Page 734 - Trinh bay Dia chi Quang Yen (Ver-2020 online)

734  Ñòa chí Quaûng Yeân

Kiểm thảo là Lê Duy Thanh giữ chức này . Sau đó, năm Minh Mạng thứ 14 (1833),
(1)
vua sai Bộ Lễ truyền chỉ cho quan tỉnh Quảng Yên xét xem từ khi đặt chức Đốc học đến
nay, văn học có phát đạt không, học trò có thêm nhiều không, cứ thực tâu lên. Thự Tuần
phủ là Lê Đạo Quảng tâu nói: “Những sĩ tử ở tỉnh, trước kia theo học ở tỉnh Hải Dương,
không được mấy người, từ khi có Đốc học chuyên trách dạy dỗ, học trò ngày càng thêm
nhiều”. Vua bảo Bộ Lễ: “Tỉnh ấy ở về ven biển, văn phong mới nhóm lên, rất nên dốc
lòng bồi dưỡng cho lũ áo xanh cắp sách chóng được thành tài; vậy cho cứ đặt chức Đốc
học như cũ, để giúp việc dạy học” . Đến thời Tự Đức, năm 1849, trường học của huyện
(2)
Yên Hưng được nâng lên làm trường học của phủ, chức Huấn đạo được đặt lại thành
Giáo thụ.
Theo Quốc triều hương khoa lục , huyện Yên Hưng có 3 người đỗ đạt, gồm: Vũ Đức
(3)
Tuế, Vũ Trọng Nghĩa, Nguyễn Huy Hách. Năm Minh Mạng thứ 2 (1821), Vũ Đức Tuế
người xã La Khê (nay thuộc xã Tiền An) đỗ Hương cống kỳ Ân khoa, khoa Tân Tỵ tại
trường thi Sơn Nam. Ông làm quan đến chức Tham hiệp. Năm Tự Đức thứ 11 (1858),
Vũ Trọng Nghĩa người xã Phong Lưu (nay là các phường Phong Cốc, Phong Hải và xã
Cẩm La) đỗ Cử nhân khoa thi năm Mậu Ngọ tại trường thi Nam Định. Ông làm Huấn
đạo Yên Hưng, Giáo thụ Ứng Hòa, Tri châu Yên Châu. Năm Thành Thái thứ 18 (1906),
Nguyễn Huy Hách người xã Trung Bản (nay thuộc xã Liên Hòa) đỗ Cử nhân khoa thi
năm Bính Ngọ. Ông không làm quan mà về quê dạy học.

Tranh vẽ Văn miếu Quảng Yên (Ảnh: tư liệu)

Gắn liền với chế độ khoa cử là hệ thống Văn miếu, Văn từ, Văn chỉ, có ý nghĩa quan
trọng đối với việc khuyến khích tinh thần hiếu học và giáo dục của người dân Yên Hưng.

(1) Quốc sử quán triều Nguyễn: Đại Nam thực lục, tập 3, sđd, tr.37, 51.
(2) Quốc sử quán triều Nguyễn: Đại Nam thực lục, tập 3, sđd, tr.456.
(3) Cao Xuân Dục: Quốc triều hương khoa lục, Nxb. Lao động, Hà Nội, 2011.