Page 304 - Tiếng Việt Tuyệt Vời
P. 304
Tiếng Việt Tuyệt-Vời Đỗ Quang-Vinh
Ví-dụ 2: Bài thơ thất ngôn bát cú luật bằng, vần bằng.
TÔN PHU-NHÂN QUI THỤC
(bài hoạ)
Cài trâm sửa áo vẹn câu tòng,
Mặt ngả trời chiều biệt cõi Đông.
Khói toả trời Ngô un sắc trắng,
Duyên về đất Thục đượm màu hồng.
Hai vai tơ tóc bền trời đất,
Một gánh cương-thường nặng núi sông.
Anh hỡi, Tôn Quyền! anh có biết?
Trai ngay thờ chúa, gái thờ chồng!
(Phan Văn-Trị)
Bài thơ trên do Tôn-thọ-Tường khởi đầu, gọi là bài xướng.
Bài sau Phan-văn-Trị đáp lại gọi là bài họa. Thơ xướng họa
là thơ có vần gieo hòa-hợp nhau. Bài họa phải hòa theo vần
bài xướng, gieo đúng các tiếng cước-vận trong bài xướng đã
đề ra (ví-dụ ở bài trên là: tòng, Đông, hồng, sông, chồng),
và ý tưởng có thể tán-đồng hay phản-đối ý của người
xướng.
Biến-thể của thơ Đường-luật bát cú là thơ tứ-tuyệt. Luật thơ
do cách ngắt bài bát cú ra. Gọi là tứ-tuyệt vì coi như một bài
bát cú dứt (tuyệt) ra làm 4 câu. Có hai cách ngắt:
- Nếu ngắt ở giữa bài ta được hai bài tứ tuyệt theo
luật bát cú áp-dụng cho những câu:
* 1, 2, 3, 4
* 5, 6, 7, 8
303