Page 55 - Бурханова электрон Монография 2024
P. 55

2011 йилги тадққотларимизда ҳам худди юқоридаги қонуният
              сақланиб  қолди.  Яъни,  буғдойнинг  ўсиб  ривожланиш  даврларида

              тупроққа  берилган  органик  моддаларнинг  ўсимлик  томонидан
              ўзлаштирилиши  натижасида  тупроқда  озиқа  модалар  миқдори
              вегетация  охирига  келиб,  камайганлигини  кўришимиз  мумкин
              (4.1.2-жадвалга қаранг).

                     Умуман  олганда  ўрганилган  барча  вариантларда  озиқа
              моддалар  миқдори  ўзгариши  билан  тупроқ  микроорганизмлар
              фаоллиги  ҳам  ортиб  бориши  кузатилди.  Энг  юқори  кўрсаткич

              минерал ўғит (N 150P 100K 50) ва Байкал ЭМ-1 биопрепарати ва 20 т/га
              гўнг      минералли          ўғитлар        (N 150P100K50)       билан        қўлланилган
              вариантларга тўғри келди.
                     Кузги  буғдой  ва  бошқа  экинлардан  мўл  ва  сифатли  ҳосил

              етиштиришда  тупроқдаги  гумус  миқдори  муҳим  аҳамиятга  эгадир.
              2009-2011 йилларда олиб борилган тадқиқотлар натижалари бўйича

              кузги  буғдойнинг  Таня  нави  етиштирилган  майдонга  қўлланилган
              Байкал  ЭМ-1  (8  л/га),  гўнг  (20  т/га),  биогумс  (2  т/га)  ва  минерал
              ўғитлар  (N150P100K50)  таъсирида  ушбу  ўғитлар  қўлланилмаган
              назорат  вариантига  нисбатан  оз  бўлсада,  маълум  даражада

              гумуснинг ошиш аломатлари кузатилди (4.1.2-расмга қаранг).
                                                                                           4.1.2-жадвал
                    Кузги буғдойнинг ўсиш-ривожланиш даврларида тупроқ

                                      агрокимёвий хоссалари (2011 й)
                                      Униб чиққанда                   Баҳорда           Вегетация охирида
                Вариант   Чуқур  Гумус,   NO3   мг/кг  мг/кг    NO3    мг/кг  мг/кг     NO3    мг/кг  мг/кг
                                                P2O5
                                         N-
                                                                                K2O
                                                                                         N-
                                                                                               P2O5
                                                        K2O
                                                                 N-
                                                                        P2O5
                                                                                                       K2O
                       лик,
                                 %
                        см
                                                                мг/кг
                                                                                       мг/кг
                                        19,50  24,15
                1      0-30     1,09    мг/кг            100   15,70  24,40     102    15,70  23,40     100
                      30-50     0,98    17,00  21,03     46    10,50  23,06      42    16,50  23,08     36
                2      0-30     1,10    14,50  17,45     101   21,90  17,60     112    21,90  17,61     100
                      30-50     0,73    12,50  11,00     36    20,70  13,46      92    15,70  13,48     30
                3      0-30     1,24    27,00  23,06     112   29,50  23,06     126    27,80  22,06     105
                      30-50     1,01    21,00  20,93     45    18,50  20,26      92    19,10  20,26     35
                4      0-30     1,19    22,40  14,93     102   25,10  23,06     120    22,10  20,08     95
                      30-50     0,99    20,10  10,00     46    14,50  24,40      72    14,60  20,10     22
                5      0-30     1,23    25,80  23,00     102   25,70  17,60     120    23,70  17,60     90
                      30-50     1,05    17,70  22,16     45    12,50  15,60      82    19,50  12,53     20
                6      0-30     1,18    27,60  13,46     103   25,70  20,26     112    24,70  20,26     95
                      30-50     0,84    21,90   9,47     48    20,70  12,08      12    22,70  10,12     25
                7      0-30     1,20    29,70  17,60     100   25,70  17,60     112    19,50  23,06     95
                      30-50     1,00    21,90  10,00     52    21,90  10,00      72    17,00  22,26     30







                                                            54
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60