Page 186 - Gizli El Bosna'da
P. 186
184 'G‹ZL‹ EL' BOSNA'DA
ger'›n a¤z›ndan flu "dramatik" kelimelerle dökülmüfltü:
Bazen bilgelik, yeteneklerimizi aflan sorunlar›n var oldu¤unu kabul etmektir.
Bu trajik bir durumdur ve insanlar›n yüksek bir bedel ödemesi gerekir. Ama
bu sorunun nihai nedeninin, soruna dahil olanlar›n ç›lg›nl›¤› oluflu, suçluluk
duygular›n› yumuflat›yor. Bir t›marhane boflald›¤›nda, geri çekilip iflleri oluru-
na terk etmekten baflka bir fley yap›lamaz. 73
George Bush'un seçimleri kaybetmesi ve dolay›s›yla Eagleburger ve
Scowcroft'un da yönetimden çekilmesi sonucunda baz›lar› "Belgrad mafya-
s›"n›n etkinli¤ini yitirdi¤ini düflündü. Ama bunun yanl›fl bir de¤erlendirme ol-
du¤u ve Kissinger'›n yönetimindeki "Belgrad mafyas›"n›n Clinton yönetimin-
de de etkin oldu¤u daha sonra ortaya ç›kacakt›.
Milo§evi¡'in "Büyük Birader"i Kissinger, Vance-Owen Plan›'n›n ölmesi-
nin ard›ndan 16 Haziran 1993'te Lord Owen taraf›ndan ortaya at›lan ve Bosna-
Hersek'in savaflan üç taraf aras›nda bölünmesini öngören "Cenevre Plan›"na
büyük destek vermiflti. Müslümanlara, S›rplar ile H›rvatlar aras›nda s›k›flm›fl
bir "getto" vermekten baflka bir özelli¤i olmayan ve Bosna yönetiminin fliddet-
le karfl› ç›kt›¤› bu plan, Kissinger'a göre oldukça ideal bir çözümdü. Ancak
"Büyük Birader", bu plan› bile eksik buluyor ve planla birlikte Bosnal› H›rvat
ve S›rplara "ana vatanlar›na" ba¤lanma hakk› tan›nmas›n› da tavsiye ediyor-
du. Bu, "Büyük S›rbistan"›n kurulmas› demekti. Tan›l Bora'n›n yazd›¤›na göre,
uluslararas› toplulu¤un Cenevre'de bu yönde ortaya koydu¤u tercih—yani
"Büyük S›rbistan"›n tan›nmas›—"Kissinger'›n önerdi¤i 'çözüm'e gelinmesi" de-
mekti. Bora, bu durumun, "Belgrad mafyas›n›n Amerikan politikas› üzerinde-
ki etkisini korudu¤unun bir göstergesi" oldu¤unu söylüyordu. 74
Nitekim o s›ralar Kissinger, bir yandan da aç›k aç›k Baflkan Clinton'a
"Amerika'n›n Bosna'ya hiçbir müdahalede bulunmamas› gerekti¤i" konusun-
da ö¤ütler veriyordu. S›rplara karfl› bir askeri harekat düzenlenmesine ›srarla
karfl› ç›km›fl ve—asl›nda zaten niyetli olmayan—Baflkan'› bu konuda "uyard›-
¤›n›" aç›klam›flt›. Kissinger bu konuda telkinler yapmay› sürdürdü. S›rplar›n
75
büyük hamisi, "samimi olarak söylemek gerekirse, bir Bosna Devleti'nin olufl-
mas›ndan ABD'nin ne gibi bir ç›kar› olacak, bunu göremiyorum. Tarihte Bosna
diye bir millet var olmad›" diyordu. S›k s›k öne sürdü¤ü argümanlardan biri
76
de, "Bosna'n›n tarihsel olarak bir milletin de¤il, co¤rafi bir bölgenin tan›m› ol-
du¤u"ydu. 77
Kissinger, 1995 Haziran›'nda ‹talya'n›n Como Gölü k›y›s›ndaki Cernob-
bio kentinde düzenlenen ‹talyan-Amerikan ‹liflkileri Konseyi'nin y›ll›k semi-
nerinde de yine S›rp-yanl›s› propagandas›n› sürdürerek, Bosnal› Müslümanla-
ra uygulanan silah ambargosunu kald›rma tekliflerine fliddetle karfl› oldu¤u-
nu bildirmifl, "ambargonun kald›r›lmas› düflünülemez" demiflti.