Page 145 - Gizli El Bosna'da

SAVAfi, KATL‹AM VE D‹PLOMAS‹ 143

diler ve Yugoslavya'n›n bölünmesi hakk›nda önemli bir görüflme yapt›lar.
Gündemdeki en önemli madde ise "Bosna'n›n paylafl›lmas›" plan›yd›. Bu ko-
nuda ciddi bir uzlaflmaya var›lmad› ama yine de bu zirve, Bosnal›lar›n en bü-
yük kabusunun, yani S›rp ve H›rvatlar›n birleflerek Bosna'y› paylaflmalar› fela-
ketinin ilk habercisiydi. Burada at›lan bu ilk ad›m, savafl›n ortalar›na do¤ru bir
süre için de olsa fiili bir duruma dönüflecek ve Bosna için en zor stratejik po-
zisyon, yani hem S›rplar hem de H›rvatlarla savaflma durumu ortaya ç›kacak-
t›.
Müstakbel bir S›rp-H›rvat ittifak›na zemin oluflturan bu zirveye ra¤men,
yine de savafl›n bafl›nda Müslümanlar ile H›rvatlar ayn› saftayd›lar. Nitekim
Belgrad'daki provokatör S›rp medyas› da, Bosna'da bir "Ustafla-köktendinci
koalisyonu" kuruldu¤unu ve yerel S›rplar›n ölüm tehdidi alt›nda oldu¤unu
yaz›p duruyordu.
6 Nisan 1992 günü Bosna-Hersek Avrupa Toplulu¤u taraf›ndan egemen
bir devlet olarak tan›nd›. Ayn› gün, S›rp paramiliter birlikleri bir ay önce refe-
randum sonuçlar›n›n aç›kland›¤› gün yapt›klar› fleyi tekrarlayarak barikatlara
ve "sniper" pozisyonlar›na yerlefltiler. Yine halktan çok say›da kifli, 50 ila 100
bin Bosnal›, Saraybosna sokaklar›na döküldü ve bu cepheleflmeyi protesto et-
ti. Bir tanesi, kameralara karfl› "bütün S›rp flovenistleri S›rbistan'a, H›rvat flo-
venistleri de H›rvatistan'a gitsin, biz burada mutluyuz" diyordu ki, sözleri oto-
matik tüfek sesleri ile kesildi. S›rp milisler, atefle bafllam›fllard›. ‹lerleyen bir iki
hafta boyunca, Banja Luka, Bosanski Brod, Mostar gibi önemli kentlerde silah
sesleri ve bombalar duyulmaya devam etti. S›rp paramiliterler, Müslüman
kentlerinde korku ve terör estirmeye bafllam›fllard›.
Krajina'da provas› yap›lan operasyon aynen uygulanmaya bafllad›. S›rp-
lar›n ateflledi¤i çat›flmalar üzerine, Federal ordu yine S›rplar taraf›ndan "da-
vet" edildi. Federal ordu generali AdΩi¡, 30 Mart günü, birliklerini "aç›k sal-
d›rganl›¤a karfl›" yerel S›rplar› korumak için müdahaleye haz›r oldu¤unu aç›k-
lam›flt› zaten.
Ancak bu küçük çat›flmalar›n bir Müslüman katliam›na dönüflmesi, bu
ifl için y›llard›r S›rbistan'da haz›rlanmakta olan neo-Çetniklerin gelmesiyle ol-
du. Bu ifli onlardan daha iyi kim yapabilirdi ki?

Neo-Çetnikler ve Blitzkrieg (Y›ld›r›m Harekat›)
Nisan ay›n›n ilk günlerinde çok önemli bir geliflme yafland›. H›rvat ken-
ti Vukovar'› "temizleme" iflini henüz yeni bitirmifl olan Arkan'›n paramiliter
grubu, kuzeydo¤u Bosna'daki Müslüman a¤›rl›kl› Bijeljina kasabas›nda
beliriverdi birdenbire. Oldukça iyi silahlanm›fl olan grubun üyelerinin hemen