Page 123 - 206206ebbd60d49765e8b3fbf5adc1e6_1_tmp

khổ của cuộc sống thiếu thốn vật chất thật khủng khiếp làm
sao! Vợ tôi, từ ngày vào vùng kinh tế mới này, thỉnh thoảng
cũng tháp tùng đi buôn vài chuyến “dầu chai” (một loại dầu
thu được từ nhựa cây trong rừng, dùng để tô trét ghe thuyền
cho đỡ thấm nước) cùng cô em gái đã vào lập nghiệp ở vùng
này từ những ngày đầu di tản. Những chuyến đi buôn khi trót
lọt thì có tiền mua thêm gạo cơm mắm muối cho con, còn khi
bị cảnh sát kinh tế tịch thâu thì coi như trắng tay. Vợ tôi là nhà
giáo, vốn quen với phấn trắng, bảng đen, nay vào đây lại phải
đốt rừng làm rẫy, trồng sắn, trồng khoai, trồng bắp… như là
một nông dân thực thụ. Tôi thấy thương nhà tôi vô cùng, một
mình với bốn đứa con nhỏ dại. Các cháu đang tuổi ăn tuổi lớn
thế mà cơm toàn độn ngô khoai, có khi phải dùng thêm rau
lang trồng quanh nhà vào cho đầy bụng. Nhà tôi chiến đấu
với cảnh sống đọa đầy như vậy cũng đã bảy tám năm nay.
Bây giờ tôi đã trở về, nhưng liệu có giúp gì được cho nhà tôi
chăng? Với tôi quả là bài toán nan giải… Mình từng bao năm
cầm phấn bút nay phải cầm cuốc, cầm cày… Liệu tôi có trụ
vững trước những cam go sắp tới?
Cậu em rể của tôi cũng đi cải tạo về trước tôi hai năm
đã hướng dẫn tôi đi đẩy dầu chai cho tổ hợp thu mua đặt tại
khu bến xe gần trụ sở xã… Muốn đẩy dầu chai tôi phải sắm
cho được chiếc xe thồ. Chiếc xe của tôi yên sau chở được ba
can (hai can để trong bao cát cho thòng ở hai bên và một can
cột chặt vào “pọc-baga”), dàn xe phía trước thòng thêm hai
can nữa. Tất cả là năm can dầu chai nặng trịch (lên đến hơn
tạ), phải di chuyển ban đêm từ bìa rừng về cho chủ vựa, phải
trốn tránh du kích hay kiểm lâm vì nếu bị bắt thì coi như hết
vốn. Có lần tôi chuyển dầu giữa khuya khi trăng lên qua khu
rừng cao su bạt ngàn với cậu em, chân dẫm lên những chiếc
lá rụng rơi theo lối mòn của các công nhân cạo mủ mà nghe
như vọng lại âm thanh của những “con nai vàng ngơ ngác đạp
trên lá vàng khô” của nhà thơ Lưu Trọng Lư những ngày còn
cắp sách đến trường… Ôi đâu rồi những mộng mơ của tuổi
trẻ ngày nào?
Những lúc không có dầu chai để thồ, tôi lại vào rừng theo
chân chú em trai kế cũng vừa đi cải tạo hơn năm năm mới trở
về. Hai anh em tôi, thức dậy từ sớm tinh mơ khi sương trời

122 - Ký sự Khúc Quanh Định Mệnh - Lê Đình Cai