Page 14 - Di san van hoa An Duong
P. 14
Hoàng Công Thản, làng Đào Yêu (xã Hồng Thái); Nguyễn Giản, Nguyễn Nhạc,
làng Kiến Phong, Nguyễn Xuân, làng Vụ Bản... Các ông xuất thân từ tầng lớp
thường dân, nhưng qua chiến trận và đặc biệt qua chiến dịch Bạch Đằng năm
1288, các ông đã trở thành những bậc tuấn kiệt, lập nên những chiến công oai
hùng. Trong những danh tướng trên có Nguyễn Danh Uy được Hưng Đạo Vương
Trần Quốc Tuấn hai lần về tận địa phương mời ra cầm quân đánh giặc. Do có
công lao lớn trong hai cuộc kháng chiến chống giặc Nguyên-Mông, Ngài được
vua Trần đặc ân hai lần phong thang mộc ấp. Nguyễn Xuân ở trang Vụ Bản, theo
thần tích địa phương và sách “Đại Nam nhất thống chí” của triều Nguyễn ghi
chép ông đỗ khoa cử cao ở triều Trần, tham gia đại chiến Bạch Đằng năm 1288
và được phong tước “Kinh lược sứ”. Khi mất, được vua Trần Nhân Tông phong
làm Phúc thần, cấp tiền cho dân địa phương dựng miếu phụng thờ. Chiến thắng
Bạch Đằng năm 1288, thống kê qua thần tích của các làng xã ghi chép, Hải
Phòng có trên 30 danh tướng trực tiếp tham gia, trong số đó huyện An Dương có
10 vị (chiếm gần 30%). Cuối thời Trần có Vũ Dao, Vũ Sào là anh em sinh đôi
người làng Vĩnh Khê (xã An Đồng), có công diệt trừ hôn quân Dương Nhật Lễ,
đánh giặc xâm lược Chiêm Thành bảo vệ xa giá cho vua Trần Duệ Tông rút khỏi
kinh thành Thăng Long. Hai ông đã anh dũng hy sinh trên chiến trường và đã
hiển thánh làm Thành hoàng. Lễ hội vật truyền thống kỷ niệm ngày sinh của hai
ông vào ngày 7 tháng Giêng hằng năm, nay là di sản văn hóa phi vật thể được
Nhà nước ghi danh. Thời kỳ nhà Hồ, làng Đồng Dụ có gia đình Ngài Nguyễn Đại
Phạm, gồm 7 cha, con đã theo nhà Hậu Trần (1400 - 1407) chống quân Minh xâm
lược. Các ông hy sinh anh dũng trên chiến trường và được người dân phụng thờ
làm Thành hoàng.
Trong cuộc khởi nghĩa 10 năm chống nhà Minh xâm lược (1418 - 1427), do
anh hùng Lê Lợi lãnh đạo, làng Vụ Nông (xã Đại Bản) có 7 anh em họ Phạm, trong
đó có một vị là nữ, tham gia kháng chiến, sau khi hóa các Ngài được tôn làm
Thành hoàng của nhiều làng thuộc huyện An Dương, huyện Kinh Môn và được
xây dựng đình để phụng thờ (đình Nước, xã Đại Bản). Thời Hậu Lê (thế kỷ XVIII),
làng Khinh Dao (xã An Hưng) có Tiến sĩ Phạm Đình Trọng, một danh thần, văn,
võ toàn tài có nhiều công lao với dân, với nước. Ngay khi còn sống, ông đã được
nhiều địa phương lập đền thờ, khi mất được vua Lê ban sắc phong tước Vương,
phong phúc thần và gửi đối liễn phúng viếng. Phạm Đình Trọng làm Thành
hoàng làng Khinh Dao và nhiều địa phương trong ngoài thành phố Hải Phòng.
DI SẢN VĂN HÓA TIÊU BIỂU HUYỆN AN DƯƠNG 14
