aid bir vaziyet ve idare, o bin neferi idare
eden bir zabite havale edilse ve bir nefer de on zabitin idaresine verilse, bin
neferin idaresinin ne kadar kolay olduğunu ve bir neferin idaresinin ne kadar
müşkilatlı olduğunu..

İkinci Temsil: Ayasofya gibi Kubbeli bir Câmiin Kubbesindeki
taşların muallakta durmaları ve o vaziyeti teşkil etmeleri taşlardan istenilse,
nihayet derecede suubetli olduğunu; ve bir ustadan o vaziyet istenilse,
nihayet derecede kolay olduğunu..

Üçüncü Temsil: Küre-i Arz, Zât-ı Ferd-i Vâhid'in bir memuru
olarak hareket etse, o hareketten hasıl olan haşmetli ve azametli neticelerin
gayet sühuletle Husulü- Vahdetteki kolaylığı gösterdiği gibi; şirk ve küfür
yolunda aynı neticeleri istihsal etmek için, Küre-i Arz'dan milyonlar defa
büyük, hadsiz hesabsız cirmleri hududsuz bir mesafede Küre-i Arz'ın
etrafında, hem Küre-i Arz'ın mihver-i yevmîsi üzerindeki devri gibi yirmi
dört saatte bir defa; hem mihver-i senevîsi üzerindeki devri gibi her senede
bir defa dolaştırmak gibi suubet ve müşkilatın en dehşetlisi olan bir
vaziyetini kabul etmek lâzım geldiğini.. ve esbab ve tabiata icad verenler
"Kitab, saat, fabrika ve saray misalleriyle" echeliyetlerin en antikasını
irtikâb ettiklerini izah eder.

B e ş i n c i İ ş a r e t : Müdahale-i gayrı şiddetle reddeden;